در میان تغییرات بیشمار که با پیری همراه هستند،کاهشحجم مغز ممکناست یکی از تغییرات نگرانکننده باشد که بخشی طبیعی از پیرتر شدن است و همچنین میتواند نشانهای از بیماری آلزایمر نیز باشد. اما خبر خوب این است: در یک بررسی که بهتازگی انجام گرفته است نشانداده شد که افراد با میزان بالاتر اسیدهای چرب امگا-۳، دارای حجم بزرگتر مغز در سالخوردگی خواهند بود.
این پژوهش که در مجلهی Neurology (مجلهی آکادمی نورولوژی آمریکا) منتشر شده است، نشان میدهد که حجم بزرگتر مغز که در ارتباط با میزان بالاتر امگا-۳ قرار دارد، معادل با حفظ ۲ سال از سلامت مغزی است.
جیمز وی پوتالا (از دانشگاه داکوتای جنوبی) و همـکارانـش ابتدا امـــگــا-۳ اسیــــد eicosapentaenoic و اسیـد DHA)docosahexaenoic) را در گلبولهای قرمز ۱۱۱۱ زن یائسه از تحقیق حافظهی برنامهی سلامت زنان، مورد بررسی قرار دادند.
علاوه بر این، این تیم حجم مغز را از طریق MRI اندازهگیری کردند.
بعد از ۸ سال، این تیم اسکنهای مغزی در این زنان را که سن متوسط ۷۸ سال را داشتند، دنبالنمودند.
محققان دریافتند زنانی که میزان بالاتری از امگا-۳ داشتند، دارای حجم بزرگتر مغز نیز بودند.
بهطور کلی، زنان با میزان اسیدچرب که دو برابر (۷/۵درصد) در مقایسه با (۳/۴درصد) بود، دارای حجم مغز بزرگتر به اندازهی ۰/۷درصد بودند.
علاوه بر این، زنان با میزان امگا-۳ بالاتر دارای حجم (۲/۷درصد) بزرگتر در هیپوکامپ بودند (منطقهای از مغز که در بیماران مبتلا به آلزایمر قبل ازاینکه حتی نشانهها مشاهده شوند، کوچکتر میشود).
میتوان میزان امگا-۳ بالاتر را از طریق رژیم غذایی بدست آورد:
اسیدهای چرب امگا-۳، چربیهایی موجود در گیاه و روغن حیوانات دریایی هستند. برخی منابع شامل ماهی روغندار مانند آنچوی، ماهی آزاد و همچنین کتان، گردو، ریحان، تخم مرغ و اسفناج هستند.
جیمز پوتالا توضیح میدهد که افراد چگونه میتوانند میزان امگا۳ را افزایش دهند:
«میتوان این میزان بالاتر اسیدهای چرب را از طریق رژیم غذایی و استفاده از مکملها بهدست آورد و نتایج نشان میدهند که اثر آن بر حجم مغز معادل با تاخیر در از دست دادن طبیعی سلولهای مغز در اثر پیری برای مدت ۱ تا ۲ سال است.»
مقالهای که در دسامبر ۲۰۱۳ منتشر شد مطرح کرد مکملهای امگا-3ای که قادر به عبور از سد خونی مغزی در بیماران مبـتلا به آلــزایمر هستند، برنشانگرهای التهاب(manlcers of inflamation) این بیماری اثر میگذارند.
این تحقیق نشان داد که شرکتکنندگان هر روز میزان بالاتری از هر دوی DHA و EPA در مایع مغزی نخاعی و خون خود پس از مصرف مکمل امگا-۳ بهمدت ۶ ماه داشتند.
محققان بر این باورند که افزایش سطوح امگا-۳ در بدن (از طریق مکمل یا رژیم غذایی) ممکن است از دست دادن طبیعی سلولهای مغزی مرتبط با پیری را تا ۲ سال به تأخیر بیاندازد.
با اینحال، بررسیهای دیگر ادعای سلامتی در مورد امگا-۳ را رد کردند.
در مقالهای در سال ۲۰۱۳، نشان دادهشد که شرکتکنندگانی که امگا-۳ مصرف کردند درمقایسهبا کسانی که میزان پایین اسیدهای چرب در خون خود داشتند، دارای عملکرد بهتری در تستهای حافظه نبودند و این نشان میدهد که امگا-۳ با کاهش زوال شناختی مبارزه نمیکند.
با اینحال، محققان این پژوهش بسیار جدید همچنین شواهد قانعکنندهای که در تضاد با آنها قرار دارد را نیز ارائه میدهند. با این بیان که تحقیق آنها به منابع درحالرشد(growing literature) اضافه میشود و ممکن است میزان دریافت امگا-۳ FA بالاتر را که میتوان با تغییرات در رژیم غذایی بدست آورد، امیدی برای به تأخیر انـــداختن پیری شناختی (cognitive aging) و یا زوال عقل باشد».
محققان اضافه میکنند که در پژوهشهای آتی باید بررسی کنند که آیا حفظ سطوح بالای EPA و DHA در گلبولهای قرمز، سرعت آتروفی هیپوکامپ و یا آتروفی کلی مغز را کندتر میکند یا خیر.
ثبت نظر