بررسـی میـزان بیخطر بودن سیپروفلوکساسین درکودکان
هدف: تعیین بیخطربودن سیپروفلوکساسین درکودکان بیمار از نظرآرتروپاتی و سایرعوارض جانبی و تداخل دارویی،هدف این بررسی بود.
روش: یک تحقیق سیستماتیک از طریق MEDLINE, EMBASE CINAHL,CENTRAL و کتابشناسی مقالات مرتبط دربارهی مقالات منتشره با محتوای مصرف سیپروفلوکساسین درکودکان زیر 17 سال، انجام شد. البته فقط مقالاتی مشمول تحقیق قرارگرفتند که در مورد بیخطربودن سیپروفلوکساسین گزارشهایی داشتند.
یافتهها: 150مقاله مشمول معیارهای تحقیق قرارگرفتند که دربرگیرندهی 16184کودک بیمار بودند. 1065مورد عوارض جانبی گزارش شـد ( میزان خطر 7٪ ، ۹۵٪ CI بین۳/۲ تا14درصد). شایعترین عوارض جانبی عبارت بــودند از: عوارض عضلانی اسکلتی، تــستهای کارکرد کبدی غیرطبیعی، تهوع، تغییردر تــعــداد گلبولهای سفیدخون و استفراغ.
6 مورد تداخل دارویی وجود داشت : 4مورد با آمینوفیلین و 2مورد با متوترکسات. یک مورد مرگ مرتبط با دارو در نوزادی که دچار واکنش آنافیلاکتیک شده بود اتفاق افتاد. 258 موردعارضهی عضلانی اسکلتی در 232 کودک بیمار رخ داد. (مـیـزان خطر ٪۱/۶، ۹۵٪CI بین۰/۹ تا ۲/۶٪) آرترالژی٪۵۰ این عوارض را تشکیل میداد. سن وقوع آرتروپاتی حدفاصل 7ماه تا 17 سال(سن میانه10سال ) بوده است. همهی موارد آرتروپاتی بعد ازدرمان برطرف یا بهبود یافتند.یک بررسی آیندهنگرکنترل شده، میزان خطر آرتروپاتی را ۹/۳ برآوردکرد (یا ۹۵٪ CI بین ۱/۲۶تا ۱/۹۷).
نتیجهگیری: عوارض عضلانی اسکلتی به واسطهی مصرف سیپروفلوکساسین ایجاد میشود با این حال این عوارض با درمان قابل رفع هستند . توصیه میشود به منظور ارزیابی میزان بیخطر بودن سیپروفلوکساسین به ویژه دربارهی خطر آرتروپاتی، بررسیهای آیندهنگر کنترل شدهی بیشتر انجام گیرد.
مقدمه:
سیــپــروفلـوکساسین یک فلوئوروکینولون میباشد و به عنوان یک آنتی بـیوتیک ضـدباکتری وسیعالطیف مورد مصرف اســـت. مصرف سیپروفلوکساسین و فلوئـوروکینولونها درکودکان بیمار، به دلیل ایجاد آرتروپاتی به ویژه در مفاصل تحملکنندهی وزن بهویژه پس از بررسیهای حیوانی، محدود شده است. وقوع آرتروپاتی ناشی از کینولونها در سایر حیوانات مانند موشها، سگها، خوکچهی هندی وخرگوشها و درکشت آزمایشگاهی حیوانی و کشت آزمایشگاهی سلول انسانی ، ثابت شده است.
به دلیل فعالیت خوب ضدباکتری و نفوذ بافتی سیپروفلوکساسین، محققان زیادی از آن درکودکان بیماراستفاده کردهاند. وقوع آرتروپاتی نامشخص است. «سایرعوارض جانبی و تداخلات دارویی گزارش شده» مربوط به مصرف سیپروفلوکساسین در بزرگسالان بوده است.
این بررسی سیستماتیک با این هدف انجام شده که همهی اطلاعات مربوط به میزان بیخطر بودن مصرف سیپروفلوکساسین در کودکان به ویژه بررسی وقوع آرتروپاتی را کنارهم جمع کند.
روشها:
بررسیهایی را که در کودکان گروه سنی صفر تا 17 سال مصرفکنندهی سیپروفلوکساسین انجام گرفته بود از طرق زیر جستجوکردیـــم: MEDLINE (1950 تا نوامبر 2009)، EMBASE (1950تا نوامبر2006)، پایگاه اطلاعاتیCochrane برای بررسیهای سیستماتیک، مرکز ثبت تحقیقات کنترل شده (Cochrane(CENTRAL و شاخص تجمعی برای مقالات وابسته و پرستاری .
هر بررسی که طی آن ، کودکان، حداقل یک دوز ، سیپروفلوکساسین دریافت کردند مشمول تحقیق حاضر شد. تعیین میزان مصرف سیپروفلوکساسین در کودکان و امکان جمعآوری هر سند مربوط به عوارض جانبی دارو؛ دربررسی حاضر ضرورت داشت.
سنجشهای اختصاصی در این تحقیق عبارت بودند از:
1ـ وقوع آرتروپاتی تحت عناوین دردمفصل ،تورم مفصل ،کاهش حرکت مفصل یا شواهد رادیوگرافیک آسیب مفصل و سایرعوارض ناخواستهی عضلانی اسکلتی
2ـ وقوع هرگونه عارضهی جانبی مرتبط بامصرف سیپروفلوکساسین
3ـ وقوع تداخل دارو- دارو به دلیل مصرف سیپروفلوکساسین
4ـ مرگ در اثر واکنش ناخواستهی دارو به دنبال مصرف سیپروفلوکساسین
فقط بررسیهایی تجزیه و تحلیل شدند که یا در آنها گروه مورد بررسی،کـــودکان بیـــمــار بودند یا میزان بیخطر بودن مصرف سیپروفلوکساسین در کودکان بیمار مورد بررسی قرار گرفته بود. شرکت کنندگان دربررسی، به گروههای سنی زیر تقسیم شدند:
نوزادان پیشرس( زیر 36 هفته سن حاملگی، صفر تا 27 روز)، نوزادان کامل( صفر تا 27 روز، بالای 37 هفته سن حاملگی)، شیرخواران و نوپاها(28 روزه تا 23 ماه)، کودکان (2تا11سال) و نوجوانان (12تا 17سال).
عوارض جانبی براساس تقسیمبندیWHO دربارهی واکنشهای ناخواسته و مطابق با یکی از چند سیستم بدن تقسیمبندی شدند و به منظور تعیین وقوع این عوارض در تمام گروههای سنی کودکان مورد تجزیه و تحلیل بیشترقرارگرفتند.
جزئیات مربوط به آرتروپاتی عبارت بود از:زمان ایجاد آرتروپاتی بهدنبال مصرف سیپروفلوکساسین، مدت زمان پیگیری بیماران بعد از مصرف سیپروفلوکساسین، روش تعیین آرتروپاتی در بیماران و هرگونه اقدام درمانی برای آرتروپاتی.
روی اطلاعات استخراج شده، تجزیه و تحلیل توصیفی انجام گردید و برای این کار از برنامهی نرمافزاری SPSS نسخـه18و (GRAPH PAD) استفاده شد.
یافتهها:
105بررسی مورد شناسایی قرار گرفتند که اکثریت آنها دستههای موردی یا گزارشهای موردی بودند (جدول1) و بیشتر بیماران (۸۸٪) داخل دستههای موردی یا بررسیهای گروه همنوا قرار داشتند.
ثبت نظر