شماره ۹۶۰

تأثیر داروهای ضدافسردگی

دکتر حسین نجمی روانپزشک

این نظر که داروهای ضدافسردگی فقط دربیمارانی مؤثر است که به شدت دچار افسردگی می‌باشند اصولاً براساس آنالیزهایی به دست آمده که پیامدهای بررسی متفاوتی رامقایسه کرده‌اند یعنی آثار کلی بررسی کمتری در بررسی‌هایی یافت شده است که به طور متوسط بیماران از افسردگی کمتر بهره‌ور بوده و نیز براساس وجود بررسی‌های چاپ نشده بسیاری حاصل شده که تأثیر داروهای ضدافسردگی را نشان نمی‌دادند و همه‌ی این موارد حاکی از آن است که  در بررسی‌های انتشار یافته، درمورد تأثیربخشی دارو غلو شده است.
تنها در یک آنالیز کوچک از میان 6 بررسی که پیش ازاین انتشار یافته و ازجمله بررسی‌های کاملاً برگزیده بوده است ازداده‌ها درسطح فردی بیمار (718 نفر) برای بررسی ‌مسأله‌ی تأثیر کمتر داروها در بیمارانی با شدت افسردگی کمتر پرداخته است.

 JW Psychiatry Feb 12010

پژوهشگران داده‌های طولی و اختصاصی بیمار را از تمامی بررسی‌های حمایت شده، انتشار یافته و منتشر نشده و با دارونما و شاهد در مورد فلوکستین(20کارآزمایی، 705 جوان، 2635 بزرگسال و 960 بیمار ژریاتریک) و ونلافاکسین (21 کارآزمایی، 4882 بزرگسال) به دست آوردند.
در ابتدای بررسی، حداقل تمامی بیماران دچار حداقل وخامت افسردگی بودند.
نرخ تغییر در فاصله‌ی 6هفته با داروهای ضد افسردگی درمجموع و درهر گروه سنی به مراتب بیشتر از دارونما بود.
عکس‌العمل کلی ونرخ رمیسیون برای تعداد لازم برای درمان (NNT) به ترتیب برابر 5 و 7 بود.
نرخ عکس‌العمل ورمیسیون در مورد فلوکستین به صورتی چشمگیر برای جوانان (NNT برابر 4 و 3) و بزرگسالان (NNT برابر 5 و 6) بیشتر از دارونما بود ولی درمورد بیماران ژریاتریک اینگونه نبود(NNT برابر 17و39).
نکته‌ی بسیار مهم آن بود که میان نحوه‌ی افسرده بودن بیمار و عکس‌العمل بیمار نسبت به داروهای ضد افسردگی ارتباطی برقرارنبود.

 Arch Gen Psychiatry 2012 March 5

نتایج این آنالیز که شامل بیش از 9000 بیمار بود نشان داد که بدون توجه به وخامت افسردگی، داروهای ضدافسردگی تأثیر دارند.
افزون براین، غالباً بیش از 6 هفته طول می‌کشد تا طبق نتایج آنالیز شده در این بررسی داروهای ضد افسردگی تأثیر کنند و این حدس پیش می‌آید که شاید درمورد این آثار آنچنان که باید ارزیابی صورت نگرفته باشد. آنچه جالب توجه است آنکه میزان تغییر  درجمعیت سالمند‌تر در پائین ترین نرخ خود بوده است ولی باید این یافته را ابتدایی تلقی نمود زیرا فقط در بردارنده‌ی داده‌های چهار بررسی ژریاتریک است.
درنهایت، این نتایج به این مسأله منتهی می‌شود که متاآنالیزهای انجام شده آثار و نتایج بررسی‌هایی با طرح و پیامدهای متفاوت را خلاصه کرده‌اند که درعین حال که گاه سودمند است ولی به پیدایش نتایج اشتباه منتهی می‌شود.

تعداد بازدید : 1071

ثبت نظر

ارسال