یک گروه از دانشمندان دانشگاه بریستول درانگلیس دو مورد از استاتین‌ها را که بیشتر تجویز می‌شوند در موش‌ها آزمایش کرده و دریافته‌اند که مصرف یکی از این استاتین‌ها سبب کاهش پرفورمانس حافظه‌ی فعال وحافظه‌ی بازشناسی می‌شود.
این پژوهش به صورت آنلاین درشماره‌ی اخیر PLOS ONE انتشار یافته است.
استاتین‌ها ازجمله داروهایی هستند که از میزان لیپوپروتئین با چگالی پائین (LDL) یا کلسترل بد خون می‌کاهند و میلیون‌ها نفر در سطح جهان از این دارو استفاده می‌کنند. کلسترل هم ازجمله مواد چرب حیاتی است که همه‌ی یاخته‌های بدن برای کارکرد مناسب به آن نیاز دارند. بدن از کلسترل برای ساخت سایر مواد حیاتی استفاده می‌نماید. اما بالابودن میزان کلسترل در بدن ممکن‌است به افزایش رسوب چربی در سرخ‌رگ‌ها منجر شود که احتمال بیماری‌های قلب و عروق ازجمله بیماری کرونر قلب (آنژین و حمله‌ی قلب) و استروک را می‌افزاید.
استاتین‌ها از طریق کاهش مقدار کلسترلی اعمال اثر می‌کنند که توسط یاخته‌ها تولید می‌شود و فشار می‌آورند تا ذخایر کلسترل از گردش خون خارج شود و به این ترتیب مقدار کلسترل گردش خون در سرخ‌رگ‌ها پائین می‌آید. استاتین‌ها برای افراد سالمی هم تجویز می‌شوند که از نظر بیماری قلب پر خطر تلقی می‌شوند و نیز از بروز مشکلات بیشتر در افرادی جلوگیری می‌کنند که قبلاً دچار حمله‌ی قلب یا استروک بوده‌اند یا به بیماری سرخ‌رگ محیطی دچار شده‌اند.
در‌این بررسی جدید همانند بررسی‌های دیگر میان مصرف استاتین و سایر مشکلات سلامت پیوندهایی مشاهده شده‌است. به‌عنوان مثال در سال گذشته، یک بررسی کانادایی که در BMJ انتشار یافته حاکی از آن بود که مصرف بعضی استاتین‌ها سبب افزایش دیابت نوع2 در بیمارانی می‌شود که از آتورواستاتین (Lipitor)، رزوواستاتین (Crestor) و سیمواستاتین (Zocor) استفاده می‌کرده‌اند.
دریک بررسی که اخیراً در JAMA افتالمولوژی به‌چاپ رسیده، محققان آمریکایی گزارش کرده‌اند که مصرف استاتین، احتمال بروز کاتاراکت را افزایش می‌دهد. همچنین مدارکی در دست است که نشان می‌دهد بعضی داروها با لواستاتین (Mevacor) تأثیر متقابل می‌کنند و احتمال بروز آزردگی عضله را می‌افزایند. این مسأله آخر سال گذشته در روز‌آمد مصرف‌کننده در‌مورد استاتین‌ها توسط سازمان غذا و داروی آمریکا ذکر شده و ضمناً گزارش شده بود بعضی از مصرف کنندگان استاتین وجود مشکلات شناخت ازجمله ازیاد رفتن خاطره، فراموشی و اغتشاش فکر را ذکر کرده‌اند. در آن روز‌آمد، سازمان FDA اظهار داشته بود که درعین‌حال که ارزش استاتین‌ها در پیشگیری از بیماری قلب به وضوح آشکار و مشخص شده است ولی این سازمان دستور به تغییر برچسب فرآورده‌های استاتینی داده است تا انعکاسی از بعضی از این نگرانی‌های جدید باشد.
برای این بررسی، پژوهشگران دو استاتین پراواستاتین (Pravachol) و آتورواستاتین را که بیشتر مورد استفاده است در موش‌ها آزمودند. نتایج بررسی ثابت کرد که پراواستاتین و نه آتورواستاتین، با توان حیوانات در انجام وظایف یادگیری و حافظه را دچار اختلال ساخته است. محققان روزی یک دوز استاتین به‌مدت 18روز به موش‌ها دادند و توان انجام یک وظیفه‌ی یادگیری ساده شامل یافتن یک خوراکی پاداش پیش‌از درمان، در مدت درمان و پس‌از آن را آزمودند. در روز آخر درمان و یک هفته پس‌از خاتمه‌ی درمان، قدرت شناسایی جسمی مورد بررسی قرار گرفته بود که قبلاً مشاهده شده بود. به این روش خاطره‌ی شناسایی آزموده می‌شد.
نتایج به دست آمده نشان داد که در چند روز آخر درمان، مصرف روزانه‌ی داروی پراواستاتین سبب اختلال در یادگیری موش‌ها شده است. ولی وقتی درمان متوقف شد، این اثر معکوس گشت. همچنین در آزمون شناسایی خاطره، استفاده از پراواستاتین سبب کاهش قدرت موش‌ها در تمایز اشیای جدید شد. اما با مصرف آتورواستاتین، در هیچیک از این دو مورد اختلالی دیده نشد و به‌این‌ترتیب نتیجه گرفته می‌شود که درمان درازمدت با پراواستاتین سبب اختلال در حافظه‌ی فعال و شناسایی در جوندگان می‌شود.
ثبت نظر