با افزایش سن، بسیاری از افراد به تلاش برمی‌خیزند تا چیزهای ساده مثل جهت‌ها و یا فیلمی که شب گذشته دیده‌اند را به‌خاطر آورند. اما پژوهشگران دانشگاه فلوریدا می‌گویند دارویی کشف کرده‌اند که بالقوه سبب معکوس شدن نشیب خفیف شناخت درسالمندان می‌شود.
بررسی انجام شده توسط این محققـان درشمـاره‌ی مارس Journal of Neuroscience انتشار‌یافته است.
گروه پژوهش توضیح داده است آن نوع حافظه‌یی که مسوول تذکار یا به خاطر آوردن مسایل روزمره است «حافظه‌ی‌کاری» working memory نامیده می‌شود. انسان ازاین خاطره در فعالیت‌های روزمره مانند محاسبه‌ی صورت حساب نهایی پس ازصرف شام در رستوران استفاده می‌کند. در این حالت، مغز برای محاسبه‌ی 15٪ انعام آن صورت حساب باید مدت کوتاهی تکه‌های متعدد اطلاعات را در ذهن حفظ کند مثل به یادآوردن بهای شام ضمن محاسبه‌ی مقدار پول لازم برای دادن انعام. این جریان درمیان سایر جریان‌‌های شناختی«عالی‌تر» برای حافظهی کاری اساس مسأله است.
برای آنکه حافظه یا خاطره‌ی کاری درست و مناسب عمل‌کند، باید میان مواد‌شیمیایی درون مغز، تعادل درستی برقرار باشد. اما دراین بررسی که درموش‌ها انجام شده، پژوهشگران دریافته‌اند که بالا بودن میزان یک نوروترانسمیتر مهاری مغز موسوم به GABA سبب ازهم گسیختگی حافظهی کاری می‌شود.
طبیعی‌بودن میزان GABA درمغز به تنظیم فعال‌شدن یاخته کمک می‌کند ولی افزایش میزان این ماده سبب می‌شود یاخته‌های مغز بیش‌ازحد فعال شوند. پژوهشگران می‌گویند این حالت سبب می‌شود فعالیت مغز مشابه با فعالیتی شود که درافراد دچار شیزوفرنی یا صرع دیده می‌شود.
برای رسیدن به یافته‌های به‌دست‌آمده، گروه پژوهش با استفاده از جعبه‌ی Skinner، خاطره یا حافظهی موش‌های جوان و پیر را ارزیابی کرد. دراین جعبه، موش‌ها باید محل یک اهرم را ظرف مدت‌کوتاه 30 ثانیه به‌خاطر آورند. هم موش های جوان وهم موش‌های پیر می‌توانستند ظرف مدت بسیار کوتاهی، جای اهرم را به خاطر آورند. اما پژوهشگران پی بردند که وقتی این دوره‌ی زمانی افزایش می‌یابد، بسیاری از موش‌های سالمند‌تر در به خاطر آوردن محل اهرم درمقایسه با موش‌های جوان‌تر دچار مشکل می‌شوند.
تحقیق بعدی آشکار ساخت که درموش‌های سالمند بدون مشکلات حافظه، گیرنده‌های گابای کمتری تولید می‌شود که به میزان کمتر این ماده‌ی شیمیایی منتهی میگردد. اما درموش‌های سالمند‌تر دچار مشکلات حافظه، گیرنده‌های گابای بیشتری تولید میگردد که به‌معنای بالاتر‌بودن میزان گابا است. سپس، این پژوهشگران دارویی را روی موش‌های سالمند‌تر آزمودند که گیرنده‌های گابارا بلوک می‌کرد وحالتی شبیه حالت بعضی موش‌های سالمند بدون مشکلات حافظه به‌وجود می‌آمد. درنتیجه حــــافظــه‌ی کاری به همــان حد حافظــه‌ی موش‌های جوان‌تر باز می‌گشت.
اگرچه این دارو هنوز برای آزمایش درانسان آماده نیست ولی پژوهشگران امیدوارند که با پیشرفت بیشتر در این زمینه بتوان از این دارو درموارد نشیب خفیف شناخت سالمندان استفاده کرد. طب مدرن سبب شده است انسان مدتی طولانی‌تر زنده بماند واکنون باید بتوان از این موهبت پاسداری کرد و نحوه‌ی به حداکثر رساندن کیفیت زندگی برای بزرگترها را تعیین کرد. کلید این کار در گرو ایجاد راهکارها و روش‌های درمانی برای حفظ و بهبود سلامت شناخت است.
طی یک پژوهش دیگر، استفاده از سایر داروها برای مبارزه با نابسامانی‌های شناختی مرتبط با سن مورد تحقیق قرارگرفته بود. سال گذشته نیز طی یک بررسی مشخص شد که یک داروی دیابت موسوم به liraglutide درمراحل آخر بیماری آلزایمر سبب معکوس‌شدن خسران حافظه می‌شود. طی یک پژوهش دیگر مشخص‌شد که یک داروی ضد‌سرطان که برای لنفومT سل به‌کار‌می‌رود سبب معکوس‌شدن بیمـــاری آلـزایـمــر درموش‌ها شده است.
ثبت نظر