شماره ۱۰۲۱

دژنرسانس ماکولا و کاتاراکت

دکتر سیدرضا لاجوردی - چشم

برای تغذیه‌ی سلول‌های شبکیه بتاکاروتن مورد‌توجه بود اما متوجه  شدند که بتاکاروتن دراشخاص سیگاری شانس سرطان ریه را بالا می‌برد. لذا گروه محققان دردژنرسانس ماکولا توصیه‌می‌کنند به‌جای بتاکاروتنZeaxanthin و Luein مصرف‌شود و ضمناً متوجه شدند امگا 3 اثر مثبتی دردژنرسانس ماکولا ندارد.
ویتامین‌های آنتی‌اکسیدانت و روی در بعضی افراد ممکن‌است مؤثر باشد.

جراحان کاتاراکت ‌باید قبل‌از عمل کاتاراکت درمورد شبکیه آگاهی کامل داشته باشند چراکه ‌باید درمورد انتظارات بیماران از نتیجه‌ی عمل کاتاراکت قبل‌از عمل توضیحات لازم به بیمار بدهند. لذا امتحان ته چشم لازم است. دروزن‌های نرم متعدد و یا بزرگ و یا نشانه‌هایی از آتروفی Geographic و یا برجسته‌شدن اپی‌تلیوم پیگمانتررتین، وجود خون واگزودا، نقصان و یا ازدیاد پیگمانتاسیون ناحیه‌ی ماکولا ‌باید مورد‌توجه قرارگیرد.
چنانچه مختصر خونروی و یا ترشحاتی در رتین مشاهده شود ‌باید با متخصص شبکیه آن را در‌میان گذاشت.
وقتی دروزن دیده‌شود ولی اگزودا دیده نشود توصیه‌می‌شود OCT انجام شود، مخصوصا وقتی که بیمار دچار متامرفرپسی بوده باشد چرا که ممکن‌است  قبلاً از ایجاد  دژنرسانس ماکولا نوع مرطوب کمک به تشخیص زودرس نموده و بتوان از عوارض ناخواسته جلوگیری نمود، درحالی‌که با امتحان بیومیکروسکوپیک با وجود کاتاراکت این امکان وجود ندارد.
فـلـورستئین آنـژیـوگـرافـی و ‌OCT خیلی به پیش‌آگهی دقیق کمک می‌کند.
شواهدی موجود نیست که نشان دهد جراحی کاتاراکت خطر دژنرسانس ماکولا را بالا می‌برد. وقتی علائمی از دژنرسانس ماکولا مشخص‌شد زمان مناسب جراحی کاتاراکت را ‌باید مورد‌توجه قرار‌داد چراکه جراحی نباید سبب رقیق‌شدن آنتی‌VEGF بشود. ‌باید تزریق در پایان عمل‌جراحی انجام شود و به‌واسطه‌ی‌ اثر ضد‌التیامی دارو محل زخم را ‌باید بخیه نمود.
توصیه می‌شود وقتی دژنرسانس ماکولا مرطوب تحت‌کنترل است  یعنی اگزودا به یک می‌نیمم رسیده و یا ازبین‌رفته جراحی کاتاراکت انجام شود. در نوع خشک می‌توان جراحی کاتاراکت را هر زمان انجام داد.

نیاسین و ادم ماکولا:

نیاسین (نیکوتینیک اسید، ویتامینB3) که برای پایین‌آوردن کلسترول‌خون مصرف می‌شود و مقدار مصرف روزانه در‌این موارد‌500‌تا‌2000‌میلی‌گرم در روز می‌باشد. معهذا بعضی‌ها 3‌‌هزار میلی‌گرم در روز مصرف ‌می‌کنند احتیاج روزانه بالغان ‌14‌تا‌18‌میلی‌گرم در روز می‌باشد. عوارض‌چشمی شدید آن ادم ماکولار است که با‌مصرف روزانه بیش‌از ‌1500‌میلی‌گرم ایجاد می‌شود.

اولین‌بار در 1973‌توسط GASS شرح داده شد.

در 300 بیمار که به‌مدت 9‌سال نیاسین مصرف‌کرده بودند شیوع عارضه‌ی ادم ماکولار 0/67٪ گزارش‌شده و بیشتر این بیماران مرد بودند و در دهه‌‌ی سوم تا پنجم شیوع آن در بانوان نسبت به مردان یک در‌10‌بوده‌است.

معمولاً شروع عارضه ازیک تا 36 ماه درکسانی‌که 3 گرم یا بیشتر مصرف کرده بودند دیده‌شده (Optical CoherenceTumugraphy (OCTوجود فضاهایی یا تجمع مایع در ناحیـه‌ی‌ پلکسی‌فـرم خارجی (Inner Nuclear) دیده‌می‌شود در فلورستئین آنژیوگرافی تراوش (leakage) دیده‌نمی‌شود و لذا به‌عنوان ادم ماکولای غیراگزوداتیو مشخص شده‌است نقصان بینایی در این بیماران مختصر‌بوده و با قطع‌دارو تدریجاً به‌طور کامل و یا نسبی بهبود خواهد یافت.

آسپـیرین و دژنــرسـانـس مـاکولا رتین:

در ژانویه‌ی2012‌ درمجله‌ی‌ افتالمولوژی محقق اروپایی و در دسامبر2012 در‌مجله‌ی JAMA محققان در (Wisconsin(Beaver Dam Sludy در آمریکا گزارش دادند ارتباطی بین مصرف آسپیرین و دژنرسانس ماکولر وجود دارد. دژنرسانس ماکولر نئوواسکولار در آنها که آسپیرین به‌مدت 8 سال مصرف کرده بودند بیشتر دیده‌می‌شود و ضمناً با مقدار میلی‌گرم آسپیرین ارتباطی نداشت ولی درآنها که تازه دچار عوارض اولیه‌ی بیماری شده بودند ارتباطی با آسپیرین مشاهده نشده بود و ضمناً متوجه شدند که دژنرسانس ماکولا ارتباطی با داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی و استعمالWarfarin ندارد.

این تحقیقات در روی بیماران سفیــدپوست (99٪) انــجام شده بود.

 چگونگی این ارتباط دژنرسانس ماکولر و آسپیرین روشن نیست.

ازطرف‌دیگر (Women’s Health study وPhysicians Health Study) تحقیقات فوق را تأیید نکردند ازآنجا‌که اثر حمایتی آسپیرین در بیماران قلبی‌عروقی اهمیت شایان‌توجهی دارد اثرات احتمالی منفی این دارو در دژنرسانس ماکولار نباید مانع  از استعمال دارو شود. ازطرف‌دیگر در انسداد عروقی رتین توام با عامل خطرساز ترومبوتیک با آسپیرین ممکن‌است تحت‌درمان قرار‌گیرند.

 

 

تعداد بازدید : 1877

ثبت نظر

ارسال