شیوع بیماری‌های مزمن، که برای آن یک یا چند دارو ممکن‌است به‌کار رود، با افزایش سن افزایش می‌یابد. پلی‌فارماسی معمولاً به‌عنوان مصرف پنج دارو یا بیشتر، شامل داروهای نسخه‌ای، بدون نسخه (OTC) و مکمل‌ها تعریف شده‌است. ممکن‌است این تلاش مفیدی برای بررسی دارو باشد، همانطور که با مشکلات مدیریت دارو و تجویز زیر‌حد مطلوب همراه است. در هر‌صورت، پلی‌فارماسی یک مارکر مستقل مفید بالینی از کیفیت مصرف داروها نیست. نوع و دوز داروها به‌جای تعداد داروها معنی‌دار بودن نتایج بالینی را تعیین می‌کنند.
داروهای بیشتری که بیمار می‌گیرد، ممکن‌است گرفتن سابقه‌ی دارویی دقیق بیمار را سخت‌تر کند، که مانع بررسی آگاهانه دارو و تجویز آن می‌شود. وقوع واکنش‌های عوارض دارویی با تعداد داروهای مصرفی افزایش می‌یابد.
پلی‌فارماسی به‌علت همراه‌بودن رژیم‌های پیچیده‌ی دارویی، افزایش خطر حوادث سو‌ءدارویی و قیمت‌های بالای دارو یک مانع پایبـندی است. پایبنـدی ضعیـف در افــزایش خطر اشتباهات دارویی دیـده شـده با پلی‌فارمـاسی سهـیم است.
پلی‌فارماسی تقریباً همیشه با تجویز زیر‌حد مطلوب همراه است. داروهای بیشتر جهت بیمار، او را بیشتر درمعرض احتمال تجویز نامناسب قرارمی‌دهد.داروهای بالقوه‌ی نامناسب در افراد مسن، داروهایی با اثرات سداتیو یا آنتی‌کولینرژِیک و ضد‌التهاب‌های غیراستروئیدی طولانی اثر هستند. پلی‌فارماسی ممکن‌است وقتی برای درمان عوارض‌جانبی سایر داروها، داروهای اضافی تجویز می‌شوند اتفاق بیافتد که به‌عنوان آبشار تجویز (prescribing cascade) شناخته می‌شود. سایر تجویزهای زیر‌حد مطلوب همراه با پلی‌فارماسی شامل نسخه‌نویسی بیش‌از یک دارو از یک کلاس یا نسخه‌نویسی یک دارویی که با داروهای دیگر بیمار در تداخل یا منع مصرف دارد می‌باشند. از قضا در‌یک بررسی در بیــماران مســـن احتــمال زیر حد مطلوب تجویــــز دارو (under-prescribing) به‌عنوان عدم‌کاربرد یک دارو وقتی هیچ دلیلی برای تجویز‌‌‌نشدن یافت نمی‌شد تعریف‌شد که افزایش معنی‌داری با تعداد داروهای تجویز شده داشت. خطر افتادن (سقوط)در افراد مسن با پلی‌فارماسی افزایش می‌یابد. این همراهی قسمتی به‌علت بیماری‌های مزمنی است که داروهای متعدد برای آن تجویز شده‌است. با پلی‌فارماسی(افزایش مصرف کلاس‌های خاصی از داروها، به‌خصوص عمل‌کننده‌های روی سیستم عصبی مرکزی و داروهای قلب‌و‌عروق)، عامل افزایش خطر افتادن‌های احتمالی است.
مسأله‌ی اساسی این است که آیا تجویز هر دارو چه به‌صورت جداگانه و چه به‌صورت یکی‌از چند داروی تجویز‌ی به بیمار با درنظر گرفتن سوابق تمام داروهای بیمار درمعرض خطر تداخلات دارویی، ناخوشی‌های همراه و کیفیت‌زندگی وی متناسب بوده‌است؟ بعضی داروها، به‌خصوص داروهای با اثرات آنتی‌کولینرژیک و سداتیو، به عملکرد جسمی و شناختی در افراد مسن آسیب می‌رسانند. تجویز داروهای بیشتر (در تعداد و دوز) با اثرات جانبی داروها که بیماران درمعرض آن هستند، عملکرد کلی بیماران را ضعیف‌تر می‌کند. به‌کار‌بردن یک ابـــزار مثــل شاخص بار دارو (drug burden index)، که تمام داروهای آنتی‌کولینرژیک و سداتیو بیمار را با استفاده از اصول پاسخ، دوز سنجش می‌کند، شناخت بهتری از خطرات تجویز زیر‌حد مطلوب را نسبت به شمارش ساده‌ی داروها فراهم می‌کند.
شرایط متعددی وجود دارند که در‌آن استفاده‌ی ترکیبی از داروهای متعدد ممکن‌است مفید و مناسب باشند و براساس گایدلاینهای مبتنی بر شواهد (Evidence-Based) حمایت شوند. برای مثال، پیشگیری اولیه‌ی بیماری ماکروواسکولر (عروق بزرگ) در دیابتی‌ها ممکن‌است نیازمند یک دارو یا بیشتر از داروهای خوراکی هیپوگلیسمیک/ یا انسولین و داروهای کاهنده‌ی فشارخون، داروی پایین‌آورنده‌ی چربی و آسپیرین باشد. روشن نیست برای افراد مسن‌تر مبتلا به ناخوشی‌های متعدد چه‌نوع گایدلاینهای درمانی باید به‌کار روند؟ زیرا شواهدی که آنها را حمایت کند از جمعیت تحت بررسی تاکنون به‌دست نیامده است. به‌کارگیری گایدلاینهای منتشر شده برای یک زن 79 ساله فرضی مبتلا به بیماری انسدادی ریه، دیابت نوع2، استئوپورزیس، هیپرتانسیون و استئوآرتریت منجر به توصیه12 دارو، با خطرات بالای تداخل و واکنش‌های جانبی می‌شود.
هنگام تجویز دارو برای یک بیمار ضعیف مسن، با سایر افراد درگیر مراقبت از بیمار و در‌صورت امکان، با پزشک مراقب بیمار، تجویز را هماهنگ کنید. داروها باید به‌طور منظم با‌توجه به کاربرد، اهداف درمانی، دوز، اثربخشی و ایمنی بررسی شوند. مشورت با یک داروساز برای بررسی داروهای مورد استفاده در خانه‌ی بیمار ممکن‌است نتایج بالینی را بهبود بخشد. منافع و خطرات درمان، شامل تأثیر کلی بر عملکرد و کیفیت‌زندگی، با بیمار و یا مراقبانش بحث شود. زمان لازم برای حصول نتایج درمان نسبت به طول‌عمر قابل انتظار بیمار باید درنظر گرفته شود.
این روش قضاوت بالینی با پیشنهاد نسخه‌‌کردن یک (polypill) برای پیشگیری اولیه‌ی بیماری قلب‌و‌عروق برای هر‌شخص بالای 55 سال، در تضاد کامل است. پلی‌پیل حاوی یک داروی پائین‌آورنده‌ی چربی، سه داروی پائین آورنده‌ی فشارخون، آسپیرین و فولیک‌اسید می‌باشد.
ناخوشی‌های همراه، داروهای همراه و تغییرات وابسته به سن در فارماکوکینتیک و فارماکودینامیک داروها، در‌این استراتژی درنظر گرفته نشده است.
تجویز و مدیریت تناسب و اثربخشی داروهای متعدد برای بهینه‌سازی عملکرد فرد و اجتناب از عوارض در نتایج سلامت، به‌خصوص در بیماران مسن‌تر مهم است. اثر کلی داروهای یک شخص شبیه صدای یک گروه موزیسین است. درک شنونده از یک موسیقی زیبا به اندازه‌ی گروه بستگی ندارد، اما به کیفیت و ترکیب نوازندگان، انتخاب دقیق و مدیریت رهبر و تناسب آن با سلیقه‌ی مخاطبان خاص، بستگی دارد.
منابع در دفتر نشریه می‌باشد.
ثبت نظر