شماره ۱۰۹۸

انتخاب داروی ضد انعقاد مناسب

دکتر سهیلا شمیمی‌نسب - داروساز

 

انفارکتوس‌میوکارد، آریتمی (فیبریلاسیون دهلیزی)، سکته‌ی‌ مغزی و سندرم اکونومی‌کلاس، همه یک وجه‌اشتراک دارند؛ تمام این بیماری‌ها در‌نتیجه‌ی مسدود‌شدن یک رگ‌خونی با لخته ایجاد‌می‌شوند و داروهای ضدلخته‌ای با هدف رقیق‌ترکردن خون و کندکردن سرعت لخته‌شدن خون در رگ‌های خونی و با‌هدف پیشگیری و درمان بیماری‌های ناشی‌از لخته‌شدن خون تجویز‌می‌گردند. جدیدترین نوع این داروها که ضدانعقادهای خوراکی نوین (Novel Oral Anti-Coagulants:‌NOAC) می‌باشند و در سال‌های اخیر مورد‌استفاده قرار‌گرفته و به‌سبب آسان‌بودن ترکیب آن با سایر داروها و نداشتن محدودیت رژیم‌غذایی و البته مؤثرتر بودنشان، از محبوبیت بالایی برخوردار گشته‌اند.
تعیین اثرهای این داروهای جدید با استفاده از روش‌های ارزیابی پیشین دشوار است.

هریک‌ از داروی ‌NOAC روش تعیین اثر خاص خودش را دارد و در‌نتیجه، ارزیابی مواردی که بیش‌از یک دارو به‌کارگرفته می‌شود را بی‌نهایت دشوار می‌کند. این مشکل موجب می‌شود که هیچ شاخصی (Evaluationindex) برای بررسی کارایی مصرف یک داروی جدید واقعاً بهتر وجود نداشته باشد.

محقـقـان ‌ژاپنـی ‌سیسـتم تحقیق ‌جدیــدی به‌نام Total Thrombus-formation Analysis System)T-TAS) (سیستم آنالیز مجموع ترومبوزهای تشکیل‌شده) را طراحی‌کرده‌اند که با آزمایش روند تشکیل ترومبوز تحت‌شرایط جریان‌خون متغیر، خطر لخته‌شدن را ارزیابی‌کند. سیستم‌های پیشین به‌میزان بیشتری از خون برای جداسازی اجزایی مانند پلاکت‌ها و پلاسما نیاز داشتند، در‌حالی‌که این سیستم جدید تنها به‌مقدار کمی از کل‌خون (Whole blood) برای انجام آنالیز نیازمند است و این روش (T-TAS) تعیین اثرهای مصرف یک یا تعداد بیشتری داروی ضدترومبوز (ضدانعقاد) را آسان‌تر می‌کند.

روند کارآزمایی‌:

محققان از این سیستم برای ارزیابی اثر داروهایNOAC روی ۳‌گروه از بیماران استفاده‌کردند. نخستین گروه، جراحی مفصل زانو یا لگن انجام داده بودند و از NOAC برای پیشگیری‌از سندرم اکونومی‌کلاس استفاده‌می‌کردند. خطر بروز این سندرم در بیمارانی با سابقه‌ی این نوع عمل‌ها بالا می‌باشد. دومین گروه، داروهای ‌NOAC را پس‌از درمان‌های مبتنی‌بر کاتتر (Catheter-based therapy) برای فیبریلاسیون دهلیزی مصرف و از عوارض خونروی ‌دهنده رنج‌می‌بردند و آخرین گروه، چندین نوع دارو را برای درمان بیماری کرونر قلبی مصرف می‌نمودند.نتایج آزمایش T-TAS گروه دوم پیش‌از عمل و در آغاز مصرف داروهای‌NOAC نشان‌داد که توانایی تشکیل لخته‌ی‌‌خون آنها بسیار کمتراز بیماران مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی است. عوارض هموراژیک‌(خونروی‌‌دهنده) می‌تواند زمانی رخ‌دهد که خون در مقابل لخته‌شدن مقاومت می‌کند.

آنالیز ترکیبی‌از ۲نوع داروی ضدترومبوز (عوامل ضدپلاکتی) در گروه‌سوم انجام‌شد. داده‌های T-TAS برای بیمارانی که جهت درمان آنژین، استنت دریافت‌کرده بودند نشان‌داد که توانایی خون برای تشکیل لخته در بیمارانی‌که از ترکیب ۲دارو استفاده‌ می‌کردند، از‌نظر آماری بسیار کمتر‌از بیمارانی بود که تنها ۱‌دارو مصرف می‌نمودند.

تا‌کنون هیچ سیستم یا شاخص واحدی وجود نداشت که قادر به ارزیابی اثر داروهای ضدپلاکت مختلف باشد. بررسی‌ها نشان‌دادند که T-TAS این مشکلات را برطرف‌کرده و این سیستم از روشی برای ارزیابی ساده و جامع احتمال تشکیل ترومبوز استفاده‌می‌کند که می‌تواند برای اندازه‌گیری سریع و مؤثر اثر داروهای ‌NOAC نیز به‌کار رود. درآینده این روش با استفاده از ۱داروی ضدلخته‌ی واحد به‌جای چند دارو و همچنین شخصی‌کردن (Presonalization) مدیریت داروی استفاده‌شده را با‌ تنظیم (Adjustment) دارو برحسب شرایط هر بیمار، اتفاق‌پذیر می‌سازد.

 

 

تعداد بازدید : 2851

ثبت نظر

ارسال