شماره ۹۷۵

سندرم آشیان تهی

دکترفریدون ضرغام - روانپزشک

سندرم آشیان تهی

درصورتی‌که آخرین فرزند به قول معروف ازآب و گل درآمده باشد وآماده‌ی ترک خانه‌ی‌پدری باشد و یا به‌طور کامل هجرت کرده و ازمنزل پدر و مادر رفته باشد ممکن‌است والدین هیجانات مختلطی را تجربه کنند.

باید علت بروز سندرم یا نشانگان آشیان تهی را درک کرد وکارهایی را که دراین مورد باید انجام داد دانست.
سندرم آشیان تهی empty nest syndrome چیـست و چرا بعضــی والدیـن آن را تجربه می‌کنند؟
سندرم یا نشانگان آشیان تهی، یک تشخیص بالینی نیست. درواقع سندرم آشیان تهی یک پدیده است که طی آن والدین احساس غم و از دست دادن را وقتی تجربه می‌کنند کــــه فــرزنـــد آخــر، منزل را ترک می‌گوید.
باوجودی که ممکن‌است پدر و مادر به طور جدی فرزندان را به مستقل شدن تشویق‌نمایند ولی تجربه‌ی‌ اجازه‌ رفتن دادن به کودکان دردناک و مولم است. ممکن است برای پدر ومادر دشوار باشد که به ناگاه متوجه شوند دیگر درخانه کودکی ندارند که نیازمند مراقبت باشد. ممکن‌است پدر ومادر در‌این حالت بخشی از زندگی روزانه‌ی کودکان و نیز همراهی دائمی آنها را از دست بدهند. همچنین ممکن‌است به‌شدت درمورد امنیت کودکان خود دچار دلشوره شوند و یا تصور کنند که نمی‌توانند ازخود مراقبت نمایند. درصورتی‌که آخرین فرزند کمی زودتر یا دیرتر ازآنچه پدر و مادر انتظار دارند و یا متفاوت از زمانی که خود این کار راکرده‌اند آشیان را ترک کنند، ممکن‌است در پدرومادر حس مبارزه با این برزخ به‌وجود آید. درصورتی‌که پدر‌و‌مادر فقط یک فرزند داشته باشند یا به‌شدت در‌نقش خود فرو رفته باشند، ممکن‌است به‌ویژه این زمان تطبیق با آشیان تهی دشوار باشد.
تأثیر سندرم آشیان تهی چگونه است؟
 درگذشته، نتیجه‌ی پژوهش حاکی ازآن است که والدین در مقابله با سندرم آشیان تهی، حس عمیق از دست‌دادن را تجربه می‌کردند که آنها را نسبت به افسردگــی، الکلیسم، بحـران هویت و تضادهای زناشویی تأثیرپذیر می‌کرد.
اما، نتایج بررسی‌های جدید حاکی از آن است که آشیان تهی برای والدین منافع بسیاری نیز دارد. وقتی آخرین فرزند، خانه را ترک می‌گوید،والدین فرصت و موقعیت تازه‌یی پیدا می‌کنند تا با یکدیگر ارتباط مجدد یافته، کیفیت زندگی زناشویی خود را ارتقاء بخشند و به موارد مورد علاقه‌یی توجه کنند که قبلاً وقت انجام آنها را نداشتند.
چگونه می‌توان با سندرم آشیان تهی مقابله کرد؟
درصورت تجربه احساس ازدست دادن و فقدان به‌علت سندرم آشیان تهی، می‌توان به‌عنوان مثال اقدامات زیر را انجام داد:
پذیرفتن زمان‌بندی. باید از مقایسه‌ی جدول زمانی فرزند با تجربه‌های شخصی پرهیز شود و به‌جای آن روی چیزهایی تمرکز شود که در وقت ترک‌خانه به فرزند کمک می‌کند.
حفظ تماس. حتی وقتی‌که فرزند از پدر‌و‌مادر جدا زندگی می‌کند باید به نزدیکی با فرزند ادامه داد. باید کوشید تماس منظم بافرزند را ازطریق دیدار، ارتباط باتلفن، ایمیل، چت با متن یا ویدیو ادامه داده وحفظ کرد.
یافتن پشتیبان. درصورت وجود مشکل‌زمانی با آشیان تهی، به سوی عزیزان دیگر دست درازکنید و برای حمایت با آنها تماس نزدیک داشته باشید. باید عواطف خود را به اشتراک گذاشت. درصورت احساس افسردگی، بایدبا پزشک یا مشاور روانی مشورت کرد.
مثبت ماندن. فکر درمورد وقت اضافی و انرژی که ممکن‌است برای زندگی زناشویی یا علایق شخصی پس‌از ترک خانه توسط فرزند پیش می‌آید تطبیق پدر‌ومادر با این تغییر بزرگ زندگی کمک می‌کند.
پیشگیری از سندرم آشیان تهی
درصورتی‌که زمان ترک خانه‌ی آخرین فرزند نزدیک است و پدر و مادر نگران ایجاد سندرم آشیان تهی هستند. باید از قبل برنامه‌ریزی کنند. باید به‌دنبال موقعیت‌های تازه در زندگی شخصی وحرفه‌یی خود باشند. خود را مشغول کردن یا درکاریا در منزل چالش‌های تازه‌ی پذیرفتن به تسکین حس از دست‌دادن که حاصل هجرت فرزند است کمک می‌کند.

 

 

تعداد بازدید : 1780

ثبت نظر

ارسال