شماره ۹۸۳

عوامل خطرساز دمانس جوانی

دکترفریدون ضرغام - روانپزشک

آنالیز مردانی که در ارتش سوئد نامنویسی کرده‌اند حاکی از آن است که بسیاری از عوامل خطرساز دمانس را می‌توان تعدیل کرد ولی مسـألــه‌ی ژنتیــک بـاز هم با اهمیـت است.

 دمانس با شروع درجوانی Young onset dementia (باکوته‌نوشت‌YOD) نوعی دمانس dementia است که پیش‌از سن 65 سالگی تشخیص داده می‌شود.
این نوع دمانس غالباً به‌ژن‌های به‌وجود‌آورنده‌ مرتبط است ولی برای شناسایی سایر عوامل، پژوهش‌های بسیاری انجام شده است.
دریک بررسی، فراوانی دمانس برابر54 در ۱۰۰/۰۰۰ با شروع میان سن‌30 و 65‌سال و 98‌درصد هزار در‌فاصله‌ی سنی 45 تا 65 سال بوده‌است.

 J Neurol Neurosurg Psychiatr 2003;74:1206

درآن بررسی، اپیدمیولوژی YOD به‌صورت زیرطبقه‌بندی شده بود:
بیماری آلزایمر34٪
دمانس‌عروقی18٪
دژنرسانس لوب‌فرونتوتامپورال 12٪
دمانس اجسام Lewy 7٪
دمانس الکلی‌10٪
سایر دمانس‌ها 19٪
از سایر بررسی‌ها، یافته‌های مشابهی حاصل شده بود.
دربررسی‌همنوای حاضر، پژوهشگران عوامل خطرساز YOD را در488484 مردی بررسی کردند که درسن متوسط 18سالگی از اول ژانویه‌ی 1969 تا۳۱ دسامبر 1979 وارد خدمت ارتش سوئد شده بودند.
درطول متوسط پیگیری37 ساله، 478مرد دارای تشخیص YOD در‌سن متوسط 54 سال بودند.
عوامل خطرساز قابل‌توجه برای YOD که درزمان نامنویسی خدمت شناسایی شده بود عبارت بودند از مسمومیت الکل، استروک، استفاده از داروهای آنتی‌سایکوتیک، افسردگی، دمانس پدر، مسمومیت دارویی به جز الکل، عملکرد شناختی پایین، قامت کوتاه و فشارخون بالا.
دراین جمعیت با هر 9 عامل خطرساز، احتمال قابل اسناد به YOD برابر 68٪ بود.

JAMA Intern Med 2013 Aug 12

 با وجودی که بسیاری ازعوامل خطرساز برای دمانس با شروع درجوانی که دراین بررسی شناسایی شده‌اند ازاهمیت برخوردارند و دربسیاری موارد قابل پیشگیری هستند ولی ناهنجاری‌های ژنتیک بسیار شایع‌اند و به نظر می‌رسد اساساً احتمال YOD را می‌افزایند.
 متأسفانه، دراین بررسی همنوا، سایر  عوامل خطرساز بالقوه مهم ازجمله وارد آمدن ضربه به سر head trauma و HIV مورد بررسی قرارنگرفته است.
 ضمن انجام پژوهش‌بیشتر باید به نقش فعالیت‌جسمانی درپیشگیری از دمانس با شروع زودرس و دیررس نیز توجه داشت.

 

 

تعداد بازدید : 2197

ثبت نظر

ارسال