لیزر، رادیوفرکوئنسی و هایفو در جوانسازی پوست

با ورود پدیده‌‌ای به‌نام لیزر، در دو دهه‌ی گذشته و نیز از سال ۲۰۱۰ که هایفو (HIFU) به این عرصه وارد گردید، در مبحث جوانسازی (Rejeunissement) و جلوگیری از پیرشدن (Antiaging)، تحول و انقلاب شگرفی ایجاد گردید که نوآوری‌های این دو پدیده، همچنان ادامه دارد.

در ارتباط با موضوع موردنظر ما (جوانسازی گردن و دکولته)، ضروری است که به اثرهای مفید لیزر، رادیوفرکوئنسی و هایفو؛ هر چند به اجمال، با تأکید چندباره برای رعایت حداکثری دقت و احتیاط توسط پزشک، در این دو منطقه‌ی پرخطر (High Risk) نگاهی بیاندازیم:

الف: لیزرها:

۱ـ لیزر Q-Switched

طول موج این لیزر، عمدتاً توسط ملانوسیت‌ها به‌ویژه توسط لکه‌ها و ضایعاتی که به رنگ قرمز و نارنجی می‌باشند، جذب می‌گردد.

این جذب طول موج یاد شده باعث افزایش درجه حرارت بالا در محل گشته که ضایعه‌ی رنگی را ملتهب و رنگدانه‌ها را که به میکروپارتیکل تبدیل گشته‌اند توسط ماکروفاژها، به کبد انتقال داده و نهایتاً محو و زایل می‌سازد.

نوآوری جدید در این لیزر که اخیراً به بازار عرضه شده، لیزرهای «پیکوسوکوند» می‌باشد.

ویژگی اینPicoseconde در لیزرهای Q-Switched، تعبیه شده؛ این است که حرارت کمتری به سیبل یا هدف انتقال می‌دهدکه هم عوارض این نوع لیزر را در منطقه‌ی بسیار حساس و کلوئید ساز گردن و دکولته، به حداقل رسانده و هم نتایج بهتری را به‌دست می‌دهد.

در شرایطی که لکه‌های منتشر و فراوانی در اثر در معرض قرار گرفتن آفتاب و یا نازک شدن پوست در مقطع یائسگی، روی پوست گردن و دکولته پدیدار می‌شود؛ نوع دیگری از لیزر Q-Switched باید مورد استفاده قرار گیرد که قادر باشد آن منطقه‌ی وسیع را به اصطلاح به شیوه‌ی «رنگ‌آمیزی» درمان کند.

این اقدام توسط لیزرهای  Picofocus انجام می‌گیرد. در سطح این منطقه وسیع پررنگ، ایمپالس‌های فراوانی باحداقل بار حرارتی به سیبل انتقال داده شده و بدون کمترین عارضه‌ای، اثربخشی در درمان پررنگی‌ها  و لکه‌های وسیع را حاصل می‌نماید.

۲ـ لیزرهای واسکولار:

کاربرد این نوع لیزر عروقی؛ به‌هنگامی امکان‌پذیر می‌باشد که پوست گردن، دچار اریتروز وسیع و منتشر باشد و این نوع اریتروز را می‌توان در Poikilodermy Civatte و یا در اریتروزهایColi مشاهده نمود.

برای درمان این عارضه می‌توان از لیزرهایKTP و یا لیزرهای تابشی رنگی استفاده نمود. به شرطی که اریتروز موردنظر، برجسته و ملتهب نباشد.

درمان توسط این نوع لیزرها  طی چند جلسه صورت گرفته و پزشک معالج، همان‌گونه که قبلاً نیز بارها اشاره شد؛ باید بیشترین احتیاط را برای پیشگیری از بروز اسکار، بدرنگی، پررنگی و کلوئید، از طریق به‌کار بردن ایمپالس‌های ضعیف و کم انرژی، به‌کار گیرد.

پس از انجام لیزر، یک التهاب سبک، به‌همراه پورپورای موقتی ایجاد می‌شود که با استفاده از کرم‌های بعد از لیزر و مهم‌تر از همه، پرهیز از تابش نور آفتاب، در طی چند روز برطرف خواهد گشت.

۳ـ لیزرهای CO2 و Erbium (فراکشنال و یا غیرفراکشنال):

این نوع لیزرها با ایجاد یک نئوسنتز کلاژن‌ها در بافت شل و فرتوت پوست گردن،  این منطقه را تحت تاثیر قرار داده و با ایجاد سفتی و کشیدگی در عضلات گردن، باعث جوانسازی پوست گردن می‌شوند.

از لیزرهای CO2 و Erbium، به لحاظ تهاجمی بودنشان و ایجاد حتمی عوارض یاد شده در بافت ظریف گردن، به‌هیچ رو نباید استفاده نمود و پس از ورود لیزرهای غیرتهاجمی فراکشنال به‌بازار، تحول مثبتی در درمان پررنگی، بدرنگی و دیگر ضایعات در گردن‌مطرح گردید که می‌توان با رعایت کامل اصول و به‌کاربردن ضعیف و کم توان پارامترها، از این لیزرها استفاده نمود.

لیزرهای فراکشنال غیرتهاجمی، به‌علت نداشتن درد و عوارض بعد از لیزر، در حال حاضر در سطح  وسیعی برای  درمان ضایعات در نواحی گردن و دکولته، مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین، به‌لحاظ ویژگی سنتز کلاژن‌ها، باعث شده که پوست فرتوت و شل‌شده‌ی گردن و دکولته، سفت، کشیده و جوان گردد.

چین و چروک‌های ظریف عرضی مشهود در پوست گردن را بهبود بخشیده، با تأکید بر این مهم که چروک‌های عمیق در پوست گردن، توسط لیزرهای یاد شده محو نگشته و فقط از عمق آن کاسته شده و کمتر این خطوط نازیبا در گردن و دکولته، نمایان می‌گردد.

در پایان، ضروری است که با توجه به حساس بودن منطقه‌ی گردن و دکولته، نگاهی چند باره به اصول طلائی قبل از اقدام با لیزر بیاندازیم:

۱ـ انجام یک مصاحبه با فرد کاندید درمان و بررسی روانشناسانه از شخصیت و ارزیابی انتظاراتی که او از نتیجه‌ی درمان دارد.

۲ـ توضیح مبسوط و باحوصله در مورد طول مدت کار با لیزر، درد و یا سوزش و یا اریتم و التهاب احتمالی بعد از انجام لیزر و اقدامات و پرهیزهایی که فرد باید بعد از لیزر رعایت نماید.

۳ـ فوتوتیپ‌های پوستی: چون بارها در مورد انواع فوتوتیپ‌های پوستی صحبت شده، وارد این مبحث مهم نشده و فقط به این نکته حیاتی تأکید می‌گردد که هرچه رنگدانه‌ها در پوست فراوان‌تر باشند، امکان بروز عوارض ناشی از کار با لیزر افزون‌تر می‌گردد. لذا، به‌منظور پیشگیری از بروز عوارضی همچون سوختگی، پررنگی و بدرنگی و اسکار و کلوئید و... پیشنهاد می‌گردد تا برای افراد دارای فوتوتیپ بالا (فوتوتیپ ۳و۴)، پزشک از کمترین توان پارامترها در لیزر، استفاده نماید تا این عوارض بالقوه، امکان وقوع  نیابند.

ب ـ رادیوفرکوئنسی‌ها:

در حال حاضر، ۴نوع رادیوفرکوئنسی در بازار وجود دارد:

نوع اول: رادیوفرکوئنسی نیمه تهاجمی فراکشنال.

نوع دوم: رادیوفرکوئنسی‌های دوقطبی (مونو و بی‌پولار).

نوع سوم: رادیو فرکوئنسی‌های یک قطبی (مونوپولار).

نوع چهارم: رادیوفرکوئنسی‌های مجهز به سوزن.

مکانیسم اثربخشی تمامی این چهار نوع رادیوفرکوئنسی‌ها؛ همان‌گونه که  در نوشته‌های قبلی نیز بیان کردیم، برپایه اثر بر لایه‌ی درم عمقی می‌باشد که  در پی ایجاد حرارت بر ارگانل‌های کلاژن و الاستین در این ناحیه، باعث شروع پروسه‌ی کلاژنوز می‌گردد که حاصل این پروسه، نهایتاً؛ باعث استحکام و کشیدگی، طراوت و جوانسازی پوست می‌باشد.

رادیوفرکوئنسی‌ها عارضه‌ای خاص نداشته و  روی پوست حساس و ضربه‌پذیری همچون گردن، با مواظبت از لایه‌ی اپیدرم، اثر بسیار مطلوبی را در جوان‌شدن و باطراوت‌تر شدن پوست گردن و دکولته ایجاد می‌نماید.

تاریخچه و مکانیسم رادیوفرکوئنسی:

۱۰۲سال قبل، در سال ۱۹۱۴، به‌منظور ایجاد افزایش حرارت در یک نقطه در حین انجام اعمال جراحی، دستگاه رادیوفرکوئنسی با فرکانس۶مگاهرتز توسط‌شخصی به‌نام William Bovie،در دو شکل تک‌قطبی (Unipolar) و دو قطبی (Bipolar) اختراع شد.

در طی این سال‌های طولانی، این دستگاه نیز تغییرات کیفی زیادی نمود و در حال حاضر با فرکانس 40.6MHz و با ایجاد حرارت زیاد در ناحیه‌ی درم؛ بدون هیچ عارضه و آسیبی به بافت کاربردهای متنوعی در عرصه‌ی زیبایی را به‌خود اختصاص داده است.

امواج غیرتهاجمی رادیوفرکوئنسی با ورود به لایه‌ی درم و انتخاب هدف یا سیبل خود، باعث تحریک دوارگانل «کلاژن» و «الاستین» گشته و در طی مراحلی، باعث پرولبفراسیون فیبروبلاست‌ها می‌گردد.

همچنین، امواج رادیوفرکوئنسی در ناحیه‌ی درم عمقی، با تشدید افزایش جریان خون (Hypervascularisation) در بافت و تحریک کلاژن و الاستین، باعث بازحیات‌ سلول‌های‌ جوانی (Neocolagenosis) گشته و طراوت، سفتی پوست را ایجاد و جوانسازی «Rejuvenation»و سفتی و قوام «Firming» را باعث می‌گردد.

ج ـ هایفو (HIFU):

در مورد هــــایفـو یا (High Intensivity Fucoused Ulterasonic (HIFU، بکرات، به‌شرح و تفصیل این پدیده‌ی نوین در عرصه‌ی جوانسازی و لیفت صورت، سخن گفته و در این مجال، به‌اختصار به‌آن خواهیم پرداخت:

در سال۲۰۱۰، امواج اولتراسونیک که تا آن زمان به‌عنوان امواج کاملاً بی‌خطر در سونوگرافی و اکوگرافی مورد استفاده قرار می‌گرفت، به حوزه‌ی زیبایی و لیفت و جوان‌سازی صورت، گردن و دکولته معرفی گردید.

این امواج فراصوت یا اولتراسونیک، توسط روش پیزوالکتریسیته (Piezoelectericity)، از انرژی حرارتی و الکتریکی تبدیل به انرژی مکانیکی شده و با طول موج بلندی که در اثر این روش به‌دست می‌آورند، می‌توانند بدون ایجاد هیچ  آسیب و مخاطره‌ای، تأثیر موردنظر را در سیبل یا هدف تعین شده، ایجاد نمایند.

در حوزه‌ی زیبایی و لیفت و جوانسازی پوست صورت و گردن، برخلاف لیزرها که عمق نفوذشان حداکثر تا درم عمقی بوده و از بافت چربی نمی‌توانند عبور نمایند، هایفو، می‌تواند تا عمقی‌ترین لایه‌ی پوست (هیپودرم) نفوذ کرده و به سیبل یا هدف، که همان عضلات تنیده به استخوان یا SMAS که در عمق ۴.۵ میلی‌متری پوست واقع شده است، نفوذ نماید.

مکانیسم اثر  هایفو:

همان‌گونه که اشاره گشت، امواج تشدید یافته اولتراسونیک، با انرژی مطلوب (۱/۵ژول) و فرکانس 4MHz، به لایه‌ی عضلانی تنیده به استخوان (SMAS) وارد می‌گردد.

با  وارد گشتن این امواج و آزادشدن انرژی موردنظر، حرارت این منطقه‌ی عضلانی به ۶۰ تا ۷۰درجه‌ی سانتیگراد افزایش یافته و طی پروسه‌ی پیچیده‌ای؛ عضلات این ناحیه (Termal Zone)، منقبض و سفت  و کشیده گشته و نهایتاً؛ لیفت عضلات و کشیدگی عضلات و پوست بدون عمل جراحی (No Surgical Lifting) تحقق می‌یابد.

همان‌گونه که بارها اشاره شد؛ بنا به ویژگی‌های منحصر بفرد هایفو در عمق نفوذش به عمیق‌ترین لایه‌ی پوست و انجام لیفت صورت، گردن و دکولته در درازمدت و بدون کمترین عارضه، درد و نشانه‌های منفی روی پوست، درحال حاضر مطرح‌ترین انتخاب برای جوان‌سازی و لیفت بدون جراحی صورت، گردن و دکولته می‌باشد.