شماره ۱۲۰۳

نقش بوتاکس در درمان بیماری روزاسه

دکتر محمدرضا شفیعی، پوست، زیبایی و لیزر

نقش بوتاکس در درمان بیماری روزاسه

چهارشنبه 24 مرداد 1397
پزشکی امروز

بیماری روزاسه، عارضه‌ای است که حاصل‌از اختلال در عروق موئینه و مویرگ‌ها در ناحیه صورت ایجادمی‌گردد و بیشتر منطقه مرکزی صورت، پیشانی، گونه‌ها و بینی را گرفتار می‌سازد.

اتیولوژی و علل ایجاد روزاسه دقیقاً مشخص نیست و عللی همچون ژنتیک، جنس (روزاسه بیشتر مردان را مبتلا‌می‌سازد)، سن (عمدتاً روزاسه، بعد‌از دهه چهارم سنی، ظاهر‌می‌شود) و عادت‌های‌غذایی (غذاهای محرک و تند، سیگار و قهوه) را در بروز روزاسه مؤثر می‌دانند.

نشانه روزاسه:

ـ قرمزی و اریتم ثابت نواحی گرفتار صورت.

ـ پر‌عروقی و نمایان‌شدن مویرگ‌های پرخون و درهم پیچیده در گونه‌ها، پیشانی و به‌ویژه بینی.

ـ سوزش و تحریک چشم‌ها.

ـ خشکی و خارش و ورم پوست.

مکانیسم اثر بوتاکس در درمان بیماری روزاسه:

تزریق بوتاکس می‌تواند با اثر روی نوروترانسمیترهای اختصاصی (همچون سروتونین) که در بیماری روزاسه، فعال‌می‌شوند، اثر گذاشته و مانع‌از تأثیرات التهابی سروتونین روی پوست ‌گردد.

سروتونین در زمره عناصری است که حضورش در بافت، باعث افزایش فعالیت‌های سلولی و تشدید فعالیت متابولیسم در سلول‌می‌شود، که با مهار نمودن فعالیت‌های آن توسط کلستریوم بوتولینوم (بوتاکس)، تظاهرات بیرونی این مهار را در کاهش‌قرمزی، کاهش پرعروقی، کاهش التهاب پوست صورت، شاهد خواهیم بود.

همچنین، تزریق بوتاکس می‌تواند از فعالیت زیاد عروق موئینه صورت که در بیماری روزاسه، به‌علت عبور زیاد جریان ‌گردش‌خون، در این مویرگ‌ها که سبب پرخونی، تورم و تغییر‌رنگ به‌ بنفش و برافروختگی گونه‌ها و بینی می‌گردند را جلوگیری‌نماید.

در بیماری روزاسه همان‌گونه که اشاره‌شد، نوروترانسمیترهای اختصاصی به‌نام سروتونین و نیز کانال‌های یونی شماره: ۱و۴، فعالیت  و متابولیسم‌شان افزایش‌می‌یابد.

افزایش حضور آنها، سبب تشدید فعالیت سلولی و افزایش متابولیسم سلولی در بیماری روزاسه شده که نشانه کلینیکی آن را (قرمزی، برافروختگی، پرعروقی، ورم، پرخونی و بازشدن منافذ و افزایش تشدید تشرح غدد سباسه و تولید سبوم) در نواحی‌ گونه‌ها و بینی فرد مبتلا را ایجاد‌می‌نمایند.

کلستریوم بوتولینوم (بوتاکس)، با تأثیر روی این نوروترانسمیترها، سبب مهارنمودن عناصر فوق گشته و با کاهش فعالیت آنها، نشانه‌های یادشده را کاهش‌داده و محو‌ می‌‌نماید.

بوتاکس همچنین سبب مهار فعالیت سلول و تثبیت متابولیسم سلولی گشته که این اثر، به‌طور‌غیرمستقیم، موجب کاهش اندازه منافذ باز و کاهش فعالیت غدد سباسه در ناحیه صورت می‌گردد.

تحقیقات انجام گرفته توسط پژوهشگران نیز تمامی اثرهای مثبت بوتاکس بر روی کاهش نشانه روزاسه را تأیید‌نموده‌اند:

طی پژوهشی‌که در نشریه Dermatology Surgery، منتشرگردید، اثرات بوتاکس در درمان نشانه روزاسه کاملاً چشمگیر و مثبت اعلام‌گردید.

در‌میـان جمعیت هدف  که این تحقیـق به روی آنان انــجام‌گردید، یک بهبودی ۴۵درصدی کاهش اریتم، قرمزی و پرعروقی صورت، به‌دست‌آمد.

نتایج چندین پژوهش دیگر نیز نشانگر آن است که درمان اریتم و قرمزی گونه‌ها و روی بینی ناشی‌از بیماری روزاسه، با تزریق بوتاکس، اثر مطلوبی‌دارد.

درمان روزاسه توسط بوتاکس، برای انواع بیماری روزاسه تجویزمی‌گردد.

شیوه تزریق بوتاکس در افراد مبتلابه بیماری روزاسه:

هرچند افراد مبتلا‌به بیماری روزاسه که برای زیبایی و محو چین ‌و‌ چروک‌های خود، مبادرت به تزریق بوتاکس می‌کنند، پس‌از مدتی شاهد کاهش اریتم، قرمزی، برافروختگی و کاهش ترشح سبوم در‌صورت به‌ویژه روی بینی می‌باشند، ولی برای درمان روزاسه، تزریق اختصاصی بوتاکس، ضروری می‌باشد.

تزریق اختصاصی بوتاکس در بیماری روزاسه:

ترقیق و آماده ساختن آمپول بوتاکس، برای بیماری روزاسه، مطابق مراحل زیرصورت می‌پذیرد:

۱ـ تهیة آمپول بوتاکس یکصد واحدی.

۲ـ با هفت سی‌سی، سرم فیزیولوژیک رقیق شود.

۳ـ نواحی مبتلا به روزاسه، توسط مداد مارکر، به مربع‌های یک سانتیمتری تقسیم گردد.

۴ـ درهر مربع، به‌مقدار ده تا پانزده واحد، محلول بوتاکس رقیق شده منطبق با فرمول فوق تزریق و ایجاد‌گردد.

۵ـ شیوة تزریق، اینترادرمال و سطحی بوده به‌طوری‌که در محل هر تزریق، پاپول ایجاد گردد.

نتیجه:

این روش مشابه تزریق بوتاکس برای زیبایی و رفع چین و چروک‌ها بوده و حداکثر پس از گذشت چهارهفته، با کاهش قرمزی و اریتم، کاهش محسوس پرخونی و برافروختگی گونه‌ها و بینی و نیز بسته‌شدن منافذ باز صورت، نتایج آن ظاهر‌می‌گردد.

در تحقیقات صورت‌گرفته، این مهم به اثبات‌رسیده که افرادی‌که چندین مرتبه مبادرت به تزریق بوتاکس می‌کنند، زمان بروز و شدت نشانه روزاسه، به‌شکل محسوسی کاهش یافته، به‌طوری‌که نشانه بیماری روزاسه آن شدت را نداشته و فواصل تزریق از شش‌ماه به هشت تا دوازده‌ماه تبدیل‌می‌گردد.

در پایان، برای حصول به نتیجه‌ای مطلوب‌تر در درمان روزاسه توسط بوتاکس، ذکر نکات مهم ذیل را ضروری می‌دانم:

۱ـ استفاده از داروهای تجویزشده برای درمان بیماری روزاسه ضروری است.

۲ـ پرهیز از مواد‌غذایی محرک، تند، پر از ادویه، سس‌های تند و...

۳ـ عدم مصرف قهوه و استعمال دخانیات، جهت نیل به درمان سریع‌تر و مطلوب‌تر بیماری روزاسه، توسط بوتاکس الزامی است.

۴ـ استفاده‌از ضدآفتاب با اندکس محافظتی بالا، کاملاً ضروری و الزامی می‌باشد.

۵ـ مهم‌تر از همه، پرهیز از استرس، اضطراب و عصبی‌بودن را باید به دقت رعایت‌کرد.

تعداد بازدید : 3084

ثبت نظر

ارسال