درمان طبیعی سنگ‌های‌کلیه

مقدمه:
ساخت سنگ درکلیه‌ها یا مجرای ادرار، بیماری نسبتاً شایعی است. سنگ‌ها معمولاً ازمواد شیمیایی موجود درادرار ساخته می‌شوند، مثل اسیداوریک، فسفر، کلسیم و اسید اکسالیک. اندازه‌ی سنگ‌ها از شن، ماسه، سنگریزه متفاوت بوده وگاه به اندازه‌ی ‌تخم‌پرندگان دیده می‌شود وسبب انسداد می‌گردد.
ممکن است به علت افزایش بیش از حد غلظت یک ماده‌ی خاص در ادرار به طوری که از قابلیت حل شدن آن بیشتر شود، سنگ ایجاد شده و رشد کند. این نابسامانی  بیشتر درمیانسالی دیده می‌شود و مردان بیشتر ازخانم‌ها به آن دچار می‌گردند.
کلیه‌ها دوعضو لوبیایی شکل و در پایین کمر در دوطرف ستون فقرات دردیواره‌ی پشتی شکم جا دارند. کلیه‌ها نرم و به رنگ قرمز مایل به قهوه‌یی بوده و به طور متوسط10سانتی‌متر طول، 6 سانتی‌متر عرض و درمرکز 2/5 سانتی‌متر ضخامت دارند. کلیه‌ها دستگاه تصفیه کننده برای تخلیص خون  وگرفتن آب واملاح ازآن می‌باشند و مواد زاید را به صورت ادرار وارد مثانه می‌نمایند.
نشانه‌ها
معمولاً سنگ‌کلیه برای پایین آمدن ازحالب به مثانه، سبب ایجاد درد می‌شود. درد ابتدا درپهلو حس می‌شود و بعد از آن درزهار و ران‌ها احساس می‌شود. سایر نشانه‌های سنگ‌های کلیه عبارتند از بیشترشدن میل به ادرار کردن، درد به هنگام دفع ادرار، کم شدن مقدار ادرار، تهوع، استفراغ، تعریق، لرز و شوک. ممکن است بیمار از ادرار خون دفع کند. گاهی سنگ‌های بزرگ درکلیه ماندگار می‌شوند و هیچ اختلالی ایجاد نمی‌کنند. این سنگ‌ها را سنگ‌های خاموش می‌نامند.
علل
ساخت سنگ ‌درکلیه‌ها، حاصل نقص در سوخت‌وساز عمومی است. وقتی به علت تعریق شدید یا مصرف ناکافی مایعات، ادرار به شدت غلیظ می‌شود، معمولاً سنگ به‌وجود می‌آید. شیوه‌ی‌زندگی بدون تحرک سبب تشدید این حالت می‌گردد. سایر علل ایجاد سنگ عبارتند از استفاده از جیره‌ی نادرست غذایی، مصرف بیش ازحد غذاهای ایجادکننده‌ی اسید، آرد سفید و فرآورده‌های قندی، گوشت، چای، قهوه، چاشنی‌ها و ادویه‌ها، غذاهای غنی‌شده و پرخوری. فقدان ویتامین‌A و مصرف بیش‌ازحد ویتامین‌D نیز ممکن است به ایجاد سنگ منتهی شود.
انواع سنگ‌ها
ازنظرشیمیایی، سنگ‌های ادراری را به دو دسته تقسیم می‌کنند، یکی سنگ های اولیه و دیگر سنگ‌های ثانویه، سنگ‌های اولیه، معمولاً به علت عفونت ایجاد نمی‌شوند و در ادرار اسیدی ساخته می‌شوند. این سنگ‌ها معمولاً درنتیجه‌ی الکلیسم، زندگی بی‌تحرک، یبوست ومصرف بیش‌ازحد غذاهای نیتروژنه یا سرشار از پورین ایجاد ‌می‌شوند. سنگ‌های ثانویه به علت عفونت‌موضعی و درادرار قلیایی به وجود می‌آیند.
بسیاری از سنگ‌های کلیه یا از کلسیم اکسالات ساخته ‌شده‌اند و یا ازجنس فسفات کلسیم می‌باشند. درموارد عفونت، سنگ‌های ازجنس فسفات کلسیم بیشتر دیده می‌شوند.
حدود90٪ تمامی سنگ‌های کلیه به عنوان جزء اصلی‌دارای کلسیم می‌باشند. بیش از نیمی از سنگ‌ها مخلوطی ازکلسیم، آمونیوم و منیزیم، فسفات وکربنات هستند، درحالی‌که باقی سنگ‌ها اگزالات دارند. سنگ‌های سیستینی ‌و اسیداوریکی به ترتیب حدود 4٪ و 1٪ کل میزان سنگ‌ها را تشکیل می‌دهند.
درمان
اکثریت بیماران دچار سنگ‌های کلیه را می‌توان با تنظیم مناسب جیره‌ی‌غذایی با موفقیت درمان کرد. با تنظیم جیره‌ی‌غذایی از رجعت نشانه‌ها نیز جلوگیری می‌شود و تنها موارد معدودی به عمل جراحی نیاز خواهند داشت.
بیمار باید ازمصرف غذاهایی پرهیز کند که سبب آغالش کلیه‌ها می‌گردند تا اسیدی یا قلیایی بودن ادرار کنترل شده و با مصرف مقدارکافی مایعات ازغلیظ شدن ادرار جلوگیری شود. غذاهایی که برای کلیه‌ها آغالنده به شمار می‌آیند عبارتند از نوشابه‌های الکلی، چاشنی‌ها، ترشی‌ها، بعضی سبزی‌ها مانند خیار، ترب، گوجه‌فرنگی، اسفناج، روباروب، بولاغ‌اوتی و سبزی‌هایی که بوی قوی دارند مانند مارچوبه، پیاز، لوبیاها، کلم، گل‌کلم، گوشت، سس‌های گوشت و نوشابه‌های گازدار.
درسنگ‌های ازجنس فسفات کلسیم، ترشح بیش ازحد هورمون پاراتیروئید سبب ازدست رفتن کلسیم از استخوان‌ها شده، به بالا رفتن میزان کلسیم درخون انجامیده و به افزایش دفع کلسیم از ادرار منتهی می‌شود. مصرف زیاد و غیرمعمولی شیر، مواد قلیایی یا ویتامین‌D نیز سبب ساخته شدن سنگ‌های فسفات کلسیم می‌گردد.
برای کنترل ساخت سنگ‌های فسفات کلسیم، باید ازجیره‌ی غذایی حاوی کلسیم و فسفر به مقدارکم استفاده نمود. مقدار مصرف کلسیم و فسفات باید به حداقل مقدار لازم و کافی برای حفظ کفایت تغذیه‌یی محدود گردد.
میزان نگاهداری کلسیم680 میلی‌گرم وفسفر 1000میلی‌گرم است. دراین جیره‌ی‌غذایی، شیرباید جزء اصلی منبع اصلی کلسیم و پنیرکرد Curd یاکاتیج، عدس، مغزهای‌زمینی(مثل بادام‌زمینی) منبع اصلی فسفر باشد. از آرد گندم کامل، باقلای بنگال، نخودها، لوبیای سویا، چغندر، اسفناج، گل‌کلم، شلغم، هویج، بادام‌ و نارگیل پرهیز شود.
زمانی که سنگ از فسفات و کربنات کلسیم ومنیزیم ترکیب شده باشد، جیره‌ی‌غذایی را باید به گونه‌یی تنظیم کرد که ادرار اسیدی بماند. دراین جیره‌ی‌غذایی، فقط باید نیم لیتر شیر، دو بشقاب میوه و دو بشقاب سبزی(200گرم) مصرف شود. سبزی‌ها را می‌توان از مارچوبه، نخود سبز تازه، کدو، کدوحلوایی، شلغم، گل‌کلم، کلم و گوجه‌فرنگی انتخاب کرد. از میان‌میوه‌ها می‌توان هندوانه، انار، هلو، گلابی، آناناس، پاپایا وگواورا مورد استفاده قرارداد.
درصورتی که سنگ‌های اگزالاتی و اسیداوریکی شکل گرفته باشند باید ادرار را قلیایی نگاه داشت. دراین جیره‌ی‌غذایی، باید آزادانه از میوه‌ و سبزی استفاده کرد و مصرف غذاهای تولیدکننده‌ی اسید را به منظور استفاده از تغذیه‌ی مناسب درحداقل مقدار لازم حفظ کرد. وقتی سنگ حاوی اگزالات باشد، باید ازمصرف غذاهای حاوی اسیداگزالیک به مقدار زیاد پرهیز شود. این غذاها شامل است بر بادام، برگ چغندر، بادمجان، نان قهوه‌یی، کلم،گیلاس، شکلات،لوبیای فرانسوی، سیب زمینی، تربچه، اسفناج و لوبیای سویا.
سنگ‌های اسیداوریک در بیمارانی بروز می‌کند که میزان اسیداوریک درخونشان بالا است. از آنجا که اسیداوریک محصول نهایی سوخت و ساز پورین است، باید ازمصرف غذاهای حاوی پورین به مقدار زیاد مانند نان شیرین، جگر و قلوه پرهیزشود.
لوبیا قرمز که به لوبیای فرانسوی هم معروف است وازلوبیاهای رایج است به عنوان یکی از داروهای مؤثر در بیماری‌های کلیه ازجمله سنگ کلیه به حساب می‌آید. دکتر Ramm آلمانی نخستین‌بار ارزش لوبیا قرمز Kidney brans را به عنوان داروی اختلالات کلیه و مثانه کشف کرد. وی به‌مدت 25 سال با استفاده از این لوبیا نتایج سودمندی به دست آورده است. روش تهیه دارو توسط دکتر رام به این قرار بوده است که لوبیا را از درون غلافش بیرون آورده، سپس غلاف را خورد کرده و حدود60 میلی‌گرم غلاف را در 4 لیتر آب داغ ریخته و به آرامی به مدت 4 ساعت می‌جوشانده است. سپس باید مایع را با پارچه‌یی ازجنس موسلین نازک صاف کرد و برای آنکه خنک شود به مدت 8 ساعت به حال خود گذاشت. بعد از آن، این مایع را بدون هم زدن ازیک تکه پارچه‌ی موسلین دیگر رد می‌کند.
طبق نظر دکتر رام، باید هر 2 ساعت یک بار و طی یک روز یک لیوان از این آب خورده شود و این کار درهفته چند بار تکرار شود. همچنین دکتر رام گفته است که این جوشانده نباید بیش  از 24 ساعت بماند، غلاف‌ها را می‌توان مدت طولانی‌تری نگاه داشت ولی پس ازجوشاندن غلاف، بعد از یک روز تأثیر درمانی آن ازبین خواهد رفت.
ریحان نیزازجمله گیاهان با تأثیر قوی برکلیه به حساب می‌آید. در موارد سنگ‌کلیه، به مدت 6 ماه باید از آب ریحان وعسل استفاده کرد. مشخص شده است که با این نوع  درمان، سنگ ازمجرای ادرار دفع خواهد شد. کرفس نیز غذایی با ارزش در افرادی به شمار می‌رود که مستعد ایجاد سنگ کلیه یا کیسه‌ی‌صفرا هستند. استفاده‌ی منظم از کرفس از ایجاد سنگ درآینده پیشگیری می‌کند.
نتایج پژوهش‌ها، موفقیت درمانی قابل توجه ویتامین‌B6 یا پیریدوکسین را در درمان سنگ‌های کلیه به اثبات رسانده است. برای حصول علاج کامل، باید این روش درمان به مدت چند ماه ادامه یابد.
بیمار باید از رژیم کم پروتئین استفاده نماید ومیزان پروتئین غذا را به یک گرم درهرکیلوگرم محدود نماید. استفاده‌ی زیاد از مایعات تا حدود 3 لیتر یا بیشتر در روز برای پیشگیری از تولید ادرار غلیظ که سبب رسوب املاح شود ضروری است.
دربیمار باید از تنقیه‌ی آب داغ فراوان استفاده شود و به دنبال آن ازحمام یا وان داغ با دمای 100درجه فارنهایت استفاده نمود و به تدریج دما را تا 112 درجه  افزایش دهد. با استفاده از کمپرس سرد، باید سر بیمار را خنک نگاه داشت. استفاده از کمپرس داغ، در پشت بیمار و در منطقه‌ی کلیه ‌به تسکین درد کمک خواهد کرد. استفاده از بعضی‌آساناهای یوگا ماننــد پاوان موکتاسانا pavan muktasana، اوتان پاداسانا uttan padasana، بوجانگاسانا bhujangasana، دهانوراسانا dhannurasana وهالاساناhalasana نیز کاملاً سودمند بوده وسبب تحریک وتقویت کلیه خواهدشد.