شماره ۱۰۲۶

تشخیص آزمایشگاهی تریکومونا واژینالیس

دکترخسرونیستانی - علوم آزمایشگاهی بالینی

تریکوموناواژینالیس تک‌یاخته‌یی است از تاژکداران (فلاژلاتا) که درسراسر دنیا دستگاه ادراری تناسلی زن و مرد را آلوده می‌کند، امروزه آلودگی تریکومونا شایعترین بیماری مقاربتی است و سالیانه 170‌میلیون نفر در جهان به آن مبتلا می‌شوند. تنها در آمریکای شمالی هفت میلیون زن به آن مبتلا هستند و ملاحظه‌ شده که موجب تورم لایه‌ی داخلی رحم وتب می‌شود وهمچنین باعث قطع رابطه‌ی جنین با رحم و تغییر شکل سیتولوژی سلولهای رحم می‌شود و درمردان آلودگی بدون علامت می‌دهد. تریکومونا 5 تا15 درصد بیماریهای مقاربتی غیرگونوککی را تشکیل می‌دهد و اگر ترشح مجرای مردانی را که به تتراسیکلین و اریترومایسین جواب نداده‌اند به این ارقام اضافه کنیم آمار از 15درصد هم بالاتر است.

تریکومونا همچنین تورم اپیدیدیم، پروستات و سایر قسمتهای دستگاه ژنیتال را نیز می‌دهد.

امروزه دیده شده‌است آلودگی تریکومونا موجب افزایش خطر انتقال HIV می‌شود و خطر انتقال HIV ازمادر به جنین نیزافزایش می‌یابد. این مسأله درجنس مؤنث به‌علت کم‌شدن اپی‌تلیوم رحمی ـ ‌واژنی با تجمع لنفوسیت‌های CD4 و ماکروفاژها به علت عفونت تریکومونا می‌باشد که نتیجه‌ی آن استعداد ابتلا به HIV یا افزایش سلول‌های آلوده به HIV می‌باشد. 25‌درصد دانشجویان دانشگاه نیجریه به تریکومونا آلوده بودند و 20‌درصد زنان حامله‌ی آمریکایی کشت تریکومونای مثبت دارند. این ارقام نشانه‌ی شیوع شدید الودگی تریکوموناست. این ارقام به علت قطع رابطه‌ی جنین با رحم و کم‌شدن نسبت تولد‌ها در آمریکا تریکومونا عامل اصلی بالابودن تعداد نوزادان نارس است، وضعیت تریکومونا درکانادا ناشناخته است و ظاهراً علت آن مشکوک نشدن  به آن درکلینیک است و آلودگی با سوء تشخیص ناشناخته مانده است به عبارت دیگر علائم پیچیده با عوامل دیگر تداخل می‌کند و تشخیص آلودگی را می‌پوشاند به علاوه امکانات تشخیص  دقیق اغلب در دسترس نیست.

علائم درمانگاهی:

تشخیص دقیق و صحیح بستگی کامل به نمونه‌گیری صحیح دارد و نمونه‌گیری وقتی انجام می‌شود که مشکوک باشند و از آزمایشگاه وقتی کمک می‌خواهند که ترشح واژن بدبو بوده و مشکل دفع  ادرار وجود داشته باشد، pH ترشح حدود 6 باشد  و دهانه‌ی رحم اصطلاحاً  توت‌فرنگی و دارای زخم و خونروی باشد، علائم کلاسیک  فقط در 20 درصد موارد وجود دارد  و به همین جهت عامل آلودگی کم می‌شود و معمولاً نابجا عفونت را با آلودگی میکربی وقارچی عوضی می‌گیرند و برای این دو درمان می‌کنند اکثریت مردانی که روابط جنسی با زنان مبتلا به تریکومونا دارند به مشکل دفع ادرار و یا شکل بسیار خفیف عفونت مجرا و بیشتر به شکل بدون علامت به بیماری مبتلا می‌شوند که دراین حالت انگل فقط با کشت قابل شناسایی است.

آزمایش‌های تشخیصی:

بررسی میکروسکوپی: آزمایش سنتی گرفتن ترشح واژن زن و ترشح مجرای مرد و قراردادن آن بین لام و لامل و تهیه‌ی گسترش مرطوب (wat mout) و تجسس تریکومونا (تک‌یاخته‌ تاژکدار متحرک) زیر  میکروسکوپ است و درمردان ماساژ پروستات و آزمایش ترشح به دست آمده از مجرا  روشی بسیار مفید است. روش گسترش مرطوب اولین بار در سال 1836 توسط دونه Donne شرح داده شده‌است. انگل با خصوصیت تحرک سریع و نامنظم شناخته می‌شود و حرکت تاژکها نیز ممکن‌است دیده شود، حساسیت این روش بین 38تا82 درصد متغیر است و این دامنه‌ی وسیع به تعداد انگل بستگی دارد زیـرا مقدار کمتــراز 4‌10 انگل در میلی‌لیتر، دیده نخواهد شد، مرطوب ماندن نمونه وتجربه و مهارت آزمایش‌کننده نیز بسیار در موفقیت دخالت دارند. اندازه‌‌ی انگل تقریباً معادل یک لنفوسیت است (10‌ تا ‌20‌ میکرون) همچنین مساوی یک نوتروفیل است، درصورتی‌که انگل بدون حرکت باشد تشخیص آن ازهسته یک سلول واژینال بسیار مشکل است. تحرک بستگی به درجه حرارت نگهداری نمونه دارد حرارت اتاق 22‌تا‌25‌درجه سانتی‌گراد و حل نمونه در سرم فیزیولوژی حاوی بافر فسفات بهترین حالت است. در‌این شرایط برای شش ساعت انگل زنده می‌ماند و پس ازآن اگر زنده باشد حرکت انگل بسیار کند می‌شود، روش سنتی در‌صورتی‌که رطوبت نمونه‌ی حفظ شده‌ باشد روش بسیار خوبی است. تأخیر در آزمایش و شرایط نامساعد حمل‌ونقل نمونه و خشک‌شدن آن موجب کم‌شدن حساسیت تست می‌شود.

 

تعداد بازدید : 1402

ثبت نظر

ارسال