درمان: روشهای درمان جانشین برای پوکی استخوان بیشتر بر تجویز مکمل ازمنابع طبیعی کلسیم وهورمون، متعادل ساختن تولید هورمون دربدن و نیز ورزش و تنظیم جیره‌ی‌غذایی استوار است. این رویکردها بدون آنکه عارضه‌ی جانبی داشته باشند بسیار مؤثرند.
جیره غذایی ومکمل‌های تغذیه‌یی
طبق نظر متخصصان تغذیه، جیره‌ی‌غذایی استاندارد آمریکایی که درحال حاضر در بسیاری از کشورهای جهان از جمله ایران نیز مورد استفاده است سبب بروز عدم تعادل سوخت وساز شده و از جذب و حبس املاح معدنی و از جمله کلسیم می‌کاهد. استفاده از جیره‌ی‌غذایی حاوی پروتئین زیاد، فرآورده‌های شیر، قند، نوشابه‌های الکلی، الکل، کافئین(چای و قهوه) و اغذیه‌ی سرخ شده سبب اسیدی شدن محیط بدن شده و برای رفع این حالت، کلسیم از استخوان بیرون کشیده می‌شود.
درطب مکمل، جیره‌ی‌غذایی توصیه شده برای درمان پوکی استخوان، جیره‌ی‌غذایی گیاهی شامل غلات دارای سبوس، صیفی، میوه، سبزی، مغزهای آجیل و دانه‌ها است و در مواردی نیز می‌توان از مقدار اندکی گوشت حیوانات و لبنیات استفاده کرد. به عنوان منبع اولیه‌ی کلسیم می‌توان از سبزی‌هایی که برگ سبز بزرگ دارند، حبوبات و ماهی نیز استفاده کرد. اگر از فرآورده‌های شیر برای کمبود کلسیم استفاده می‌شود، در بسیاری از افراد سالمندی که نسبت به لاکتوزعدم تحمل دارند، مصرف ماست بهتر است ودرحال حاضر استفاده از ماست های پروبیوتیک بهتر است. درماست و سایر فرآورده‌های تخمیر شده‌ی شیر، به علت تخمیر، لاکتوز به اسید لاکتیک تبدیل می‌شود.
همچنین بعضی کاروران طب مکمل، استفاده از مکمل‌های کلسیم ازنوع محلو ل‌تر آن یعنی سیترات کلسیم، لاکتات کلسیم و آسپارتات کلسیم را توصیه کرده‌اند. همچنین گاهی ترکیبی از کلسیم وسایر املاح معدنی نیز تجویز می‌شود. مقدار توصیه شده‌ی کلسیم از حدود800 تا1500 میلی‌گرم در روز متغیر است و این گستره‌ی وسیع تجویز، مورد قبول همگان نیست. اما باید گفت که مصرف کلسیم به صورت مکمل، ممکن است سبب بروز عوارض جانبی شود. زیادی کلسیم موجود در بدن دوباره در بدن توزیع شده و غالباً دربافت‌های نرم رسوب کرده و احتمالاً سبب بروز آرتریت (التهاب مفاصل)، تصلب شرائین، گلوکوم، سنگ کلیه و سایر مشکلات می‌شود. زیاد بودن کلسیم ممکن است سبب بروز عدم تعادل ذخایر سایر املاح معدنی در بدن شود. درصورتی که مصرف منیزیم کافی باشد، مقدار نیاز به کلسیم کمتراست. به هرحال برای تعیین مقدار مصرف مناسب کلسیم، باید پزشک نظر دهد.
درطب مکمل بر سایر املاح معدنی نیزتأکیدشده است از جمله عنصر بور boron که کمتر شناخته شده است ولی سبب تشدید اثر استروژن درساخته شدن استخوان‌ها شده و نیز به تبدیل ویتامین به شکل فعال این ویتامین کمک می‌کند. این شکل فعال ویتامین برای جذب کلسیم ضروری است. با وجودی که مقدار مصرف مناسب بور، روزی 5 میلی گرم است ولی به طور متوسط با جیره‌ی‌غذایی موجود روزانه بیش از 1 تا3 میلی‌گرم ازاین عنصر مصرف نمی‌شود. جیره‌ی‌غذایی گیاهی کامل (غلات سبوس‌دار، مغز آجیل، دانه‌ها، میوه و سبزی) ازجمله منابع خوب بور به شمار می‌روند.
یکی ازخبرگان طب مکمل، اسـتــفــاده از مکـــمــل‌هــای میکروکریستالین طبیعی هیدروکسی آپاتیت hydroxyapatite (باکوته نوشت MCHC) را توصیه کرده است که ترکیبیی از کلسیم، فسفر، منیزیم و فلوراید بوده و با نسبت‌های طبیعی فیزیولوژیکی در استخوان یافت می‌شود. مشخص شده است که مصرف MCHC نه تنها سبب متوقف شدن از دست رفتن استخوان می‌شود بلکه در موارد پوکی استخوان سبب اعاده‌ی توده‌ی استخوانی می‌شود. این ماده را می‌توان به عنوان درمان و نیز پیشگیری مورد استفاده قرارداد زیرا دارای عوارض جانبی نیست.
درمان هورمونی طبیعی
پروژسترون طبیعی، که از استرول‌ها (یک گروه ازمواد مرتبط با چربی‌ها) ساخته می‌شود درسیب‌زمینی شیرین(یام وحشی wild yam) یافت می‌گردد ودرحال حاضر به عنوان جانشین احتمالی پروژسترون صناعی (پروژستین) توجه محافل علمی را به خود جلب کرده است. از پروژستین درحال حاضر به عنوان یکی از داروهای درمان پوکی استخوان استفاده می‌شود. این ملکول شبیه ملکول‌پروژسترون است که دربدن تولید می‌شود. به عکس، پروژستین صناعی دارای گروه‌های شیمیایی اضافی است که سبب تغییر شکل آن می‌شود. دراین حالت خطری که وجود دارد آن است که ممکن است یاخته‌هایی که با پروژسترون پیوند می‌شوند، این عوامل ملکولی را دریافت کنند، اما وقتی این عوامل به گیرنده‌های سلول پیوند شدند، این پروژسترون دروغین دیگر به صورت مناسب و درست انجام وظیفه نمی‌کند. به عنوان مثال ضمن مصرف پروژسترون طبیعی، سدیم درخارج یاخته، یعنی محل طبیعی خود باقی می‌ماند. اما با مصرف پروژستین، سدیم به درون یاخته رفته و همراه خود آب، به درون یاخته می‌برد. نتیجه آنکه، حالت احتباس آب وهیپرتانسیون به وجود می‌آید. دراین زمینه مثال‌های بسیاری از سوءکارهای مشابه وجود دارد.
با آزمایش‌های گسترده در دانشگاه واندربیلت Vanderbilt مسأله‌ی ایمنی پروژسترون طبیعی به اثبات رسیده است. دربخش زنان وزایمان این دانشگاه از پروژسترون طبیعی در درمان سندرم پیش ازعادت ماهانه و درمان جانشینی با هورمون در دوران یائسگی استفاده می‌شود.
نتایج یک کارآزمایی بالینی شامل 100 بیمار که از برنامه‌ی درمان با جیره‌ی‌غذایی، مکمل‌های تغذیه‌یی و پروژسترون طبیعی به صورت چسب (ترانسدرمالtransdermal) استفاده کرده‌اند گزارش شده‌است. نتایج این کارآزمایی در ساخت توده‌ی استخوان100٪ موفقیت‌آمیز بوده‌است. متوسط افزایش توده استخوان برابر 15٪ بوده است. وضعیت استخوان خانم‌هایی که درآغاز دارای تراکم توده ی استخوانی نسبتاً خوبی بوده‌اند ثابت باقی ماند حال آنکه تراکم توده‌ی‌استخوانی درخانم‌هایی که دارای امتیاز کمتر بودند40٪ افزایش یافت. بنا به گزارش موجود درخانم‌هایی که دچار پوکی استخوان بعد از یائسگی بودند، به طور کلی از بین رفتن بیماری دیده شد وبهبود چشمگیر توده‌ی‌استخوانی وحذف ظاهری شکستگی‌های ناشی از پوکی استخوان مشاهده می‌شد.
ورزش
نرمش و ورزش منظم که سبب نیرومندی بدن شود (مثل رقص و شنا)، همچون نرمش‌های تحمل وزن سبب ساخته شدن استخوان‌ها می‌شود. آنهایی که پیاده روی می‌کنند، می‌توانند برای افزودن میزان فعالیت خود ضمن نرمش تحمل وزن در فعالیت‌های هوازی از آویزان کردن میله‌های مخصوص به پاها استفاده نمایند. ضمن یک سال با50 دقیقه راه رفتن شدید و به مقدار چهار بار در هفته، توده ی استخوانی مهره‌ها به میزان 5٪ افزایش یافت که ارتباطی با مصرف کلسیم نداشت، درحالی که در خانم‌هایی که ورزش نمی‌کردند، توده‌ی‌استخوانی مهره‌ها به میزان 7٪ کاهش یافت.
طب گیاهی
طبق نظر خبرگان طب گیاهی، درمان استئوپوروز با گیاه مؤثر است. در طب سنتی بعضی کشورها ازگیاهانی مانند دم اسب، کاه جو دو سر و آلفا لفا دردرمان درازمدت پوکی استخوان استفاده می‌شود.
بعضی گیاهان را به علت محتوای کلسیم آنها مورد استفاده قرار می‌دهند، حال آنکه ازگیاهان دیگر به علت قدرت طبیعی کردن هورمون‌ها در بدن استفاده می‌شود. درصورتی که از این گیاهان زودتر استفاده شود، سودمند خواهند بود. ازگیاهان ضدروماتیسم می‌توان برای درد مفاصل و عضلات استفاده نمودو مصرف گیاهان ضد التهاب نیز سبب کاهش ناراحتی ناشی از این بیماری خواهد شد.
دردرمان زودرس پوکی استخوان می‌توان از تنتوری شامل دو بخش فلفل کوهی(پنج انگشت)، یک بخش دم اسب، یک بخش کوهوش سیاه، یک بخش جو دو سر و یک بخش آلفا لفا استفاده کرد. روزی یک قاشق چای خوری (پنج میلی لیتر) ازاین آمیزه را سه بار در روز باید مصرف نمود. درصورتی که ازگیاهان خشک استفاده شود، باید دو قاشق چای خوری ازمخلوط را در یک فنجان آب دم کرده و این مخلوط را سه بار در روز مصرف نمود.
هومیوپاتی
در درمان استئوپوروز با هومیوپاتی، بسیاری از منابع موثق با این نظر موافقند که در دوره‌ی درمان باید خود بیمار را درمان کرد و این کاررا با درمان سرشتی هومیوپاتی انجام داد. دراین روش درمان، همه نشانه‌های عدم تعادلی در نظر گرفته می‌شود که همراه پوکی استخوان وجود دارند. دراین زمینه، هر نوع نشانه‌ی باقیمانده یائسگی نیز در نظر گرفته می‌شود.
طبق این نظر، داروهای (رمدی remedy) اساسی سرشتی درهومیوپاتی احتمالاً به قرار زیرخواهد بود:
ـ کالکارآکاربونیکا Calcarea carbonica
ـ کالکارآ فسفوریکا Calcarea phosphorica
و همچنین:
ـ کالکار‌آفلوئوریکا Calcarea fluorica
ـ کارسینوزین Carcinosin
ـ بوفا Bufa
ـ سیلیسه‌آSilicea
ونیز از یک مخلوط مرکب موسوم به ورمیکولیت Vermiculate استفاده می‌شود.
طب سنتی چین
درطب سنتی‌چین، سلامت استخوان‌ها، رابطه‌‌ی مستقیم با سلامت استخوان‌ها دارد. بنابراین درمان استئؤپوروز بر افزایش انرژی کلیه متمرکز است. درچین، رسم برآن است که به محض رسیدن به پنجاه سالگی مردم ازترکیبات گیاهی خاصی با مقدار خوراک کم برای تقویت انرژی کلیه استفاده می‌کنند، این کار را سالها ادامه می‌دهند. در طب سنتی چین، نگاه به پیری کلیه‌ها شبیه به مسأله‌ی پیری بدن است و درمان گیاهان سبب کند شدن این جریان می‌شود. در طب سنتی چین از دو داروی ترکیبی استفاده می‌شود که در اصطلاح به آنها «جوشانـــده‌های نامیــرائی» er xian tang و رهمانیای هشت طعم Eight Flavor Rehmannia یاShai di huang گفته می‌شود که مؤثرند. اما توصیه شده است که لازم است این داروها توسط افراد خبره تجویز شود.
روشهای مراقبت ازخود
ازروش‌های درمانی زیر می‌توان با راهنمایی افراد خبره درمنزل استفاده کرد:
• استفاده از روزه
• رفلکسولوژی
• درمان با آب میوه به یکی از صورت‌های زیر:
ـ افشره سبزی‌ها
ـ افشره لبو، هویج وکرفس
ـ افشره لیمو، پاپایا و آناناس
مراقبت‌های حرفه‌یی
از روشهای درمانی زیر می‌توان با استفاده از نظرخبرگان استفاده کرد:
• طب سوزنی
• درمان با شلات
• کایروپراکتیک
• درمان بامیدان مغناطیسی
• استئوپاتی
• طب آیورودا. یکی از ترکیبات سنتی آیورودا که در درمان استئوپوروز به کارگرفته می‌شود شامل است بر یک بخش دانه‌ی کنجد (اگر سیاه باشد بهتر است) نیم بخش شاتاواری shatavari (گیاه اصلی جوان‌ساز درطب آیورودا) ونیم بخش زنجبیل. این مخلوط را برای آنکه خوش طعم شود با قند خام مخلوط می‌کنند و روزانه یک اونس مصرف می‌نمایند. آمله amla نیز یکی از گیاهان مورد استفاده در آیورودا است که دردرمان استئوپوروز به کار می‌رود.
طب محیطی. تماس بیش از حد با سرب ممکن است به پیدایش تراز منفی کلسیم منتهی شود و کادمیم نیز سبب کاهش محتوای مواد معدنی استخوان شده و به ایجاد پوکی استخوان کمک می‌کند.
ثبت نظر