عوارض
عوارض هیپرکلسمی عبارتند از:
پوکی استخوان. درصورتی که آزاد شدن کلسیم از استخوانها به خون ادامه یابد ممکناست بیماری نازک شدن استخوان یا پوکی استخوان به وجود آید که درنهایت به شکستگی استخوان انحنای ستونمهرهها و کوتاه شدن قد منتهی میشود.
سنگهای کلیه. درصورتی که مقدار کلسیم در ادرار زیاد باشد، ممکن است بلورهای کلسیم درکلیهها به وجود آید. با گذشت زمان، این بلورها با هم یکی شده و سنگهای کلیه (renal lithiasis) را به وجود میآورند. انسداد به علت سنگ ممکن است به صدمه دیدن کلیه منجر شود و عبور سنگ در مجرا بینهایت دردناک شود.
نارسایی کلیه. هیپرکلسمی شدید ممکن است به کلیهها آسیب رساند و قدرت پاکسازی خون وحذف مایعات توسط کلیه را محدود نماید. درصورتی که صدمهی کلیه شدید باشد، کلیه به صورت دائمی، عملکرد خود را ازدست خواهد داد و بیماری مرحلهی پایانی کلیه به وجود خواهد آمد. افرادی که به مرحلهی پایانی بیماری کلیه دچار میشوند یا به دیالیز دائمی نیاز دارند(سیستم مکانیکی تصفیه برای گرفتن توکسینها و مواد دفعی ازبدن) یا برای ادامهی زندگی باید پیوند کلیه شوند.
مشکلات دستگاه عصبی. ازآنجا که کلسیم به تنظیم دستگاه عصبی کمک میکند، ممکن است هیپرکلسمی شدید به اغتشاش فکر، زوال عقل(دمانس) و اغما منجر شود که سبب هلاکت بیمار میشود.
غیرطبیعی شدن ضرب آهنگ قلب (آریتمی) هیپرکلسمی ممکن است برتکانههای الکتریکی تنظیمکنندهی تپش قلب تأثیر گذاشته و سبب بروز بینظمی ضربآهنگ قلب یا آریتمیarrhythmia شود.
آزمونها وتشخیص
ازآنجا که هیپرکلسمی ممکن است سبب پیدایش شناسهها یا نشانههای اندک شود یا اصولاً نشانهیی نداشته باشد، ممکناست بیمار نداند که به هیپرکلسمی مبتلا است تا آنکه نتیجهی آزمونها بالا بودن کلسیم خون را نشان دهد. با استفاده از آزمونهای خون میتوان آشکار ساخت که آیا میزان هورمون پاراتیروئید بالا است که بالا بودن این هورمون حاکی از وجود پرکاری پاراتیروئید است. درصورتی که میزان هورمون کاهش یافته باشد، برای تعیین علت زمینهیی انجام روشهای تشخیصی دیگر لازم است. این آزمونها شامل است بر:
ـ رادیوگرافی قفسهیسینه
ـ اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT)
ـ اسکن تصویرسازی تشدید مغناطیسی (MRI)
ـ ماموگرام
انجام این آزمونها به تعیین وجود سرطان ریه، سرطان پستان یا سایر بدخیمیها یا بیماریهای گرانولوماتوی ریه ازجمله سارکوئیدوز کمک میکند.
روشهای درمان و داروها
درصورت وجود هیپرکلسمی شدید برای کاهش کلسیم تا حد ایمن و حفظ کلیهها و استخوانها، لازم است بیمار بستری شود. در این صورت درمان هیپرکلسمی شامل موارد زیراست:
تجویز مایعات داخل وریدی برای رساندن آب به بیمار.
داروهای دیورتیک حلقهیی (مانند فوروزماید) برای کمک به تخلیهی مقدار کلسیم اضافی از بدن و حفظ عملکرد کلیهها.
تجویز بیس فسفونیتهای داخل وریدی مثل پامیدرونیت (Aredia) و زولدرونیت(Zometa) برای پیشگیری از تجزیهی استخوان.
کلسیتونین، هورمون تولید شده توسط تیروئید برای کاهش بازجذب استخوان و کند کردن ازدست رفتن استخوان
گلوکوکورتیکوئیدها (کورتیکوستروئیدها) برای کمک به مقابــله بـا آثار مقدار زیـاد ویتامینD درخون که به علت هیپرکلسمی به وجود آمده است.
همو دیالیز یا دیالیز صفاقی برای برداشتن مواد دفعی زاید و کلسیم ازخون درصورتی که کلیهها صدمه دیده باشند و به سایر روشهای درمان پاسخ نگویند.
وقتی میزان کلسیم خون به حد ایمن بازگشت، درمان هیپرکلسمی به علتزمینهیی بستگی خواهد داشت:
هیپرپاراتیروئیدیسم اولیه
درصورتی که هیپرکلسمی خفیف باشد، میتوان از روش انتظار ومراقبت استفاده کرد واستخوانها و کلیهها را زیر نظر گرفت و با گذشت زمان مطمئن شد که سالم هستند. در صورتی که قبلاً ازتودهی استخوان کم شده یا سنگ کلیه به وجود آمده باشد ممکن است برای خارج کردن غده یا غدههای پاراتیروئید مبتلا، عمل جراحی لازم باشد. (پاراتیروئیدکتومی) که دربسیاری موارد بیماری را علاج میکند. اگر نتوان دربیمار عمل جراحی انجام داد، پزشک استفاده از دارو را توصیه میکند.
جراحی. درسنت، جراحی شامل برشی قابل توجه برای کاوش دو سمت گردن زیر بیهوشی است. اما در تکنیک جدید که به پاراتیروئیدبرداری با راهنمایی اشعه و با حداقل تهاجم minimally invasive radioguided parathyroidectomy معروف است برای بعضی افراد گزینهیی با تهاجم کمتراست. دراین رویه، پزشک از اسکن رادیوایزوتوپ (اسکن سستامیبی Sestamibi Scan) برای مشخص کردن محل غدهیپاراتیروئید غیرطبیعی پیش ازعمل استفاده میکند. برای انجام اسکن، مقدار خوراک اندکی مادهی رادیواکتیو تجویز میشود که فقط غدهیپاراتیروئید پرکار آن را جذب مینماید و غدهی سالم آن را جذب نمیکند. در زمان عمل جراحی، جراح از نتایج اسکن سستامیبی به عنوان نقشهبرای مشخص کردن محل غدهی غیرطبیعی استفاده میکند. دربعضی موارد، برای تأیید محل غده ازیک پروب استفاده میشود که قادر به تشخیص رادیواکتیویته است.
همهی موارد اعمال جراحی، خطرات مربوط به خود را دارد. تعداد اندکی از افرادی که تحت عمل جراحی غدهیپاراتیروئید قرارمیگیرند به صدمهی اعضایی گرفتار میشوند که کنترل طنابهای صوتی را برعهده دارد ودربعضی نیزمیزان کلسیم به صورت مزمن پایین میافتد که به درمان با کلسیم و ویتامینD نیاز پیدا میکنند. اما با همهی این موارد عمل جراحی بسیار موثر است. اما باعمل جراحی همه موارد هیپرکلسمی قابل درمان نیست.
داروها. سینـاکالست (Cinacalcet (Sensipar دارویی است که ثابت شده ازطریق کاستن ازتولید هورمون پاراتیروئید ترازکلسیم خون را پایین میآورد و دربعضی بیماران مبتلا به پرکاری پاراتیروئید مؤثر است. درصورت بروز پوکی استخوان، مصرف داروهای گروه بیس فسفونیت مثل آلندرونیت (Fosamax) ریزدرونیت (Actonel) یا باندرونیت (Bonira) به حفظ تودهی استخوان مهرهها و تهیگاه کمک کرده و احتمال شکستگی را کاهش خواهد داد.
سرطان
تصمیم به انجام درمان و نحوهیدرمان هیپرکلسمی ناشی از سرطان به هدفهای کلی درمان سرطان وابسته است. تسکین شناسهها و نشانههای هیپرکلسمی ممکن است با تجویز مایعات داخل وریدی برای درمان بیآبی و داروهایی مانند بیس فسفونیتها یا سایر داروها برای توقف تجزیهی استخوان استوارباشد.
درمان هیپرکلسمی ممکن است از میزان درد بکاهد، کیفیت زندگی را بهبود بخشد وبیمار بتواند فعال مانده و تحت درمان اختصاصی سرطان قرارگیرد.
شیوه زندگی و تدبیرهای خانگی
درصورت وجود هیپرکلسمی، بیمار میتواند با انجام کارهای زیر از واردآمدن صدمه به کلیه و استخوانها جلوگیری نماید:
نوشیدن مایعات به ویژه آب به مقدار زیاد. نوشیدن مایعات به حفظ بیمار وجلوگیری از بیآبی وپیشگیری از ایجاد سنگ کلیه کمک میکند.
نرمش. وقتی میزان کلسیم به حدطبیعی بازگشت و در صورتی که بیمار ازجنبههای دیگر سالم بود، برای کمک به حفظ تراکم استخوان با اهمیت است که فعال باشد. باید تمرینهای قدرتی با نرمشهای تحمل وزن همراه شود. تمرین قدرتی سبب ساخته شدن ماهیچهها و استخوانهای بازوان و بخشبالای مهرهها میشود. نرمشهای تحمل وزنمانند راه رفتن، بیشتر براستخوانهای پا، تهیگاه و بخش پائینی مهرهها تأثیر دارد. اگر بیمار تازه نرمش میکند باید کار را به آهستگی و به تدریج شروع کند. اگر هیپرکلسمی درنتیجهی سرطان باشد که به استخوانها انتشار یافته است، پیشاز شروع هرنوع نرمشی باید با پزشک مشورت کرد.
توقف کشیدن سیگار. ثابت شده سیگار کشیدن میزان ازدست رفتن استخوان را میافزاید و نیز سبب افزایش فاحش مشکلات سلامت میشود. باید در مورد بهترین راه ترک سیگار با پزشک مشورت کرد.
نظرات
معصومه طالبی
3 سال و 10 ماه و 3 روز پیش
ارسال پاسخ
سلام خسته نباشید مادر من دچار هیپرکلسمی شده که پزشکان شهر ما براش دستور عمل دادن . البته گفتن عجله ای در کار نیست . الان تنگی نفس دارن و ضربان قلب هم بالا و پایین می کنه. درد شدید در پا دارن. و همیشه خسته هستن. تشخیص بیماری نقرس هم داده شده. این بیماری امکان دارد که نقرس را تشدید کند سن ایشان ۷۶ سال دارد نظر شما درباره عمل شان چیست ؟عمل زدتر انجام بدیم یا نه ؟