آرتریت روماتوئید و پوکی استخوان

بروز بیماری آرتریت روماتوئید در زنان 2تا3 برابر مردان و شایعترین سن برای شروع این بیماری نیز دهه‌ی 4تا6 زندگی می‌باشد. با توجه به‌شیوع بالا، هزینه‌های ناشی‌از ناتوانی این بیماری برجامعه بسیار چشمگیر می‌باشد. نتایج تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که شیوع پوکی‌استخوان دربین بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید 15تا20% می‌باشد که به‌طور معناداری بیشتر از جمعیت نرمال است.
عوامل متعددی درافزایش میزان پوکی‌استخوان درمبتلایان به‌آرتریت روماتوئید دخیل می‌باشند. التهاب مزمن و شدت التهاب یکی‌از مهم‌ترین این عوامل می‌باشد. به‌طوری‌که دربیمارانی که فاکتور روماتوئید (RF) و یا پروتئین واکنش دهنده(C (CRP بالاتری دارند احتمال پوکی‌استخوان نیز افزایش می‌یابد.
همچنین افزایش التهاب موجب تشدید دردمفاصل می‌شود. درنتیجه ازمیزان فعالیت بیماران کاسته شده و بیماران فعالیت‌هایی که موجب تحمل وزن بدن می‌شود را انجام نمی‌دهد. پس می‌توان کم‌تحرکی را به‌عنوان یکی دیگر از فاکتورهای خطرساز نام برد.
افزایش سن و مدت بیماری از دیگر عوامل دخیل در بالا‌رفتن احتمال پوکی‌استخوان دربیماران می‌باشد. تجمع عوامل التهابی و داروهای کنترل‌کننده‌ی بیماری‌های زمینه‌ای همچون کورتیکواستروئید توجیه‌کننده‌ی افزایش احتمال پوکی‌استخوان باافزایش مدت بیماری است. همچنین باتوجه به الگوی اپیدمیولوژیک بیماری می‌توان گفت که شروع یائسگی موجب افزایش خطر همراه با افزایش سن می‌شود.
بررسی‌ها نشان‌می‌دهد که میزان کلسیم، فسفر و هورمون پاراتیروئید (PTH) در بیماران مبتلا به آرتریت‌روماتوئید درمحدوده‌ی نرمال قراردارد بنابراین می‌توان نتیجه گرفت استفاده از مکمل‌های کلسیم نمی‌تواند مانع از پوکی‌استخوان در این بیماران شود. اما در بیمارانی که مبتلا به‌ پوکی‌استخوان شده‌اند میزان کلسیم کاهش و هورمون پاراتیروئید افزایش یافته و استفاده از مکمل کلسیم همچنان از ارکان اصلی درمان آن می‌باشد.
درگذشته استفاده از داروهای کورتیکواستروئید با دوز کم را که برای درمان آرتریت روماتوئید استفاده می‌شود از عوامل ایجاد پوکی‌استخوان در این بیماران می‌دانستند اما بررسی‌های اخیر نشان‌می‌دهد استفاده از دوز کم دارو نه تنها موجب پوکی‌استخوان نمی‌شود بلکه باکاهش‌درد و التهاب سبب افزایش میزان فعالیت بیماران و کاهش شانس ایجاد آن می‌شود.
کنترل بیماری زمینه‌ای موثرترین روش برای پیشگیری از پوکی‌استخوان دراین بیماران می‌باشد. ورزش‌های تحمل‌کننده‌ی وزن بدن و افزایش توده‌ی‌عضلانی از دیگر روش‌های جلوگیری می‌باشند. افزایش مصرف چربی‌های امگا3 و مصرف ویتامینD درمناطقی که میزان تابش‌آفتاب کم است از توصیه‌های‌غذایی برای پیشگیری از پوکی‌استخوان می‌باشد.
تشخیص و درمان پوکی‌استخوان دربیماران مبتلا به آرتریت‌روماتوئید تفاوتی با دیگر افراد ندارد. هنوز برای غربالگری پوکی‌استخوان دراین بیماران توصیه‌ی خاصی وجود ندارد، هرچند دربیمارانی‌که بیماری آن‌ها درطی سال به‌خوبی کنترل نشده‌است باید پیگیری جهت پوکی‌استخوان را درنظر داشت.