شماره ۱۰۱۳

علت بالقوه شوک سپتیک

پزشکی امروز

علت بالقوه شوک سپتیک

یک دریافت بنیادین تازه، حاکی از آن است که یک فرآورده‌ی توکسیک متابولیسم خود بدن به شوک سپتیک منتهی می‌شود.شوک سپتیک septic shock یک اورژانس طبی است که طی آن یک عفونت شدید سبب کاهش فشارخون تا آن حد می‌شود که زندگی به خطر می‌افتد.
دراصطلاح طب این حالت عفونت بیش‌ازحد را سپسی یا سپسیس sepsis می‌نامند و تخمین‌زده می‌شود که سالانه فقط درآمریکا دربیماران بستری، حدود بیش از یک میلیون مورد سپسی بروز می‌‌کند. درقریب نیمی از این بیماران شوک سپتیک بروز می‌نماید که تنها درآمریکا به مرگ بیش‌از دویست‌هزار نفر در سال می‌انجامد و در سراسر جهان بالغ بر میلیون‌ها نفر می‌شود.
از مدتها پیش شوک سپتیک را به واکنش بیش‌ازحد دستگاه ایمنی به عوامل عفونی نسبت می‌دادند. اما شکست کارآزمایی‌های بالینی متعدد که معطوف به پاسخ ‌ایمنی و نشیب پاسخگویی ایمنی در شروع شوک سپتیک بود، نقش علّی مستقیم دستگاه ایمنی را در  ایجاد این حالت تهدید‌کننده‌ی زندگی زیر سوال برد.
زمان آن فرارسیده بود تا در شوک سپتیک از رویکردی بنیادین و تازه استفاده شـــود. درشماره‌ی ماه مه‌ی‌2014 نشریــــــه‌ی World Journal of Critical Care Medicine دکتر جی‌پراودا مقاله‌یی با‌عنوان «نظریه متابولیک شوک سپتیک» نوشته و طی آن پیشنهاد پاتوژنز کاملاً متفاوتی برای این حالت غالباً مهلک پیشنهادکرده است. نگارنده نوشته که آنالیز مدارک مرا به این اعتقاد رساند که شوک سپتیک یک نابسامانی متابولیک است و از ادامه‌دار‌شدن بار بالای متابولیک توسط یک عفونت سیستمی بر بدن، حاصل می‌شود و به انباشت پراکسید هیدروژن درخون می‌انجامد.
طبق این نظریه پراکسید هیدروژن فرآورده‌ی طبیعی متابولیسم یاخته‌یی است که به میزان توکسیک ضمن دوره‌های استرس بیش‌ازحد فیزیولوژیک مانند سپسی در بدن انباشته می‌شود. پراکسید هیدروژن به اندام‌های درونی و عروق خونی صدمه زده و به نارسایی اندام‌های متعدد و پایین‌رفتن بیش‌از‌حد فشار منتهی می‌شود که از ویژگی‌های شوک سپتیک است.
با استفاده و توجه به این نظریه‌ی جدید، نمونه‌ی سرم خون افراد مبتلا به شوک سپتیک آزموده و پی‌برده شد که درازجان به دربردگان پراکسید هیدروژن به مقدار بسیار زیاد و فشارخون بسیار پایین وجود دارد که ازاین مکانیسم پاتوژنز بیماری حمایت می‌کند.
براساس این دریافت بنیادین تازه از شوک سپتیک یک روش درمانی نو شناسایی‌شد و درحال‌حاضر توسط یک شرکت دارویی تازه و سایر رهبران دراین زمینه تحت بررسی است.
دراین زمینه، یک پروتکل بالینی هم تدوین شده که احساس می‌شود بر اساس علم واقعی با این روش بتوان هرسال، جان میلیون‌ها نفر را نجات داد.

 

تعداد بازدید : 1661

ثبت نظر

ارسال