گرچه سطح گلوکز عامل کمک‌رسان و نشانگر تشخیصی برای دیابت نوع۲ است، اما این نیاز مبرم وجود دارد که به جستجوی بیومارکر‌های دیگری غیراز گلوکز پرداخته شود تا بتوانند خطر دیابت را بهتر پیش‌بینی‌کرده و آن‌را بادقت تشخیص‌دهند. با درنظرگرفتن محدودیت های هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1c) که اندازه‌گیری استاندارد طلایی و یکی‌از شاخص‌های «پاسخ به درمان» در رژیم‌های دارویی ضد‌دیابت است، برای بیومارکر‌های جدید‌تر و بهتر نیز همچنان تقاضا وجود دارد.
در بررسـی های اخیر و با استفاده از طیــف‌سنجی جرمی دقیق دارای قــدرت تفکیــک بـالا (High Resolution Accurate Mass Spectrometry:HR/AM)، زمینه‌ی لازم برای فرآورده‌های دارای بار الکتریکی حاصل از تفکیک یون (Fragmention library) فراهم‌گردید و برای کمّی‌سازی پپتیدهای گلیکوزیله‌ی آلبومین درارتباط با دیابت استفاده‌شد.
گلیکاسیون، واکنش شیمیایی غیرآنزیمی بین گلوکز و پروتئین‌هاست که به تشکیل فرآورده‌های نهایی گلیکاسیون پیشرفته (AGEs:Advanced Glycation End Products) منجر‌می‌گردد، که گفته‌می‌شود در پاتوژنز (بیماری‌زایی) دیابت نوع۲ و عوارض آن دخیل هستند.
آلبومین سرم انسانی یکی‌از فراوان‌ترین پروتئین‌های پلاسماست که به‌راحتی گلیکوزیله می‌شود و بنابراین گفته‌شده که آلبومین گلیکوزیله، مارکر دیگری برای پایش وضعیت گلایسمیک در افراد مبتلا به دیابت نوع۲ است.
کمّی‌سازی پپتیدهای گلیکوزیله‌ی خاص آلبومین مرتبط با دیابت بالینی، پیشرفتی عمده است. گرچه سطح HbA1c وضعیت گلایسمیک شخص را طی یک دوره‌ی ۳ماهه نشان می‌دهد؛ عواملی مانند آنمی، از‌دست‌رفتن خون، اسپلنومگالی، کمبود آهن و واریانت‌های (انواع مختلف) هموگلوبین برسطح HbA1c تأثیر می‌گذارند. سنجش کوتاه‌مدت (کمتر‌از یک‌ماهه) وضعیت گلایسمیک در چند وضعیت ازجمله دیابت بارداری از‌نظر بالینی دشوار است و اینجاست که آلبومین گلیکوزیله در نقش مارکر مناسب، مفید واقع‌می‌شود زیرا وضعیت گلایسمیک فرد را در‌طول دوره‌ی زمانی ۳تا۴ هفته‌ی گذشته نشان‌می‌دهد.
کمّی‌سازی دقیق گلیکاسیون برای سنجش میزان گلیکاسیون درهر وضعیت پاتوفیزیولوژیک بسیار اهمیت می‌یابد و گرچه در بررسی‌های پیشیـن تنها تغییــرات لیزین از‌طریق تغیــیر وضعیــت آمــادوری (AML:Amadori-Modified Lysine Modifications) کمّی‌سازی شده و در‌این بررسی پپتیدهای ترمیم شده‌ی کربوکسی متیل‌ـ لیزین(CML) و کربوکسی‌اتیل ـ لیزین (CEL) آلبومین نیز مشخص‌‌شدند و CML و CEL از AGEهای غالب هستند و تا ۸۰ درصد از کل AGEها را تشکیل می‌دهند. ارتباط پپتیدهای آلبومین که توسطCML ترمیم شده‌اند با پیش‌دیابت، دیابت و میکروآلبومینوری یک یافته‌ی مرتبط بالینی و از‌نظر درمانی بسیار مهم می‌باشد. محققان نشان‌داده‌اند که AGEهای ناهمگن، به‌ویژهCML، ایجاد عوارض میکروواســکولار دیابت مستــقل‌از HbA1c را در کـارآزمایـی کنترل دیابت و عـوارض آن (DCCT:Diabetes Control and Complications Trial) پیش‌بینی می‌کنند و افزایش CML-AGEs بروز دیابتی را نیز پیش‌بینی می‌کند که با گلوکز پلاسمای ناشتا یا هموگلوبین گلیکوزیله تشخیص‌داده نمی‌شود (Incident diabetes).همچنین، انتظار می‌رود کمّی‌سازی پپتیدهای گلیکوزیله‌ی خاص آلبومین مرتبط با دیابت، به کسب بینش‌هایی در زیست‌شناسی جدید نیز منجر شود. گلیکاسیون به تغییر در آلبومین منتهی می‌گردد که منجر به کاهش سطوح درمانی (Therapeutic Levels) بسیاری از داروها منجمله داروهای ضد دیابت درخون بیمار می‌گردد. جلوگیری از گلیکاسیون آلبومین و سایر پروتئین‌های پلاسما منجر به کشف داروهایی جدید با خاصیت‌های درمانی مؤثر درآینده می‌گردد.
ثبت نظر