شماره ۱۰۹۸

تشخیـص آمبولی ریه

دکتر علی فاطمی - داخلی

تشخیـص آمبولی ریه

آمبولی ریه، انسداد ناگهانی دریک شریان ریه است. علت آن معمولاً یک لخته‌ی‌خون در پا است که آن را Deep vein thrombosis می‌نامند که ازطریق گردش‌خون به ریه انتقال می‌یابد.

هنگام بــررسی بیماران مشکوک به آمبـولی حاد ریـه‌ (Suspected to Acute Pulmonary Embolism:SAPE)پزشکان باید بیماران را در گروه‌هایی طبقه‌بندی کنند که برای هریک راهکارهای تشخیصی متفاوتی بیابند که مناسب هریک از آنان باشد. استفاده‌ی بیش‌از‌حد از سی‌تی‌اسکن جهت ارزیابی بیماران مشکوک به PE در‌حال افزایش است که به‌رغم کاربرد بالا و بهبود نتیجه‌ی درمان، آنها را درمعرض خطرات و هزینه‌های غیرضروری نیز قرار‌می‌دهد. توصیه‌های  American College of Physician)ACP) جهت راهنمایی پزشکان در تشخیص PE:

• شناسایی دقیق بیمارانی‌که احتمال ابتلای آنها به PE بسیارکم است و نیاز به آزمایش‌های بیشتری ندارند.

• انجام آزمایش پلاسمایی دی‌دایمر (آزمایش‌خون جهت بررسی حضور لخته‌ی‌خون) برای افرادی که انجام این تست می‌تواند طبقه‌بندی خطر آنها را افزایش دهد، درخواست شود.

• بیمارانی‌که به‌دلیل تظاهرات بالینی و خطر بالای PE اندیکاسیون قطعی تصویربرداری دارند.

هنگام بررسی بیمار مشکوک به PE حاد (SAPE)، گام اول برای پزشکان تبعیت از یک ضابطه‌ی بالینی پیش‌بینی معتبر جهت برآورد احتمال ابتلای آنها بهPE پیش‌از انجام آزمایش‌ها است و در بیمارانی‌که قبل‌از آزمایش‌ها احتمال بسیار کم و پایینی جهت ابتلا به PE نشان‌می‌دهند، پزشکان باید قانون‌PERC (‌ضوابط رد آمبولی ریه) را به‌کار‌گیرند. برای بیمارانی‌که احتمال کمی برای ابتلا به PE دارند و کسانی‌که تمام ۸معیار ‌‌PERC در‌مورد آنها صدق‌می‌کند، پزشکان نباید تست دی‌دایمر یا تصویربرداری را به‌کارگیـرند (Pulmonary Embolism Rule-out Criteria‌‌‌:PERC).

بیمارانی‌که احتمال ابتلای آنها به PE پیش‌از آزمایش، متوسط یا پایین است ولی  تمامی معیارهای PERC در‌مورد آنها صدق نکند، به‌عنوان گام ابتدایی تشخیصی باید حساسیت بالایی در انجام تست دی‌دایمر داشته باشند. در بیمارانی ‌که برای ابتلا به PE  احتمال پایین یا متوسط دارند، پزشکان نباید از تصویربرداری به‌عنوان اولین آزمایش تشخیصی استفاده‌کنند.  

از‌آنجا‌که سطوح نرمال دی‌دایمر با بالا‌رفتن سن افزایش می‌یابد، در بیماران بالای ۵۰ سال جهت تعیین اینکه آیا تصویربرداری نیاز ‌است انجام‌شود یا خیر، پزشکان باید از آستانه‌های دی‌دایمر ترمیم‌شده برای سن‌وسال (Age-Adjusted D- Dimer Threshold) استفاده‌کنند (‌سن ضرب در‌۱۰ نانوگرم بر میلی‌لیتر نسبت به‌مقدار عمومی آن که ۵۰۰ نانوگرم بر میلی‌لیتر است).

حساسیت بسیار بالای آزمایش پلاسمایی دی‌دایمر غیراختصاصی و نتیجه‌ی مثبت کاذب آن ممکن‌است به تصویربرداری غیر‌ضروری بیانجامد و استفاده از آستانه‌ی اصلاح‌شده برای سن، به حفظ حساسیت (Sensitivities) با بهبود اختصاصی‌سازی این تست (Specificities) در تمام گروه‌های سنی منجر گردد.

بیمارانی‌که احتمال بسیار بالایی برای ابتلا به PE پیش‌از آزمایش‌دارند، باید تصویر‌برداری سی‌تی‌آنژیوگرافی انجام‌دهند. پزشکان درمورد بیمارانی‌که برای سی‌تی‌آنژیوگرافی ریه، ‌کنترا‌اندیکاسیون داشته یا اگر سی‌تی‌آنژیوگرافی در دسترس نباشد، می‌توانند از اسکن‌های‌V/Q استفاده‌کنند. پزشکان باید از به‌کار‌گیری آزمایش دی‌دایمر در بیمارانی‌که احتمال بالایی برای ابتلا به PE دارند، پرهیز نمایند.

 

تعداد بازدید : 2697

ثبت نظر

ارسال