شماره ۱۰۹۶

شدت تخریب گلبول‌های سرخ ـ همولیز

دکتر داود منادی‌زاده - هماتولوژیست

لغت همولیز و یا عوارض همولیتیک به کاهش عمر گلبول‌های سرخ اطلاق می‌شود. کاهش تعداد گویچه‌های سرخ موجب کم‌شدن اکسیژن نسج و افزایش ایجاد اریتروپوئتین توسط کلیه می‌گردد.

زمانی که فرد در سلامتی کامل به سر می‌برد و چنین عارضه‌ای را پیدا می‌کند، مغز‌استخوان تحریک‌شده و اریتروسیت‌ها را به‌شدت بالا‌می‌برد که این امر باعث افزایش رتیکولوسیت‌ها می‌گردد.‌ پروسه‌ی همولیز بدون کم‌خونی موقعی اتفاق می‌افتد که مغز استخوان بتواند با افزایش اریتروسیت‌ها همولیز را جبران نماید.

مغز‌استخوان سالم قادر است تا ۸برابر طبیعی گلبول‌قرمز بسازد. بنابراین تخریب قابل‌توجهی باید در گویچه‌های قرمز اتفاق بیافتد، قبل از اینکه شخص کم‌خون شود.

کم‌خونی همولیتیک زمانی دیده می‌شود که تخریب گلبولی بیشتر از افزایش تولید گلبول‌های قرمز باشد.

تقسیم‌بندی:

تعداد زیادی از کم‌خونی‌ها جزوی از همولیز را توأم دارند مانند: کم‌خونی در‌اثر فقر ویتامینB12، فقر فولیک‌اسید، فقر آهن، کم‌خونی مزمن انفلاماسیون و نارسایی کلیه. در‌این حالت‌ها همولیز به‌تنهایی موجب کم‌خونی نمی‌شود، بنابراین در طبقه‌بندی کم‌خونی همولیتیک نمی‌گنجند بلکه کم‌خونی به‌علت قادر‌نبودن مغزاستخوان در ترمیم آن می‌باشد. همولیز علت زیربنایی کم‌خونی در‌این ‌حالت‌ها نمی‌باشد بلکه همولیز جزوی ثانویه از آن محسوب می‌شود.

زمانی‌که همولیز عامل اصلی کم‌خونی است به‌ترتیب‌زیر تقسیم‌بندی می‌شود:

حاد در‌مقابل مزمن ارثی در‌مقابل اکتسابی داخلی ‌(Intrinsic) در‌مقابل خارجی (Extrinsic) داخلی عروقی در‌مقابل خارج عروقی فراگمانتاسیون در‌‌مقابل میانجی‌گری ماکروفازها (Macrophage-Mediated) جدول فوق تقسیم‌بندی کم‌خونی‌های اختصاصی عامل اصلی نوع همولیز را نشان‌می‌دهد.


تعداد بازدید : 1854

ثبت نظر

ارسال