نقش‌ها و مسوولیت‌ها درمدیریت بحران بیمارستانی

ب) شرح مسوولیت‌ها:
دراین بخش به مأموریت و وظایف کلیدی هر یک از جایگاه‌های مسوولیتی مانند فرمانده‌ی حادثه‌ی بیمارستان، رئیس بخش عملیات و... اشاره می‌شود. دربعضی از برنامه‌ها از ذکر جزئیات شرح مسوولیت‌ها پرهیز شده و بیشتر به مأموریت و وظایف کلی هر فرد در قبال سوانح پرداخته شده‌است. شرح وظایف کامل جایگاه‌های کلیدی در قالب پیوست‌ها به برنامه‌افزوده می‌شود.
ج) سازمان‌های دخیل:
دراین قسمت به سازمان‌های خارج از بیمارستان که در زمینه‌ی‌ مقابله با سوانح فعال بوده و درارتباط با بیمارستان هستند(مانند هلال احمر، آتش‌نشانی، پلیس و...) اشاره و شرح وظایف دوجانبه‌ی آنها تشریح می‌شود.
مفاهیم عملیاتی درمدیریت بحران بیمارستانی
الف) مقدمه:
دراین بخش به سیاستگزاری کلی عملیات بیمارستان در سوانح اشاره می‌شود و اهداف اختصاصی عملیات تشریح می‌گردد. معمولاً دراین قسمت فعالیت‌های مرتبط با مراحل کاهش اثرات، آمادگی، مقابله و بازسازی آورده شده ومسوولیت‌ جایگاه‌های کلیدی درقبال هریک ازمراحل تشریح می‌شود.
ب) فعالیت‌های اختصاصی:
هربرنامه مدیریت بحران بیمارستانی با توجه به وسعت بیمارستان و حیطه‌ی‌ تحت‌پوشش برنامه‌ی فعالیت‌های اختصاصی مرتبط با عملیات را تعریف و دراین بخش می‌گنجاند. به علت اهمیت این مفاهیم و نقش کلیدی آنها در این قسمت به طور تیتروار به آنها اشاره می‌کنیم و درفصل بعد با جزئیات بیشتر به آنها خواهیم پرداخت:
1ـ هدایت وکنترل
2ـ هشدار، فعال‌سازی، توقف برنامه
3ـ تخلیه، ورود مجدد
4ـ مدیریت ترافیک
5ـ مدیریت بیمارستان و مصدومان
6ـ ارتباطات
7ـ امنیت
8ـ تریـاژ
9ـ بخش‌ها، اورژانس
10ـ پیراپزشکی
آموزش، تمرین و مانور در مدیریت بحران بیمارستانی
الف) آموزش:
دراین بخش ازبرنامه، اهداف آموزشی، برنامه‌ی‌ زمان‌بندی شده آموزش پرسنل و ابزارهای آموزشی تشریح می‌شوند.
ب) تمرین، مانور:
جهت ارتقای دانش ومهارت‌ پرسنل برای پیاده کردن برنامه واستقرار آن دربیمارستان از ابزارهای زیر استفاده می‌شود:
1) تمرین‌های دورمیزی:
دراین روش افراد مسوول با استفاده از سناریوهای سوانح ومرور مسوولیت‌ها ووظایف هر یک ازجایگاه های مدیریتی به درک بهتری از مفاهیم موجود در برنامه‌می‌رسند. این روش برای رفع سوء برداشت‌ها، برطرف نمودن همپوشانی‌های مسوولیتی وتفکیک حوزه‌های مسوولیتی افراد ازیکدیگر بسیار مفید بوده وبا هزینه‌ی‌ بسیار اندک قابل اجرا است.
2) مانور‌های محدود:
دراین روش مانورها دربخش‌های خاصی ازبیمارستان برای مثال دربخش اورژانس و یا برای تمرین یک فعالیت خاص مانند فعال کردن مرکز کنترل بیمارستان به اجرا درمی‌آیند. معمولاً مسوولان کلیدی و پرسنل‌های دخیل درفعالیت‌مورد نظر در این مانور‌ها شرکت دارند. این مانورها به علت عدم تداخل با فعالیت روزمره‌ی بیمارستان قابل انجام هستند.
3) مانورهای همه جانبه:
دراین نوع مانور که سعی می‌شودحداکثر شباهت را به شرایط واقعی سانحه داشته باشد، تمامی بخش‌ها و پرسنل بیمارستان بلکه بیمارستان‌های یک منطقه  برای مثال شهر یا استان دخیل هستند و هدف اجرای کامل برنامه‌ی مدیریت بحران و ارزیابی شیوه‌ی مقابله‌ی بیمارستان با سوانح می‌باشد.  این نوع مانورها به علت هزینه‌ی‌ بالا و تداخل با فعالیت‌ روزمره‌ی بیمارستان معمولاً درسال یک بار برگزار می‌شوند.
تهیه و نگهداری برنامه‌ درمدیریت بحران بیمارستانی
الف) تهیه:
دراین قسمت خلاصه‌یی ازمراحل تهیه و طراحی برنامه توسط کمیته‌ی ‌برنامه‌ریزی یا کمیته‌ی‌ آمادگی بیمارستان قید می‌شود. قوانین ومستنداتی که در تهیه‌ی برنامه از آنها استفاده شده و نیز مراحل تهیه‌ی پیش‌نویس و ویرایش برنامه در این قسمت ذکر می‌شوند.
ب) نگهداری:
دراین قسمت فرد یا گروه مسوول و شیوه‌ی نگهداری و به روزرسانی برنامه تعیین می‌شود. اینکه برنامه باید درسال چند نوبت بازبینی شود و دراصلاح و ارتقای آن چه نکاتی باید مد نظر قرارگیرد، دراین بخش قید می‌شود. شیوه‌ی استفاده از نتایج ارزیابی‌های دوره‌یی و نیز ارزیابی‌های انجام شده پس از مانورها واجرای واقعی برنامه در سوانح نیز باید دراین قسمت تعیین شود.
1) پیوست‌ها:
پیوست‌های برنامه برحسب وسعت و جزئیات مورد نیاز برنامه‌ی متغیر است. تعدادی ازپیوست‌های مهم برنامه مدیریت بحران بیمارستانی عبارتند از:
الف. فهرست تماس‌های ضروری
ب.‌نقشه‌های ساختمان‌ها و نقشه‌ی ‌منطقه‌ی‌ قرارگیری بیمارستان
ج. مسیرهای تخلیه بیمارستان به تفکیک طبقات ومحل‌های تخلیه
د. فهرست منابع ضروری (داروها، تجهیزات، پرسنل)
هـ . توافــقات اصـــولی برای همکاری با سازمان‌ها و شرکت‌های خارج بیمارستان
و. پیوست‌های اختصاصی مخاطرات
ز.‌چارت‌سازمانی ICS وماتریکس مسوولیت‌های اضطراری بیمارستان
ح. صفحات شرح مسوولیت‌های عملیاتی پرسنل کلیدی
ط. برنامه‌های اختصاصی بخش‌های بیمارستانی(اورژانس، داخلی، جراحی و ...)
2) مدارک پشتیبان:
دراین قسمت مستندات و مدارکی که ممکن‌است در درک بهتر برنامه و مفروضات آن کمک کنند به برنامه افزوده می‌شود. این بخش ممکن‌است به صورت ذکر منابع و قوانین مورد استفاده در برنامه، نتایج ارزیابی مخاطرات و یا فهرست‌های جزئی منابع باشد.
3) دستورالعمل‌های استاندارد عملیات:
 این قسمت جزء الزامی برنامه‌ی مدیریت‌بحران بیمارستان نیست، لیکن در صورت وجود این دستورالعمل‌های استاندارد که برای عملیات خاص نوشته می‌شوند، می‌توانند به برنامه ضمیمه شوند.