وقتی رویداد ناگواری اتفاق می‌افتد، باید با آن به جنب‌وجوش افتاد یا آن را به‌حال خود رها کرد؟
سعدی می‌گوید:
چوپرخاش بینی، تحمل بیار که سهلی ببندد درکارزار
(گلستان ص123)
وقتی انسان تحمل‌پذیر باشد و قدرت انعطاف داشته باشد، می‌توان قدرت درونی را مهار زد تا به شخص کمک شود به سلامت از نگرانی یا چالش به‌وجود‌آمده مثل از دست‌دادن حرفه، بروز کسالت، ظهور بلا یا مرگ یکی‌از عزیزان رها شود. درصورت فقدان انعطاف‌پذیری، انسان در مشکلات غوطه‌خواهد خورد، احساس می‌کند قربانی شده‌است و زیر بار فشار بیش‌ازحد قرارخواهد گرفت یا به استفاده از مکانیسم‌های ناسالم مقابله مثل مصرف مواد مبادرت خواهد کرد.
انعطاف‌پذیری به معنای ازبین رفتن مشکلات نیست، بلکه به معنای قدرت مشاهده و تحمل سختی‌ها، یافتن لذتی در زندگی و مقابله‌ی بهتر با استرس است. در صورتی که شخص آنچنانکه باید قدرت تحمل نداشته و انعطاف‌پذیر نباشد، باید به دنبال آموختن مهارت‌هایی برای انعطاف‌پذیری برآید زیرا به‌گفته‌ی سعدی:
تحمل چو زهـرت نمایـد نـخسـت ولی شهـد‌گـردد چو درطبـع رست
(بوستان ص 111)
انعطاف‌پذیری، یعنی سازش با ناملایمات:
انعطاف‌پذیری عبارت از قدرت ازبین رفتن ناملایمات است. وقتی استرس، گرفتاری، بدبیاری یا ضربه بروز می‌کند، انسان دچار خشم، اندوه و درد می‌شود ولی چه درزمینه‌ی جسمی و چه در زمینه‌ی روانشناسیک نباید عملکرد خود را از دست بدهد. انعطاف‌پذیری به‌معنای سخت‌کردن کارها، بردباری و مقابله با این ناگواری‌ها به‌تنهایی نیست. درواقع جزء کلیدی انعطاف‌پذیر‌بودن، قدرت ایجاد ارتباط با دیگران برای جلب حمایت آنان است.
انعطاف‌پذیری و سلامت روان:
انعطاف‌پذیری سبب حفاظت در برابر بیماری‌های مختلف بهداشت روان ازجمله افسردگی و اضطراب می‌شود. انعطاف‌پذیری به از بین رفتن عواملی کمک می‌کند که خطر بروز بیماری‌های سلامت روان را افزایش می‌دهند مثل فقدان حمایت اجتماعی، گردن کلفتی یا ضربه‌ی قبلی. درصورت وجود بیماری سلامت روان، انعطاف‌پذیر بودن، توان مقابله را بهبود می‌بخشد.
نکاتی برای بهبود انعطاف‌پذیری:
شخصی‌که دوست دارد انعطاف‌پذیر باشد، باید نکات‌زیر را درنظر داشته باشد:
ارتباط همیشگی با دیگران. ساخت ارتباط قوی و مثبت با عزیزان و دوستان سبب ایجاد حمایت و پذیرش لازم چه درشادی‌ها و چه در سختی‌ها می‌شود. با انجام کار داوطلبانه، درگیر شدن درکارهای اجتماعی یا پیوستن به جوامع عقیدتی یا معنوی، ارتباطات مهم دیگری مستقر می‌شود.
بامعنا کردن روزها. باید کارهایی انجام داد که به انسان حس پیشرفت و هدف روزانه بدهد. برای کمک به نگاه با معنا درآینـده، بایـد هــدف‌ها را مشخص کرد.
آموختن از تجربه. باید به گذشته فکر کرد وچگونگی مقابله با سختی‌ها را به یاد آورد. باید مهارت‌ها و راهکارهایی را درنظر آورد که در وضعیت سخت قبلی کمک بوده‌اند حتی می‌توان تجارب گذشته را یادداشت کرد تا به شناسایی الگوهای رفتاری مثبت و منفی کمک شود و درآینده راهنمای رفتار انسان باشد.
امیدواربودن.آنچه را که درگذشته اتفاق افتاده نمی‌توان تغییر داد ولی همیشه می‌توان به آینده نگریست. قبول و حتی شرکت در تغییر سبب آسان‌تر شدن تطبیق و مشاهده‌ی چالش‌های جدید با اضطراب کمتر می‌شود.
مراقبت از خویشتن. چه ازنظر جسمی وچه عاطفی باید به نیازها و احساسات خود توجه کرد. باید به فعالیت‌ها و سرگرمی‌های مورد‌علاقه‌ی خود همت گماشت، ازجمله فعالیت‌های جسمی در کارروزانه. باید مقدار کافی خوابید. از غذای سالم استفاده کرد. حس صلح و آرامش را به درون بازگرداند و به تکنیک‌های بسط و تدبیر استرس مانند یوگا، مراقبه، تصویرپردازی رهنمودی، تنفـس عمیـق یـا نیایش روی کرد.
پیشتاز بودن. هرگز نباید مشکلات را نادیده گرفت یا آرزوی دور‌شدن آنها را داشت. به‌جای این کار باید مشخص کرد چه کاری باید انجام داد باید برنامه‌ریزی کرد و برنامه را اجرا نمود. با وجودی که مدتی طول می‌کشد تا بلایی بزرگ، رویدادی مولم یا غم از دست‌دادن عزیزی از یاد برود، باید دانست درصورت فعال‌بودن در رفع رویداد، این وضعیت بهبود خواهد یافت.
زمان مراجعه به مشاور:
انعطاف‌پذیر‌شدن وقت و تمرین می‌خواهد. اما اگر احساس شود پیشرفتی درکارنیست یاشخص نداند ازکجا باید شروع کرد باید به کارشناس بهداشت روان مراجعه کند. با راهنمایی، انعطاف‌پــذیــری و بهزیستــی‌روانی بهبود می‌یابد.
ثبت نظر