درتعریف علمی که برای دارو صورتگرفته و مورد قبول کلیهی مجامع علمی کشورهای دنیا قرارگرفته آمدهاست:
«دارو مادهای است که برای پیشگیری (واکسنها)، تشخیصی (داروهای حاجب) و درمان (مانند اشکال مختلف دارویی) کاربرد دارد.
درتعریفی که برای دکتر داروساز درنظام آموزشی داروسازی ایران وجود دارد آمدهاست: «داروساز عضوی اساسی ازتیم بهداشتی ـ درمانی است که با سیاستها و نیزاستراتژیهای جاری نظام خدمات بهداشتیـ درمانی کشور و نیز خود نظام آشنا بوده وهمراه با سایر اعضای تیم سلامت فعالیت میکند». لذا داروساز عضوی از تیم بهداشتی ـ درمانی است که سرفصلهایی را برمبنای زیر طی حداقل یک دورهی ششسالهی آموزش در دانشکدهی داروسازی و با گذراندن دروس مختلف طی کردهاست که قسمتهایی از این سرفصلها بهشرح زیر است:
شیمی درشاخههای مختلف: شیمیمعدنی، شیمیآلی و شیمیدارویی جهت شناخت بهتر فرمول داروها.
داروشناسی شامل:
مکانیسماثر دارو(چگونگی اثر دارو در بدن)
فارماکوکینتیک(چگونگی اثر بدن بر دارو، جذب و دفع دارو، زمان رسیدن به حداکثر غلظت دارو درخون، عمرنیمهی و ...
مقدار مصرف دارو Dosage
عوارضجانبی دارو Side Effect
موارد منـع استعـمال دارو Contra Indication
مصرف دارو دردوران بارداری و شیردهی
باتوجه به موارد فوق وظایف داروساز به شرح زیر تعیین میگردد:
1ـ بررسی علمی، قانونی و اخلاقی، اجتماعی نسخ براساس آئین نامههای انتظامی وزارت بهداشت، درمان و آموزشپزشکی و سازمان نظامپزشکی توسط دکتر داروساز که دراین موارد مستقیماً مسوول است.
2ـ اطمینان از ایمنی، کیفیت و کارآیی دارو که ازطریق رنگ، بو و درنهایت تاریخ انقضاء (Expiry) حاصل میگردد.
3ـ ارائهی اطلاعات جامع وکامل دارویی ازطرف دکتر داروساز به مراجعان اعم از بیمار یا پزشک متناسب با جایگاه و دانش آنها که ظرافت خاص خود را میطلبد.
4ـ ساخت و بستهبندی مناسب داروهای ساختنی و ترکیبی و تهیهی مواداولیهی باکیفیت از منابع معتبر بهنحویکه خدشهیی به جریان درمان وارد نشود.
5ـ تهیه دفتر داروهای ترکیبی (جالینوسی) و درج نسخ ترکیبی شامل نامپزشک، نامبیمار، ترکیب دارو، دستور مصرف و تاریخ ساخت و حفظ و نگهداری دفتر در داروخانه.
6ـ بستهبندی مجدد دارو و استفاده از ظروف یا پاکت مناسب تا کیفیت دارو مانند بستهبندی اصلی حفظ گردد.
7ـ الصاق برچسب مناسب روی بستهبندی مجدد حاوی نام داروخانه، نام مسوولفنی، نامبیمار، نامدارو، تاریخ بستهبندی مجدد، تاریخ انقضای دارو و درنهایت نحوه و چگونگی مصرف دارو بهوضوح قید گردد.
8ـ ارائهی اطلاعات تداخل دارویی به بیمارانی که دو یاچند دوز مختلف دارویی را روزانه مصرف میکنند.
9ـ تکمیل فرم آی کارت زرد ADR ازطریق مشارکت در مطالعات فارماکوویژیلانس که نقش داروساز را درنظام سلامت پررنگ میکند.
10ـ بررسی علت تغییر مصرف ناگهانی دارو در یک منطقه و ارائهی اطلاعات به مراکز مربوطه.
11ـ بالاخره نحوهی مصرفدارو، زمان و فاصلهی فراموشکردن یکوعدهی دارویی، عوارض ناخواسته و جانبی دارو، مصرف توام دارو با غذا در صورت تداخل.
12ـ نحوهی نگهداری داروها ازجمله وظایف دکتر داروساز و داروخانه است که داروهای زنجیره سرد (نگهداری دریخچال) و چیدمان داروها در قفسههای دارویی بهنحوی که درمعرض حرارت یا سرمای شدید قرارنگیرند.
13ـ تشکیل پرونده برای بیمار با هدف حفظ سوابق فرهنگی بیمار و داروهای مورد مصرف او و نیز ارائهی مکتوب اطلاعات دارویی بهبیمار درصورت لزوم.
ثبت نظر