مشخصات اصلی اختلال وسواس ـ اجباری (OCD) عبارتنداز: افکار و ترس‌های بی‌دلیل (وسواس) که باعث انجام رفتارهای مکرر (اجباری) می‌شود. همچنین ممکن‌است فقط وسواس‌های فکری و یا فقط عملی را در OCD داشت.
درمورد OCD، ممکن‌است غیرمنطقی بودن وسواس‌ها را درک‌کنید یا نکنید ممکن‌است سعی‌کنید آنها را نادیده گرفته و یا متوقف کنید.
اما این تنها ناراحتی و اضطرابتان را افزایش می‌دهد. درنهایت، احساس خواهید کرد که مجبور به انجام اعمال اجباری در تلاش برای کاهش احساسات استرس زا در خود می‌باشید.
OCD اغلب حول تم‌های تکراری می‌چرخد، مانند ترس از آلوده‌شدن به میکرب. برای رفع ترس از آلودگی، ممکن‌است مجبور به شستن دستان خود شوید آنقدر که درد بگیرند یا خراشیده شوند. با وجود تلاش‌هایی برای نادیده‌گرفتن و یا خلاص‌شدن از شر افکار آزاردهنده، افکار و خواسته‌ها همچنان به شما حمله می‌کنند. این امر منجر به رفتارهای روزمره‌تر و چرخه‌ا‌ی شرورتری می‌شود که از ویژگی‌های OCD است.
نشانه اختلال وسواس ـ اجباری معمولاً هم شامل افکار و هم اعمال می‌شود. اما ممکن‌است بیمار فقط نشانه وسواس و یا تنها نشانه اجبار را داشته باشد. حدود یک سوم از افراد مبتلا به OCD دارای اختلالی هستند که شامل حرکات یا صداهای ناگهانی، کوتاه و متناوب است(تیک).
نشانه وسواس:
وسواسOCD میل یا تجسم تکراری، مداوم و ناخواسته است که باعث پریشانی و اضطراب می‌شود. ممکن‌است سعی کنید با انجام یک عمل اجباری و یا عملی روزمره از این پریشانی و اضطراب خلاص شوید. این وسواس‌ها معمولاً زمانی‌که کارهای دیگری را انجام می‌دهید یا درمورد آنها فکر می‌کنید به سراغ شما می‌آیند.
وسواس اغلب تم‌هایی تکراری دارد، ازجمله:
• ترس از کثیف‌شدن یا آلودگی
• منظم و مرتب‌کردن چیزها
• افکار خشونت‌آمیز یا ترسناک درمورد آسیب‌رساندن به خود یا دیگران
• افکار ناخواسته، ازجمله خشونت و یا سوژه‌های جنسی و مذهبی
نمونـه‌هایی از شنــاسـه‌ها و نشانه‌های وسواس عبارتنداز:
• ترس از آلودگی از‌طریق دست‌دادن یا لمس‌کردن اشیایی که افراد دیگر لمس کرده‌اند
• تردید درمورد اینکه در را قفل کرده‌اید یا اجاق گاز را خاموش کرده‌اید
• استرس شدید وقتی اشیا منظم نیستند و یا با شکل دیگری از چینش آنها مواجه می‌شوید
• تجسم صدمه‌زدن به خود یا شخص دیگر
• افکار درمورد فحاشی و یا انجام کاری ناشایست
• اجتناب از موقعیت‌هایی که می‌تواند وسواس‌زا باشد، مانند دست‌دادن
• اضطراب درمورد تصورهای جنسی ناخوشایند که مدام در ذهنتان می‌چرخد
نشانه اجبار:
جبر OCD رفتارهای تکراری هستند که احساس می‌کنید باید انجامشان دهید. این رفتارهای تکراری به‌منظور جلوگیری یا کاهش اضطراب ناشی‌از وسواس‌های خود و یا جلوگیری از اتفاق افتادن چیزی بد است. با اینحال، در‌گیر‌شدن در رفتارهای اجباری هیچ رضایتی را به‌دنبال نداشته و ممکن‌است تنها تسکین موقتی اضطراب را به‌همراه داشته باشد.
همچنین ممکن‌است قوانین یا تشریفاتی را دنبال کنید که هنگام داشتن افکار وسواسی به شما کمک کند. این رفتارهای اجباری اغلب به‌صورت عقلانی به جلوگیری از رویدادهایی که هراس دارید مرتبط نیست.
همانند وسواس، رفتارهای جبری نیز معمولاً تم‌هایی تکراری دارند، ازجمله:
• شستشو و تمیزکردن
• شمارش
• چک‌کردن
• اطمینان مجدد حاصل‌کردن
• دنبال‌کردن روال دقیق انجام یک کار
• نظم و ترتیب
نمونه‌هایی از شناسه‌ها و نشانه‌های اجبار عبارتنداز:
• شستن دست تا‌زمانی‌که پوست دست خشک و زبر شود
• چک‌کردن درها به دفعات برای مطمئن‌شدن از قفل‌شدن آنها
• چک‌کردن اجاق‌گاز بارها و بارها برای مطمئن‌شدن از خاموشی آن.
• شمارش به شیوه‌های خاص
• به آرامی زمزمه‌کردن.
• مرتب‌کردن محصولات کنسرو‌شده به یک شیوه و یا چیدن اشیا روی میز به یک روش خاص.
نشانه معمولاً به‌تدریج شروع و با گذشت زمان تشدید می‌شوند. نشانه به‌طور کلی زمانی‌که استرس زیاد می‌شود افزایش می‌یابد. OCD (به‌عنوان اختلالی مادام‌العمر) ممکن‌است به‌قدری شدید و زمان‌بر باشد که ناتوان‌کننده شود.
بیشتر بزرگسالان می‌دانند که وسواس‌ها و اعمال جبری آنها معنایی ندارد، اما همیشه چنین نیست. کودکان ممکن‌است درک‌نکنند که چه مشکلی وجود دارد.
چـه‌مـوقـع بـاید به پـزشک مراجعه شود؟
تفاوت بین کمال‌گرایی و داشتن OCD وجود دارد، افکار OCD فقط نگرانی بیش‌از‌حد درمورد مشکلات واقعی در زندگی نیستند. شاید کف زمین خانه‌ی خود را به اندازه‌ای تمیز نگهدارید که بتوانید روی آن غذا بخورید و یا دوست داشته باشید خرت‌و‌پرت‌های داخل خانه را مرتب نگهدارید. این لزوماً به آن معنا نیست که OCD دارید.
اگر افکار و اعمال جبری کیفیت زندگیتان را تحت‌تأثیر قرار‌می‌دهد، به پزشک خود، روان‌شناس یا روانپزشک مراجعه کنید. افراد مبتلا به OCD ممکن‌است درمورد این وضعیت شرمنده و خجالت‌زده شوند، اما درمان می‌تواند کمک کند.
ثبت نظر