شماره ۱۰۲۲

مروری برتاکی‌کاردی(۲)

دکترتقی درودگر - داخلی قلب

تاکی‌کاردی‌های فوق بطنی (باکوته نوشت‌SVT) که از جایی در بالای بطـن‌ها منشا می‌گیرند و در اثر ایـجاد جریان غیرطبیعی در قلب نشأت می‌گیرند که معمولاً از زمان تـولد موجود است و یک  حلقه سیـگنال‌های همـپوشـاننده ایجاد می‌کند.
دریک شکل SVT، ناهنجاری ‌موجود درگره AV، یک سیگنال الکتریکی را به دوسیگنال تبدیل می‌کند و یک سیگنال را به بطن‌ها و سیگنال‌ دیگر را به پشت دهلیز‌ها می‌فرستد. یک ناهنجاری‌ شایع‌دیگر وجود یک راهگذر اضافی دیگر از دهلیز‌ها به بطن‌ها است که گرهAV را میان برمی‌زند. این حالت به پیدایش سیگنالی منتهی می‌شود که از یک راهگذر پایین آمده و در راهگذر دیگر بالا می‌رود. سندرم wolf-parkinson-white یک نابسامانی‌ است که با راهگذر اضافی بروز می‌کند.

تاکی‌کاردی بطنی. تپش سریعی است که با سیگنال غیرطبیعی الکتریکی در بطن‌ها منشاء می‌گیرد. این تپش سریع سبب می‌شود تا بطن‌ها پرنشده و به‌صورت مؤثر منقبض نشوند تا خون به بدن برسد. تاکی‌کاردی بطنی غالباً یک اورژانس تهدیدکننده‌ی طبی به‌شمار می‌آید.

فیبریلاسیون بطنی وقتی بروز می‌کند که تکانه‌های الکتریکی سریع و پُر‌هرج‌ومرج سبب شوند بطن‌ها به‌جای پمپ‌کردن مقدار لازم خون به بدن، جنبش غیرمؤثری داشته باشد. این مشکل جدی درصورتی‌که ظرف چند دقیقه به حال عادی بازنگردد مهلک خواهد بود.
بسیاری از افرادی که دچار فیبریلاسیون بطنی می‌شوند دچار بیماری زمینه‌یی قلب هستند یا به ضربه‌ی وخیم مانند صاعقه‌گرفتگی دچار شده‌اند.
هرحالتی که موجب واردآمدن فشار بر قلب شده یا موجب صدمه‌ی بافت قلب شود، احتمال تاکی‌کاردی را افزایش می‌دهد. تغییرات شیوه‌ی‌زندگی یا درمان طبی ازخطر بروز تاکی‌کاردی درموارد زیر می‌کاهد:
• بیماری قلب
• فشارخون بالا
• دخانیات
• استفاده ازالکل
• استفاده از کافئین
• استفاده از موادمخدر
• استرس روانشناسیک یا اضطراب

سایر عوامل خطرساز:

سایر عواملی که ممکن‌است سبب افزایش خطر تاکی‌کاردی شوند عبارتنداز:

سن بالا. پوشش مرتبط با سن بر قلب، انسان را مستعد بروز تاکی‌کاردی می‌کند.

خانواده. درصورت وجود سابقه‌‌ی خانوادگی تاکی‌کاردی یا سایر نابسامانی‌های ریتم قلب، ممکن‌است احتمال بروز تاکی‌کاردی افزایش یابد.
عوارض تاکی‌کاردی برحسب عواملی مانند نوع تاکی‌کاردی،  تندی و مدت سریع‌بودن تپش قلب و وجود سایر حالات قلب ازنظر وخامت متفاوت است. عوارض احتمالی شامل است بر:
• لخته‌های خون که سبب استروک یا حمله‌ی قلبی شود.
• ناتوانی پمپ‌زدن قلب برای رساندن خون کافی (نارسایی قلب)
• حمله‌های مکررضعف
• مرگ ناگهانی که معمولاً فقط با تاکی‌کاردی بطنی یا فیبریلاسیون بطنی همراه است.
تشخیص برپایه‌ی ‌تاکی‌کاردی اختصاصی براساس پاسخ‌های بیمار به سوالات درمورد نشانه‌ها، معاینه‌ی جسمی و آزمون‌های قلب انجام می‌شود. آزمون‌های رایج عبارتنداز:

 الکتروکاردیوگرام (ECG):
الکتروکاردیوگرام electrocardiogram که نیز ECG یا EKG هم خوانده می‌شود ابزار اولیه برای تشخیص تاکی‌کاردی است. درECG ازحسگر یا sensor‌های کوچکی استفاده می‌شود ‌(الکترود). الکترودها را به قفسه‌ی‌سینه و دست‌ها متصل می‌کنند تاسیگنال‌های الکتریکی عبورکننده از قلب را ثبت کنند. دراین نوار به دنبال الگوهایی برای تشخیص نوع تاکی‌کاردی موجود و نحو‌ه‌ی‌ ایجاد سریع‌شدن تندی قلب به‌علت ناهنجاری می‌گردند.
همچنین ممکن‌است از وسیله‌ی ECG قابل حمل در منزل استفاده کرد که در‌مورد سرعت قلب اطلاعات بیشتری به‌دست می‌دهد. این وسایل عبارتنداز:

هولتر مانیتور. این دستگاه ECG قابل حمل در جیب بیمار قرارمی‌گیرد، به‌صورت بازوبند یا کمربند مورد استفاده است. با این دستگاه فعالیت قلب طی یک دوره‌ی 24‌ساعته ثبت می‌شود و اطلاعاتی از یک دوره‌ی ‌طولانی حاصل می‌گردد. سپس از ناهنجاری‌ها دراین دوره توسط بیمار یادداشت برداشته می‌شود و بیمار هرنوع نشانه‌ی تجربه شده را در زمان بروز ناراحتی شرح می‌دهد.

ثبات رویداد. ازاین دستگاه ECG قابل حمل برای پایش فعالیت قلب ظرف چند هفته تا چند ماه استفاده می‌شود. این دستگاه فقط وقت بروز نشانه‌های سریع شدن تپش قلب توسط بیمار روشن می‌شود. وقتی نشانه‌ها حس می‌شوند، بیمار تکمه‌یی را می‌فشرد و یک نوار ECG از چند دقیقه قبل تا چند دقیقه بعد ثبت می‌شود. این کار به پزشک امکان می‌دهد ریتم قـلـب را در زمان بـروز نـشانه تعیین کند.

آزمون الکتروفیزیولوژیکال:

برای تأیید تشخیص یا مشخص‌کردن محل مشکل در  مدار الکتریکی قلب، ممکن‌است توصیه به انجام آزمون الکتروفیزیولوژیکال electrophysiological test شود. به‌هنگام انجام این آزمون، از لوله‌های باریک و قابل‌انعطافی (کاتتر) استفاده می‌شود که نوکشان دارای الکترود است. این لوله‌ها را از راه رگ‌های خونی به نقاط مختلفی از قلب می‌فرستند. وقتی این لوله‌ها درجای خود قرارگرفتند، با الکترودهای موجود می‌توان با صحت کامل نقشه‌انتشار تکانه‌های الکتریکی را درهر تپش مشخص کرد و ناهنجاری‌های موجود درجریان مدار راشناسایی کرد.

آزمون میز لغزان:
انجام این آزمون به پزشک کمک می‌کند نحوه‌ی ایجاد حمله‌های غش و ضعف را در‌نتیجه‌ وجود تاکی‌کاردی تشخیص دهد. به بیمار دارویی تجویز می‌شود که سبب رویداد تاکی‌کاردی می‌شود. بیمار روی میز خاصی دراز می‌کنند و سر میز را بالا می‌آورند به‌طوری‌که بیمار حالت ایستاده به‌خود می‌گیرد. دراین حالت به بررسی قلب و نحوه‌ی ‌عکس‌العمل دستگاه عصبی نسبت به این تغییرات وضـعیت اقدام می‌شود.

 

 

تعداد بازدید : 1681

ثبت نظر

ارسال