شماره ۱۱۲۵

فیزیوتراپی مجازی برای بیماران فلج

پزشکی امروز

فیزیوتراپی مجازی برای بیماران فلج

چهارشنبه 1 دی 1395
پزشکی امروز

با استفاده‌از دستگاهی ساده، ازاین‌پس توان بیماران دچار ناتوانی بازویی در انجام بازی‌های کامپیوتری همانندسازی شده با فیزیوتراپی، افزایش خواهد‌یافت‌.

این اختراع کم‌هزینه که ™GripAble نام دارد، از دسته‌های الکترونیکی سبکی ساخته‌شده که از‌طریق ارتباط وایرلس با تبلت، می‌تواند کاربران را قادر به انجام ورزش‌های دست در قالب بازی‌های کامپیوتری نماید. برای استفاده از این دستگاه بیماران دسته را فشار‌داده، چرخانده و یا بلند‌می‌کنند و دستگاه در‌مقابل به عملکرد آنها با لرزش پاسخ می‌دهد. دستگاه مذکور از سازوکاری جدید پیروی‌می‌کند که می‌تواند جنبش‌های نامحسوس و ناچیز افراد به‌شدت فلج را شناسایی و این حرکات را به‌منظور کنترل بازی‌های کامپیوتری هدایت کند.

بازی‌های کامپیوتری مخصوص تمرین‌های ورزشی که توسط دستگاه کنترل می‌شوند، برای گروهی طراحی‌شده‌اند که هیچگاه تجربه استفاده از کامپیوتر را نداشته‌اند. برای نمونه در یکی‌از این بازی‌ها، با فشاردادن مکرر دسته توسط کاربر، تصویر یک عکس به آرامی ظاهر‌می‌شود.

در‌این‌بررسی جدید و برگرفته از نشریه PLOS ONE‌، محققان نشان‌داده‌اند که استفاده از این دستگاه موجب افزایش ۵۰‌ درصدی قابلیت هدایت حرکات روی صفحه تبلت برای بیماران فلج ناشی‌از سکته‌مغزی می‌شود که نسبت به روش‌های استاندارد، بسیار چشمگیرتر است. همچنین مشخص‌شد که بیش‌از نیمی‌از بیماران مورد ارزیابی که از فلج شدید رنج‌می‌بردند، توانستند با استفاده از این دستگاه، حرکات ورزشی بازو را انجام دهند. این در‌حالی بود که هیچ‌کدام ازاین بیماران نتوانستند از روش‌های کنترلی معمول مانند کشیدن یا زدن انگشت روی تبلت یا گوشی هوشمند، استفاده‌کنند.

بیش‌از ۵ میلیون تن در بریتانیا از ضعف بازو رنج می‌برند. از این میان، برخی دچار بیماری‌های نورولوژیک و اسکلتی/ عضلانی هستند و درحدود ۱میلیون تن به‌دلیل سکته مغزی به آن مبتلا می‌باشند.

ضعف بازو سهم زیادی در ناتوانی جسمی دارد که نیازمند درمان بلندمدت و پر‌هزینه می‌باشد.

برای مثال، درمان سکته مغزی بـرای خدمات سلامت همگانی (NHS:‌National Health Services) سالانه بالغ‌بر ۹‌میلیارد پوند هزینه دربردارد که 5‌درصداز کل بودجه این سازمان را شامل می‌شود. در‌حال‌حاضر تنها مداخله‌ای که برای تقویت عملکرد بازو وجود دارد، ورزش‌های تکراری و خاصی هستند که به‌دلیل هزینه بالا و در دسترس نبودن فیزیوتراپیست، محدودیت دارند.

™GripAble به گونه‌ای برای بیماران طراحی‌شده که آنها می‌توانند بدون حضور سرپرست از آن در خانه و یا بیمارستان استفاده‌کنند. محققان این دستگاه را طی مدت 6 ماه روی بیمارانی‌که بر‌اثر سکته‌های مغزی پی‌در‌پی دچار فلج بازو شده بودند، در امپریال‌کالج لندن آزمایش‌کرده و با ارزیابی توانایی بیماران برای استفاده از ™GripAble در کنترل دستگاه‌های بازی مانند تبلت، میزان توانبخشی این دستگاه را مورد سنجش قراردادند‌. روش پیشنهادی سپس با روش‌های متداول استفاده مانند کشیدن دست روی صفحه و یا ضربه‌زدن به آن مقایسه‌شد که ۹۳درصداز بیماران با استفاده‌از ™GripAble حرکات قابل‌توجهی برای هدایت مکان‌نما روی صفحه انجام‌دادند. در‌مقابل، ۶۷‌درصد از آنها توانستند با کشیدن دست روی صفحه تبلت از این نوع دستگاه‌ها استفاده‌کنند. در‌مورد دیگر روش‌های کنترل مانند ضربه‌زدن و یا استفاده از جوی استیک (Joysticks)، تعداد بیمارانی‌که توانستند حرکات خاصی انجام دهند، کمتر بود.

موفقیت دستگاه در‌مورد بیمارانی‌که از ضعف بازوی شدیدی رنج‌می‌بردند، بسیار آشکار بود؛ هیچ بیماری از این گروه نتوانست از روش‌های کنترلی معمول برای انجام بازی‌های ورزشی استفاده‌کند و این در‌حالی بود که ۵۸درصداز آنها توانستند از‌™GripAble ‌به‌خوبی استفاده‌کنند.

در یک زیرگروه کوچکتر، کارآزمایی نشان‌داد که بیمارانی‌که به‌شدت از ناتوانی جسمی رنج می‌برند، می‌توانند بازی‌هایی که شامل دنبال‌کردن یک هدف هستند را به‌خوبی و دقت افراد سالم انجام دهند.

قابلیت™GripAble به‌عنوان وسیله‌ای برای فیزیوتراپی مقرون‌به‌صرفه، توانست جایزه چالش نوآوری NHS انگلستان را در اوایل سال‌۲۰۱۶ از آن خود کند.

هرساله در بریتانیا ۱۰۰‌هزار مورد جدید ضعف بازوی ناشی‌از سکته‌مغزی تشخیص‌داده می‌شوند. این عارضه که دوره درمان بلند‌مدت دارد، موجب می‌شود تا بیماران در انجام فعالیت‌های روزمره خود ناتوان باشند. استفاده از بازی‌های موجود در گوشی‌های همراه می‌تواند راهی مقرون‌به‌صرفه و دردسترس برای بهبود حرکات بازو در‌این بیماران باشد. با وجود این، اگر بخواهیم این روش در تمامی سطوح ناتوانی برای بیماران مؤثر باشد، باید قادر به ارزیابی اثربخشی آن باشیم‌.

™GripAble به گونه‌ای طراحی گردیده که موجب تقویت بازو و عملکرد شناختی در بیماران دارای ضعف بازویی متوسط تا شدید می‌گردد. با وجود تعداد زیاد فیزیوتراپیست‌هایی که اکنون در NHS کار‌می‌کنند،™GripAble دستگاهی کم‌هزینه است که هم در بیمارستان و هم به‌طور مستقل در منازل قابل‌استفاده است. به‌همین‌ دلیل می‌تواند میلیون‌ها دلار به سازمان خدمات سلامت همگانی، کمک‌کند و هدف این است که این دستگاه را برای بیمارانی‌که از عملکرد ضعیف بازو رنج‌می‌برند و کسانی‌که قسمت بالایی بدن آنها غیر‌قابل حرکت است، توسعه‌داده و به‌کار برند‌.

تعداد بازدید : 1930

ثبت نظر

ارسال