شماره ۱۲۲۸

پرسش و پاسخ پیرامونHPV

پزشکی امروز

پرسش و پاسخ پیرامونHPV

برای زنانی‌که باردار هستند، HPV می‌تواند مشکل‌ساز باشد. زگیل‌های‌تناسلی ممکن‌است کانال زایمان را مسدود نمایند و از‌این‌رو مادر ممکن‌است به سزارین احتیاج داشته‌باشد.

دوشنبه 13 خرداد 1398 ساعت 10:27
دکتر محمدحسین حقیقی‌آزاد- متخصص زنان

به‌هرحال‌HPV برای اغلب زنان به‌شرطی که زگیل‌ها وجود نداشته باشند، مشکل‌زا نمی‌باشد.

در مواردی ویروس می‌تواند به نوزاد هنگام زایمان طبیعی منتقل‌گردد. اما سیستم‌ایمنی نوزاد به‌طور شاخص از‌ این ویروس رهایی می‌یابد.

آیا HPV روی بارداری تاثیرگذار است؟

هر مادر، به‌طور‌طبیعی نگران مواردی است که به نوزاد متولد نشده او صدمه وارد‌کند.

HPV نیز از این مورد مستثنی نیست. خوشبختانه در بیشتر موارد HPV هیچگونه صدمه‌ای نه برای مادر و نه برای کودک درطول بارداری ایجاد‌نمی‌نماید.

HPV چیست؟

HPV یک‌ویروس کوتاه از خانواده Papillomavirus است. این ویروس۱۰۰‌تیپ گوناگون دارد که می‌توانند انسان را آلوده‌کنند. بعضی از‌این انواع هیچگونه نشانه‌ای را ایجاد‌نمی‌کنند. دیگر انواع آن می‌توانند موجب نشانه‌هایی همچون زگیل‌های معمولی یا زگیل‌های‌تناسلی گردند.

همچنینHPV می‌تواند سبب تغییرات پیش‌‌از بدخیمی یا سرطان گردد. سرطان دهانه‌رحم، بستگی به نوع‌HPV دارد. سیستم ایمنی خود نوزاد ممکن‌است قادر به رهایی از‌دست ویروس به‌طور مؤثر باشد. به‌هرحال، در برخی حالات نوزاد قادر به رهایی از‌دست ویروس به‌طور‌کامل نیست. در‌این موارد درمان روی نشانه‌ها متمرکز‌می‌شود.

 

آیا HPV می‌تواند بر بارداری اثر بگذارد؟

HPV به احتمال زیاد روی بارداری و یا سلامت نوزاد و مادران باردار اثرگذار نیست. اگر شما مبتلا‌به زگیل تناسلی‌شده باشید، ممکن‌است آنها در دوران‌بارداری سریع‌تر رشد‌کنند. احتمالاً ویروس در محیط‌مرطوب ترشحات‌واژن رشدکننده است که این حالت با تغییرات هورمونی یا تغییرات در سیستم ایمنی شما ایجاد می‌شود. در بیشتر موارد این زگیل‌ها هیچگونه مشکلی برای مادر و فرزندش در‌بر ندارند. این امکان وجود دارد که از مادرباردار به نوزاد منتقل‌گردد. اما بیشتر مواقع این اتفاق صورت‌نمی‌گیرد. اگر نوزاد آلوده‌شد، در بیشتر موارد این حالت را بدون هیچگونه داشتن نشانه یا مشکلی دفع می‌کند.

در یک مورد غیرمحتمل اگر نوزاد به‌نوعی از HPV مبتلا شود که موجب زگیل‌تناسلی گردد، ممکن‌است زگیل‌ها روی تارهای صوتی و دیگر نقاط بدن نوزاد و گاه در دوران‌کودکی مشاهده‌گردد که این حالت‌Recurrent Respiratory Papillomatosis نامیده‌می‌شود. این حالت بسیار خطرناک است، اما خوشبختانه بسیار نادر‌می‌باشد.

آیا مادر باردار برای‌HPV در‌طول بارداری باید مورد آزمایش قرار‌گیرد؟

به‌طور‌طبیعی خیر. اما اگر در آنان محقق‌شود که دارای ویروس هستند (پدیدارشدن زگیل و یا وجود یک پاپ‌اسمیر غیرطبیعی) باید برای‌HPV مورد آزمایش قرارگیرند. این آزمایش در زنان۳۰ساله یا مسن‌تر جهت یافتن تیپ‌های پرخطرHPV که در خطر بالا با یک پاپ‌اسمیر غیرطبیعی هستند، انجام‌می‌شود. این تست را می‌توان در‌هر‌سنی انجام‌داد. برای‌مثال اگر پاپ‌اسمیر شما تغییرات غیرطبیعی ملایمی را نشان‌می‌دهد، پزشک معالج ممکن‌است درخواستHPV Testing نماید. ضروری است که در‌موارد درخواست تستHPV حتماً Typing نیز صورت‌گیرد و نسبت‌به نوع تیپ‌۶ و۱۱یا ۱۶و۱۸ که مورد‌اول خوش‌خیم و دو‌مورد بعدی بدخیم هستند، انجام‌شود که درمان و فالوآپ مبنی‌بر‌این تیپ‌ها صورت‌می‌گیرد.

چطور‌HPV درطول بارداری اداره‌می‌شود؟

دارویی جهت رهایی یافتن ‌از‌دست این ویروس وجود ندارد. اگر شما زگیل‌تناسلی دارید ممکن‌است تصمیم گرفته شود تا در‌طول بارداریتان درمان‌نشوید. برداشتن این زگیل‌ها مبتنی‌بر تصمیم‌ پزشک‌معالج است. این روش‌ها عبارتند‌از:

۱ـ استفاده‌از محلول اسیدی مخصوص.

۲ـ فریزکردن با محلول نیتروژن یا برداشتن به‌وسیله لیزر، الکتروکوتری و یا ازطریق جراحی.

دو روش دارویی که زنان جهت درمان زگیل‌های‌تناسلی استفاده‌می‌کنند به‌طورکلی در‌طول بارداری توصیه‌نمی‌شود.

اگر پاپ‌اسمیر بیمار غیرطبیعی است، دهانه‌رحم و واژن بیمار با دستگاهی به‌نام کولپوسکوپ معاینه می‌شود. این عمل ناراحت‌کننده‌تر از گرفتن پاپ‌اسمیر نیست.

اگر تغییرات مشکوکی در سلول‌های دهانه رحم مشاهده‌گردد، نمونه‌برداری از قسمت‌مربوطه انجا‌م‌می‌شود که به‌طور‌موقت موجب ناراحتی و خونروی می‌گردد. اگر دلیلی به‌وجود Invasive ca نبود ممکن‌است آغاز درمان بیشتر سلول‌های غیرطبیعی تا پس‌از زایمان مادر باردار به‌تعویق افتد. یک کولپوسکوپی دیگر حدود ۶تا۸ هفته پس‌از زایمان اگر مشکل پابرجا بود صورت‌می‌گیرد. در بیشتر موارد این تغییرات غیرطبیعی به‌خودی‌خود پس‌از زایمان ازمیان‌رفته و دخالت بیشتری را ضروری نمی‌نمایند. موضوع اصلی در انجام آزمایش‌های مربوطه تعیین تیپHPV روی دهانه‌رحم (پاپ اسمیر) است. اگر تیپ ۶و۱۱ بود، مسیر محوشدن تغییرات خودبه‌خودی خواهد بود و دقت و بررسی و اقدام ضروری زمانی لازم است که تیپHPV آلوده‌کننده ۱۶ و۱۸ باشد. این تیپ‌های‌اخیر به‌عنوان تیپ‌های بدخیم‌کننده (سرطان‌زا) شناخته شده‌اند.

آیا داشتن HPV بر شانس مادر جهت باردارشدن تاثیر‌می‌گذارد؟

حضور‌HPV به‌خودی‌خود توانایی زن جهت باردارشدن را نباید مورد تأثیر قراردهد. اما در بعضی‌از موارد داشتن‌HPV می‌تواند خطر ایجاد سلول‌های سرطانی و پره‌کانسروس را در دهانه رحم زن افزایش‌داده و می‌تواند باروری و توانایی زن را در نگهداری نوزاد تا زمان ترم، تحت‌تاثیر قراردهد.

HPV شایع‌ترین عفونت انتقالی از‌طریق تماس‌جنسی است که تا ۷۵درصد‌از زنان و مردان آمریکایی را در دوران‌باروری آلوده‌می‌کند. بیش‌از ۱۰۰تیپ از‌این ویروس وجود دارد که می‌تواند سبب نشانه‌های بسیار متفاوتی گردد. باید گفت آلودگی با HPV در جامعه ما نیز روبه‌رشد می‌باشد. بیشتر انواع HPV موجب ایجاد زگیل در محدوده واژن و دهانه رحم می‌شوند. اغلب این زگیل‌ها به‌علت کوچک بودن اندازه آنان قابل‌مشاهده نبوده و به‌طور‌کلی بی‌خطر هستند. اما تعدادی‌‌از انواع این ویروس بسیارنگران‌کننده می‌باشند که سبب صدمه سلولی دهانه رحم و تبدیل آن به‌سرطان می‌گردند. تیپ‌های تغییرات سلولی دهانه رحم از نوع تغییرات ملایمLow grade dysplasia تا High grade dysplasia تغییر‌می‌کند. نوع ملایم آن هیچ احتیاجی به درمان نداشته و فقط به فالوآپ‌ توسط یک ژنیکولوژیست نیاز دارد.

اگر بیمار به درمان برداشتن سلول‌های پره‌کانسروس پیش‌از اینکه آنها به مرحله سرطانی برسند احتیاج داشته‌باشد، پزشک معالج از ۳روش زیر جهت انجام این‌کار استفاده‌می‌نماید:

۱ـ بیوپسی مخروطی‌شکل دهانه رحم (Cone Biopsy).

۲ـ فریز و نابودکردن سلول‌های غیرطبیعی به‌وسیله «کرایوسرجری».

۳ـ برداشتن سلول‌ها از‌طریق Wire loop که این ابزار از‌طریق برق شارژ‌می‌شود و به آن‌ Leep یا روش Loop electro surgical excision ‌می‌گویند. این روش ممکن‌است سبب بروز مشکلات بیشتری برای زن در باردارشدن و یا به ترم‌رساندن جنین گردد.

برداشتن دهانه رحم بیشتر مواقع‌بر ایجاد ترشح موکوسی دهانه‌رحم اثر‌می‌گذارد. موکوس‌طبیعی و سالم به شناکردن اسپرم در داخل ساختمان تولیدمثلی کمک می‌کند. بدون وجود این ترشح، اسپرم زمانی سخت و طولانی برای رسیدن به تخمک را خواهد داشت. البته اگر مشکل حل‌شده باشد و دیگر نگرانی بابت خطر سرطان دهانةرحم پس‌از انجام اعمال فوق‌الذکر وجود نداشته‌نباشد، جایگزین درمان عدم وجود این ترشح موکوسی I.U.I خواهد بود.

بستـه به اینکه چه مقدار بافت برداشته شود، درمان ممکن است موجب ضعیف و شل‌شدن دهانه‌رحم گردد که منجر‌به حالتی به‌نام Incompetent Cervix می‌شود. این حالت را به‌نام نارسایی دهانه‌رحم نیز می‌نامند. وجود این حالت به احتمال زیاد سبب سقط می‌گردد. زیرا دهانه‌رحم در‌طول‌بارداری دیگر بسته نیست، بلکه به‌علت تغییرات به‌وجود‌آمده باز و شل می‌ماند و نمی‌تواند جنین را در درون‌رحم نگهدارد. دیگر اینکه درحالت طبیعی، دهانه‌رحم در بارداری به‌حالت خلفی یا Posterior قرارمی‌گیرد و نه قدامی که این حالت برای نگاهداری جنین می‌باشد. البته جهت پیشگیری‌از ایجاد این پیش‌آمد نگران‌کننده ۳راه وجود دارد:

۱ـ برداشتن حداقل بافت درصورت امکان که ایجاد خطر در بارداری آینده را کاهش‌دهد.

۲ـ انجام روش Shirodkar Cerclage یا در‌صورت امکان Macdonald.

۳ـ روش دیگر گذاشتنPessary برای نگهداشتن و قراردادن دهانه‌رحم به‌حالت خلفی‌(Posterior) است‌ که در حالت‌ طبیعی در بارداری‌ها قرار داده‌شده و از سقط جنین پیشگیری می‌نماید. اما از نظر درمان باید به‌طور حیاتی تمام سلول‌های غیرطبیعی برداشته شوند. از این رو سرطان دهانه‌رحم بسیار درمان‌‌پذیر است، چنانچه زود و سریع با آن برخورد شود. اگر سلول‌های پره‌کانسروس دهانة‌رحم درمان نشود و باقی‌بماند و به سرطان دهانه‌رحم تبدیل گردد، باید عمل‌جراحی برداشتن رحم به‌طور‌کامل(Total Hystrectomy) صورت‌گیرد.

متاسفانه هیچگونه وسیله‌ای برای پیشگیری‌از انتقال این ویروس از‌طریق جنسی وجود ندارد. HIV از کاندوم عبور‌نمی‌کند ولیHPV از کاندوم عبورمی‌کند. اگر زگیل فعال داشته باشید، تولد کودک ازطریق واژینال موجب ایجاد زگیل در لارنگس (تارصوتی) نوزاد می‌گردد. البته احتمال بروز این حالت بسیاربسیارکم است.

آیا داشتن سرطان دهانه‌رحم همواره بدین‌معنی است که فرد مبتلا دیگر نمی‌تواند باردار شود؟

تشخیـص‌سـرطان‌دهانه‌رحم(Invasive CA) معمولاً درخواست برداشتن رحم را در‌بــردارد. اما به‌هـرحال یک‌روش ‌جـراحی حداقل تهاجمی بـرای نگهداری تـوانایی مادرشدن به‌ویـژه بـرای زنان‌جـوان با تـومور‌کوچک وجود‌ دارد به‌نام: Radical Vaginal Trachelectomy+ Pelvic lymphadenectomy که از‌طریق لاپاراسکوپی صورت‌می‌پذیرد.

اگر مادر باردار با دیسپلازی متوسط تا شدید تشخیص‌داده شود، درمان انتخابی و فالوآپ باید تا شش‌هفته پس‌از زایمان به تاخیر‌افتد. این روش حالتی است که در‌آن خطر تبدیل دیسپلازی به سرطان وجود نداشته باشد. در موارد انجام پاپ‌اسمیر با‌شرح‌حال وجود‌HPV (زگیل‌تناسلی) حتماً باید آزمایش‌‌HPV+Typing درخواست گردد. اگر تیپ‌۶ و۱۱بود که تیپ‌های خوش‌خیم است و خودبه‌خود در‌حال‌گذار خواهد بود. اما اگر تیپ‌۱۶و۱۸باشد، تیپ‌های بدخیم است و نسبت‌به وجود آن، درمان کامل باید صورت‌گیرد.

بهترین راه پیشگیری‌از ابتلا به این بیماری چه درحال عادی و چه درحال بارداری، انجام واکسیناسیون (پیشگیری‌از آلودگی در دوران‌بارداری) برای گروه فعال در دوران تولیدمثلی (چه زن و چه مرد) می‌باشد.

انواع واکسن:

Gardasil against types 6,11- 16,18
Cervarvix against types 16,18

تزریق به‌طور‌عضلانی در سه‌تزریق درطول یک‌دوره شش‌ماهه می‌باشد (یک تزریق به فاصله هر‌۲ماه یک‌بار).

به‌خاطر داشته‌باشیم که؛ در ایجاد سرطان دهانه‌رحم، تیپ‌هایHPV18,16 مسئول هستند نه تیپ‌های‌۶ و۱۱.

HPV همچنان می‌تواند سبب بروز سرطان‌پروستات، دستگاه‌گوارش، آلت‌تناسلی و دهانی/ حلقی (اوروفارنکس) نیز گردد.

تعداد بازدید : 2134

ثبت نظر

ارسال