علائم ، تشخیص ، پیشگیری و درمان کرونا ویروس

ویروس کرونا ویروسی شایع است که موجب ایجاد عفونت در بینی، سینوس‎ها یا بخش فوقانی گلو می‎شود. بیشتر ویروس‎های کرونا خطرناک نیستند ولی، برخی از انواع آن می‎تواند خطرناک باشد. درحدود 858 نفر در اثر سندروم تنفسی خاور میانه موسوم به مرس (MERS) از جان خود را از دست داده اند. این بیماری نخستین بار در سال 2012 در عربستان سعودی و سپس در سایر کشورهای خاورمیانه، آفریقا، آسیا و اروپا ظاهر شد. در مورد ابتلای مردم آمریکا به بیماری مرس تنها دو مورد گزارش شد که اولین مورد در آوریل 2014 مربوط به یک آمریکایی در هندوستان بود که در بیمارستان بستری شد و مورد دیگر مربوط به فردی در ایالت فلوریدا بود. هر دو فرد مبتلا، به تازگی از عربستان سعودی بازگشته بودند. در ماه می سال 2015 سندروم مرس در کره شیوع یافت که این بزرگترین شیوع مرس در خارج از شبه‎ جزیرۀ عربستان بود. در سال 2003، تعداد 774 نفر در اثر شیوع سندروم حاد تنفسی موسوم به سارس (SARS) جان خود را از دست دادند. از سال 2015 هیچ موردی مبنی بر ابتلا به سارس گزارش نشد. سندروم مرس و سندروم سارس دو نوع بیماری ناشی از ویروس کرونا هستند.

ولی در اوایل ماه ژانویه‎ی سال 2020 سازمان بهداشت جهانی نوع جدیدی از این ویروس را شناسایی کرد: ویروس کرونای جدید 2019 (2019-nCOV) در چین. تا اواخر ماه ژانویه 300 مورد ابتلا به ویروس کرونا در چین و چند مورد مرگ (در اثر ابتلا به این ویروس) تأیید شد. البته تعداد مرگ ومیرها انگشت‌شمار ولی درحال افزایش بود. علیرغم غربال‎گری مسافران در فرودگاه، یکی از مسافران اولین مورد بیماری کرونا را وارد آمریکا کرد. تا به امروز ( هفتم بهمن 98) به تعداد 41 تَن بر اثر ویروس کرونا جان خود را ازدست داده اند.

ویروس کرونا باعث بروز علائم (ابتلا به) عفونت دستگاه تنفسی فوقانی می‎شود. علائمی همچون گرفتگی بینی، سرفه و گلودرد. می‎توان با استراحت و مصرف داروهای غیرتجویزی این علائم را درمان کرد. همچنین ویروس کرونا می‎تواند باعث بروز عفونت‎های گوش میانی در کودکان شود.

* ویروس کرونا چیست؟

ویروس کرونا (CoV) اولین بار در دهه‌‎ی 1960 شناسایی شد ولی، در مورد مکان و منبع این ویروس اطلاعات دقیقی در دست نیست. نام این ویروس از شکل تاج مانند آن گرفته شده است. ویروس کرونا گاهی، نه همیشه، می‎تواند هم انسان و هم حیوان را آلوده کند.

انتشار اغلب ویروس‎های کرونا شبیه انتشار ویروس‎های سرماخوردگی است. یعنی ازطریق ترشحات ناشی از سرفه و عطسۀ بیماران آلوده به ویروس، تماس با دست یا صورت فرد مبتلا به ویروس یا تماس با دستگیره‎های آلودۀ در که قبلاً فرد مبتلا آنها را لمس کرده است منتشر می‎شود. تقریباً تمامی انسان‎ها حداقل یک‎بار در طول عمر خود به عفونت ویروس کرونا مبتلا می‎شوند که اغلب در کودکی رخ می‏ دهد. ابتلا به ویروس‎های کرونا در فصل‎های پائیز و زمستان بسیار شایع است ولی در سایر فصول سال نیز ممکن است افراد به این ویروس مبتلا شوند.

کرونا ویروس ها یک خانوادۀ بزرگ از ویروس هایی هستند که دامنۀ بیماری زایی آن ها از یک سرماخوردگی ساده گرفته تا بیماری های شدیدتری از جمله سندرم تنفسی خاورمیانه ( MERS-CoV) و سندرم حاد تنفسی (SARS-CoV) را شامل می گردد . بیماری های اشاره شده زنجیره ای جدید از بیماری ها است که پیشتر در انسان مشاهده نشده بود. کرونا ویروس ها میان انسان و حیوان مشترک هستند که به این نوع از بیماری و ویروس ها زوتونیک ( Zootonic) گفته می شود. تحقیقات فشرده تر نشانگر این موضوع است که ( SARS-CoV) از گربه های زباد ( Civet Cats) و ویروس ( MERS-CoV) از شترهای یک کوهان به انسان منتقل شده است (تصاویر پایین) . از مدفوع گربۀ زباد در آسیای شرقی قهوه ای تولید می گردد که بسیار طرفدار دارد .

* علائم ابتلا به ویروس کرونا :

علائم ابتلا به ویروس کرونا غالباً شبیه علائم عفونت دستگاه تنفس فوقانی است. این علائم عبارتند از:

• آبریزش بینی

• سرفه

• گلودرد

• گاهی تب

• تنگی نفس و اختلال در تنفس

در اغلب موارد بیمار از ابتلا به ویروس کرونا یا ویروس عامل سرماخوردگی مانند راینوویروس (rhinovirus) بی ‎اطلاع است.

اما در موارد شدیدتر نشانه های ابتلا به کرونا ویروس عبارتند از :

• ذات الریه

• سندرم تنفسی حاد

• نارسایی کلیه

هرشخصی مستعد ابتلا به عفونت کرونا ویروس می باشد ، اما کودکان بیش از سایر افراد در معرض خطر قرار دارند. عفونت حاد در اشخاص با سابقۀ بیماری های قلبی و ریوی به دلیل دستگاه ایمنی ضعیف آن ها خطرناک تر است .

*تشخیص ابتلا به کرونا ویروس :

برای پی‎ بردن به اینکه سرماخوردگی ناشی از ویروس کرونا است و هیچ دلیلی برای اثبات آن وجود ندارد، بیمار می‎تواند تحت آزمایش قرار گیرد. این آزمایش‎ها عبارتند از:

• کشت ترشحات گلو و بینی

• آزمایش خون

نتایج آزمایش‎ها تغییری در چگونگی درمان علائم ایجاد نمی‎کند زیرا علائم هر دو ویروس شبیه است و علائم پدیدار شده معمولاً در طول چند روز از بین می‎روند. ولی، اگر عفونت ویروس کرونا تا مجرای تنفسی تحتانی (نای و ریه‎ها) گسترش یابد می‎تواند منجر به ذات‎الریه (پنومی) شود. احتمال ابتلا به ذات‏الریه به ویژه در افراد مسن، مبتلایان به بیماری‎های قلبی یا مبتلایان به ضعف سیستم ایمنی بیشتر است.

* پیشگیری از ابتلا به کرونا ویروس :

هیچ واکسنی برای مقابله با ویروس کرونا وجود ندارد. برای پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا همان اقداماتی را باید انجام داد که جهت مقابله با سرماخوردگی صورت می پذیرد .

• دست‎های خود را با آب گرم و صابون یا مادۀ ضدعفونی کنندۀ حاوی الکل به خوبی بشوئید.

• دست‎ها و انگشتان خود را به بینی، دهان و چشمان خود نزنید.

• از تماس نزدیک با افراد مبتلا به عفونت ویروس کرونا یا حتی سرماخوردگی خودداری کنید.

روش درمان ویروس کرونا و سرماخوردگی مشابه است و می‎توانید به همان روشی که سرماخوردگی را درمان می‎کنید عفونت ناشی از ویروس کرونا را نیز درمان کنید. اما تاکید می گردد پس از مشاهدۀ نشانه های مربوط به حتی سرماخوردگی در بلافاصله به پزشک مراجعه نمایید.

 برخی از درمان‎ها عبارتند از:

• استراحت کافی

• مصرف مایعات به میزان کافی

• مصرف داروهای غیرتجویزی برای درمان تب و گلودرد ولی، کودکان و نوجوانان زیر 19 سال نباید آسپرین مصرف کنند.

• دوش آب گرم با بخار فراوان یا استفاده از دستگاه بخور نیز می‎تواند گلودرد و سوزش گلو را تسکین دهد.

- آیا ویروس کرونا سبب مرگ می گردد ؟

ویروس کرونا نیز همانند سایر بیماری های تنفسی ، سبب عفونت گشته و با نشانه های خفیفی همچون آبریزیش بینی ، گلو درد ، سرفه و تب همراه است . در برخی از افراد نیز این نشانه ها حادتر بوده و به ذات الریه و مشکلات تنفسی منجر می گردد . در موارد کمتر و نادرتر این بیماری می تواند مرگبار باشد. افراد سالخورده ، افراد دارای پیش زمینۀ بیماری مانند دیابت ، بیماری های قلبی در برابر این بیماری آسیب پذیرتر هستند .

سازمان بهداشت جهانی ( WHO)

- آیا ویروس کرونا ، با اتمام فصل زمستان به پایان می رسد ؟

به قطعیت نمی توان به این موضوع پاسخ داد ، محققان درحال بررسی های لازم بر این موضوع هستند ، ویروس های مربوط به بیماری های دستگاه تنفسی اغلب در بهار و تابستان از بین می روند .

مرکز ایمنی سازی بین المللی بیماری های ریوی ( NCIRD)

- آیا ویروس کرونا از طریق حیوانات قابل انتقال است ؟

پژوهش های صورت گرفته بر روی بیماری سارس (SARS-CoV) نشانگر آن است که این ویروس در سال 2002 از گربه های زباد (Civet) که تصویر آن در بالا آورده شده ، به انسان منتقل شد . در سال 2012 نیز ویروس بیماری مرس (MERS-CoV) از گونه ای از شتر در عربستان به انسان منتقل گردید . بسیاری از انواع ویروس های کرونایی که میان حیوانات در حال گردش هستند به تا به امروز هیچ انسانی را آلوده نکرده اند.

پس از نظارت های بیشتری که توسط محققان در سراسر جهان صورت پذیرفت ، گونه های بیشتری از این ویروس شناخته شد . اما ویروس کرونای ( 2019-nCoV) که این روزها جهان تحت تاثیر آن می باشد ، از مغازه های فروش حیوانات زنده در کشور چین سرچشمه گرفته و اولین آلودگی از این سرزمین گزارش گردیده است . این موضوع بدین معنا نیست که ویروس کرونا از هر حیوان یا حیوان خانگی به انسان قابل انتقال است. مصرف خام و نپختۀ محصولات حیوانی مانند گوشت و سایر اعضای حیوانات باید با احتیاط صورت پذیرد . در حال حاضر نیز هیچ مدرکی مبنی بر انتقال ویروس کرونا از حیوان یا حیوانات خانگی نظیر سگ و گربه به انسان گزارش نشده است.

سازمان بهداشت جهانی ( WHO)

- ویروس کرونا چگونه از انسان به انسانی دیگر انتقال می یابد ؟

ویروس کرونای ( 2019-nCoV) بر اثر تماس نزدیک با افراد آلوده انتقال می یابد.

سازمان بهداشت جهانی ( WHO)

- چگونه از خود در برابر ویروس کرونا محافظت نماییم ؟

در گام اول دست های خود را به دفعات با آب و صابون بشویید . از مواد ضدعفونی کنندۀ حاوی الکل جهت تمیز نمودن دستان خود به تا رسیدن به محل مناسب شستشوی دست استفاده نمایید . آب ، صابون و مواد ضدعفونی کننده، میکروب ها و ویروس های دستان را از بین خواهد برد .

هنگام سرفه و یا عطسه ، دهان و بینی خود را با دستمال یا ساعد و شانۀ خود بپوشانید . دستمال را پس از استفاده به دور انداخته و دست های خود را بشویید . پوشاندن دهان و بینی به هنگام عطسه و سرفه از انتشار میکروب و ویروس ها ممانعت به عمل می آوردو اگر از دستان خود جهت پوشاندن دهان و بینی خود استفاده می نمایید ، تا زمانی که آن ها را نشسته اید ، از تماس آن با سایر افراد و اشیا بپرهیزید.

فاصلۀ خود با افراد را حفظ نمایید ، حداقل 1 متر میزان فاصله ایست که میان خود و دیگران باید درنظر بگیرید. درصورتی که شخصی به این ویروس کرونای (2019-nCoV) آلوده بوده و درصورت عطسه و یا سرفه ، موجب انتشار ویروس گشته که در صورت تنفس احتمال خطر آلودگی وجود دارد .

دستان شما در طی روز با سطوح فراوانی درتماس هستند که ممکن است به ویروس آلوده باشند . از تماس دستان خود با چشم ، دهان و بینی به طور جد پرهیز نمایید .

هر زمانی که احساس تب ، سرفه و یا مشکل تنفسی داشتید ، به مرکز اورژانس مراجعه نمایید ، این نشانه ها به منزلۀ ابتلا به ویروس کرونا نمی باشد و عفونت دستگاه تنفسی ناشی از دلایل بسیار زیادی است که یکی از آن ها می تواند آلودگی به ویروس کرونا باشد .

سازمان بهداشت جهانی ( WHO)

- آیا استفاده از ماسک ، بدن را در برابر ویروس کرونا محافظت می نماید ؟

در گروهی از افراد که نشانه ای از بیماری تنفسی مانند سرفه و عطسه مشاهده نمی شود ، نیاز به استفاده از ماسک مشاهده نمی گردد . سازمان بهداشت جهانی برای افرادی که دچار نشانه های سرفه و عطسه هستند ، همچنین افرادی که به مراقبت از بیماران مبتلا به ویروس کرونای جدید می پردازند ، استفاده از ماسک را ضروری می داند . 

استفاده از ماسک های پزشکی ، انتشار برخی از بیماری های تنفسی را محدود می نماید . استفاده از ماسک به تنهایی از بدن در برابر ویروس کرونا محافظت نمی نماید ، شستشوی دست ها ، رعایت نکات بهداشتی ، عدم تماس نزدیک با سایر افراد ( حداقل یک متر) باید در کنار استفاده از ماسک رعایت گردد . توصیۀ سازمان بهداشت جهانی ( WHO) مبنی بر استفادۀ عقلانی و عدم هدر دادن منابع و استفادۀ درست از ماسک می باشد . 

پیش از استفاده از ماسک دست های خود را شسته و یا ضدعفونی نمایید ، دهان و بینی خود را به طور کامل با ماسک پوشانده از نبودن هیچ منفذی میان صورت و ماسک خود مطمئن شوید . از تماس دستان خود با ماسک پرهیز نموده و در صورت برخورد دست با ماسک ، آن را شسته و یا ضدعفونی نمایید. از استفادۀ مجدد ماسک پرهیز نمایید . درصورتی که ماسک طی استفاده مرطوب گردید آن را جایگزین نمایید.

درصورتی که قصد تعویض ماسک استفاده شده را دارید ، آن را از پشت باز نموده و به هیچ وجه به قسمت جلوی آن دست نزنید . پس از تعویض آن را به داخل سطل زبالۀ درب دار انداخته و دستان خود را بشویید.

سازمان بهداشت جهانی ( WHO)

- کدام افراد در معرض خطرابتلا به ویروس کرونا هستند ؟

پژوهش های پیرامون ویروس کرونا ( 2019-nCoV) و چگونگی تاثیر آن بر افراد ادامه دارد ، اما افراد سالخورده ، افراد دارای پیش زمینۀ دیابت و بیماری های قلبی بیش از سایر افراد در معرض ابتلا به بیماری ناشی از ویروس کرونا (2019-nCoV) هستند.

سازمان بهداشت جهانی ( WHO)

- ویروس کرونا (2019-nCoV) چگونه منتشر می شود ؟

ویروس جدید کرونا ( 2019-nCoV) در وهلۀ نخست توسط تماس با افراد آلوده منتقل می شود . سرفه ، عطسه توسط فرد آلوده و یا توسط قطرات بزاق دهان و یا بینی عوامل انتقال ویروس کرونا هستند . شستشو و ضدعفونی نمودن دستان از اقدامات بسیار مهم جهت پیشگیری از انتقال ویروس کرونای ( 2019-nCoV) می باشد .

سازمان بهداشت جهانی ( WHO)

- آیا ویروس کرونا از طریق هوا منتشر می گردد ؟

بررسیهایی که تا به امروز صورت پذیرفته ، عامل اصلی انتقال ویروس کرونا را در مقایسه با انتشار از راه هوا، تماس با قطرات و ذرات خارج شده ناشی از سرفه ، عطسه و یا آبریزش بینی  می داند.

- آیا احتمال انتقال ویروس کرونا از طریق شخصی آلوده که نشانۀ بیماری ندارد، وجود دارد ؟

اصلی ترین راه انتقال این بیماری از طریق ذرات معلق منتشر شده توسط شخص آلوده است . خطر و احتمال آلودگی به ویروس کرونا (COVID-19) از طریق شخصی که نشانه ای ندارد بسیار پایین است . اما در عین حال برخی از افراد نیز نشانه های ملایم تری از بیماری کرونا را تجربه می نمایند . این موضوع به ویژه در مراحل اولیۀ بیماری صدق می کند .  اما احتمال آلودگی از فردی که به این ویروس مبتلا است نیز وجود دارد ، برای نمونه شخصی که سرفه های ملایم نموده و احساس بیماری نمی کند . سازمان بهداشت جهانی در حال بررسی این موضوع بوده که در صورت حصول نتیجه در سایت پزشکی امروز ارائه خواهد گردید .

- آیا ویروس کرونا ( COVID-19) از طریق مدفوع شخص آلوده قابل انتقال است ؟

خطر آلودگی از طریق فرد مبتلا به ویروس کرونا (COVID-19) پایین است . اما ارزیابی ها اولیه نیز حاکی از احتمال آلودگی در برخی موارد از این طریق می باشد . اما در عین حال آلودگی از طریق مدفوع به عنوان عامل اصلی انتقال این بیماری مورد بحث این روزها نمی باشد . سازمان بهداشت جهانی در حال بررسی این موضوع بوده که در صورت حصول نتیجه در سایت پزشکی امروز ارائه خواهد گردید .

- ویروس کرونای ( 2019-nCoV) تا چند روز روی اشیا زنده می ماند ؟

پاسخ قطعی به این پرسش نیز همچنان در پرده ای از ابهام است . اما اطلاعات مقدماتی که در دست است ، حاکی از آن است که ویروس ممکن است چند ساعت روی یک سطح دوام آورد . خبر خوش این است که ضدعفونی کننده های ساده نیز قادر به از بین بردن این ویروس بوده و از آلوده شدن سایر افراد جلوگیری به عمل می آورند .

سازمان بهداشت جهانی ( WHO)

- چه تفاوتی میان بیماری ناشی از ویروس کرونای ( 2019-nCoV) و آنفلوآنزا و سرما خوردگی وجود دارد ؟

نشانه ها در افراد آلوده به ویروس کرونا ( 2019-nCoV) ، همانند سایر افرادی که دچار آنفلوآنزا و سرما خوردگی هستند ، اغلب یکسان است و محدود به تب ، سرفه و عطسه و آبریزش بینی است . با اینکه نشانه های این بیماری ها یکسان است ، اما توسط ویروس های مختلفی ایجاد می گردند. با توجه به شباهت موجود در نشانه ها ، تشخیص بیماری بر اساس عوارض موجود دشوار است . بر این اساس تست های آزمایشگاهی جهت تایید ابتلای شخصی به ویروس کرونا ( 2019-nCoV) نیاز است .

مطابق توصیۀ سازمان جهانی بهداشت ( WHO) ، افرادی که دچار تب هستند ، در تنفس دچار مشکل می باشند ، بدون معطلی باید به مراکز اورژانس مراجعه نمایند .

سازمان بهداشت جهانی ( WHO)

- دورۀ نهفتگی ( کمون ) ویروس کرونا ( 2019-nCoV) چقدر است ؟

دورۀ نهفتگی یک بیماری به در بیماری ناشی از ویروس کرونا ( 2019-nCoV) به مدت زمان میان آلوده شدن توسط ویروس و آغاز نشانه های بالینی بیماری گفته می شود .بیشتر تخمین ها برای دورۀ نهفتگی بیماری ناشی از ویروس کرونا (nCoV-2019) میان یک تا 14 روز است و در اغلب موارد 5 روز را می توان اشاره نمود . 

سازمان بهداشت جهانی ( WHO)

- آیا ویروس کرونا ( 2019-nCoV) از فردی که هیچگونه نشانه ای ندارد منتقل می گردد ؟

درک زمانی که فردی آلوده به ویروس کرونا، ممکن است موجب انتشار ویروس شده وسایر افراد را آلوده نماید ، بسیار حائز اهمیت است . جزئیات اطلاعات مربوط به افراد آلوده به ویروس کرونا ، جهت تخمین دورۀ ویروس مورد نیاز است . مطابق گزارش های رسیده ممکن است افراد آلوده به ویروس کرونا ( 2019-nCoV) پیش از بروز نشانه های عفونت به این ویروس مبتلا شده باشند . اما برپایۀ اطلاعات در دست ، افرادی که نشانه های ویروس کرونا ( 2019-nCoV) را بروز می دهند ، عامل اساسی انتشار ویروس هستند . 

سازمان بهداشت جهانی ( WHO)

- آیا آنتی بیوتیک ها در پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا ( 2019-nCoV) موثر هستند ؟

خیر ، آنتی بیوتیک ها در برابر ویروس ها موثر نبوده و فقط در مقابل عفونت های باکتریایی موثر هستند . کرونا ویروس جدید ، ویروس بوده و آنتی بیوتیک به عنوان بخشی از روند درمانی و پیشگیری از آن به کار نمی رود .

سازمان بهداشت جهانی ( WHO)

- آیا داروی خاصی جهت پیشگیری یا درمان بیماری ناشی از ویروس کرونا ( 2019-nCoV) وجود دارد ؟

تا به امروز هیچگونه دارویی جهت پیشگیری و درمان گونۀ جدید ویروس کرونا یافت نشده است . در هر حال تمامی افراد آلوده به ویروس کرونا ( 2019-nCoV) باید تحت مراقبت پزشکی قرار گیرند . برخی از روش های درمانی در دست مطالعه و انجام آزمایش های بالینی است .

محافظت از خود در برابر ابتلا به این آلودگی با شستشوی دستان و رعایت نکات بهداشتی ، مصرف مواد غذایی ایمن و عدم تماس نزدیک امکان پذیر است و تمام نکات روش هایی است که جهت پیشگیری از ابتلا به آلودگی توسط سازمان بهداشت جهانی پیشنهاد می گردد . مواردی که در زیر بدان اشاره می گردد و این روزها در فضای مجازی دست به دست می چرخد نیز به هیچ وجه به عنوان روش درمان ویروس کرونا ( 2019-nCoV) به کار نبرید . این روش ها نه تنها موثر نیستند بلکه ممکن است منجر به آسیب گردند :

- مصرف ویتامین C

-دخانیات

- مصرف چای های گیاهی سنتی

- استفاده از ماسک های چند لایه جهت افزایش محافظت

- خود درمانی مانند مصرف سرخود آنتی بیوتیک

سازمان بهداشت جهانی ( WHO)

جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره بیماری کرونا به سایت پزشکی امروز مراجعه نمایید.

مقاله های مرتبط : 

1. شناسایی واکسن احتمالی ویروس کرونا و اهداف درمانی آن