مشکلات دهان و دندان کودکان مبتلا به اوتیسم

مطابق با برآورد سازمان بهداشت جهانی (WHO) از هر 160 کودک در سراسر دنیا یک کودک مبتلا به اختلال طیف اوتیسم است. نشانه های اختلال اوتیسم که با رشد مغز در ارتباط است ، اغلب در سه سالگی است ظاهر می شود.  کودکان دارای این اختلال در یادگیری زبان و تعامل با افراد دچار مشکل شوند.

مشکلات دهان و دندان کودکان مبتلا به اوتیسم :

اما ابتلا به اوتیسم به این معنا نیست که دندان های کودک و سایر ویژگی های صورت او متفاوت خواهد بود. اما این کودکان تحت تاثیر عادات غیرمعمول دهانی، داروها و انتخاب های ضعیف غذایی، مستعد بروز مشکلات بهداشتی دهان و دندان هستند. سایر رفتارهایی نیز مانند کوبیدن سر، کندن لب ها، تحت فشار قرار دادن و خارج نمودن دندان های تازه روییده و کشیدن دندان روی اشیای مضر مانند سنگ می تواند در بروز مشکلات مربوط دهان و دندان نیز موثر باشد. کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم به مواد غذایی نرم علاقه و تمایل بیشتری دارند . دلیل آن نیز نگاه داشتن این موادغذایی در پشت دهان خود برای مدت طولانی است .

اما محققان برای بررسی مشکلات بهداشت دهان و دندان در کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم، کشور آفریقای جنوبی را برگزیدند . در این تحقیق کودکانی که در مدارس استثنایی در استان ژوازولو-ناتال (KwaZulu-Natal ) تحصیل می کردند مورد مطالعه قرار گرفتند.

بیشتر کودکان در دندان های دائمی خود پوسیدگی داشتند. درصد کودکان با پوسیدگی های دندان از متوسط ملی بالاتر بود. این بدین معناست که پتانسیل بالایی از پوسیدگی دندانی یا خرابی دندان در کودکان مبتلا به اوتیسم در آفریقای جنوبی وجود دارد. دندان های خراب ثبت شده در هر دو دندان های شیری و دائمی در این تحقیق همگی درمان نشده بودند به این معنا که نیازهای دهان و دندان کودکان محقق نشده است.

در سال 2017 کودکان بین سنین 7 تا 14 سال را مورد مطالعه قرار گرفتند . محققان آن ها را از نظر پوسیدگی، نداشتن و پرشدگی دندان ، التهاب لثه و وجود پلاک و نیز تروما و آسیب دیدگی بافت نرم با استفاده از فرم جهانی بررسی سلامت دهان و دندان برای کودکان کنترل نمودند. همچنین از والدین کودکان درخواست گردید تا پرسشنامه را تکمیل کنند.

در 43.6% کودکان تورم خفیفی در لثه ها دیده شد، وجود اقدامات بهداشتی دهان و دندان در 42.3% موارد و ساییدگی خفیف دندانی در  47% از آن ها مشاهده شد. پاسخ های جمع آوری شده از پرسشنامه والدین نشان می دهد که بیشتر کودکان  کربوهیدرات ها و ترکیب کربوهیدرات و پروتئین را ترجیح می دهند. بیش از نیمی از کودکان (52.9%) تنها یکبار در روز دندان های خود را مسواک می زنند. گاز گرفتن لب(56.3%) شایعترین آسیب بافتی مشاهده شده بود.

دریافتیم که 85.2% از کودکان در دندان های دائمی شان پوسیدگی داشتند. این میزان از ارقام بررسی های ملی سلامت دهان و دندان که شیوع پوسیدگی در جمعیت عمومی کودکان به مقدار 41.7% در سال 2002 را نشان می داد، بالاتر بود. شیوع 55٪ و 5/56٪ به ترتیب در سال 2014 و 2015 گزارش شده است.

دندان های پوسیده همگی درمان نشده بودند. نیازهای دندانپزشکی برآورده نشده در آفریقای جنوبی محدود به کودکان دچاراختلال نیست. این مسئله ممکن است در نتیجه عواملی نظیر هزینه های مالی درمان های دندانپزشکی و پوشش ناکافی بیمه پزشکی باشد.

بعلاوه داروهای مصرفی توسط کودکان مبتلا به اوتیسم نیز می تواند بر سلامت لثه تاثیر گذارد. تقریبا 45% کودکان و نوجوانان مبتلا به اوتیسم داروهایی را مصرف می کنند که اثرات جانبی آن ها پیامدهای دندانپزشکی دارد. این اثرات جانبی شامل خشکی دهان، لثه های متورم، دندان درد، تغییرات در بزاق، خونریزی مداوم و تغییر طعم دهان می شوند.

داروها ممکن است موجب اختلالات حرکتی نیز شوند که شیوه های کارآمد مراقبت دهان و دندان را تحت تاثیر قرار می دهند. ساییدگی دندان ها که منجر به از بین رفتن ساختار دندان می شود اغلب در این کودکان قابل توجه است.

نیاز به مراقبت از دهان و دندان در کودکان مبتلا به اوتیسم :

نیاز به برنامه های بهداشتی دهان و دندان در مدارس استثنایی برای افزایش آگاهی و ارتقای مراقبت دهان و دندان، بسیار توصیه می شود. تغییرات روش های مراقبت دهان و دندان با اجرای برنامه های بهداشتی دهان و دندان جهت آموزش والدین و مراقبان کودکان مبتلا به اوتیسم نیز ضروری است. یک برنامه ساختاریافته برای جمعیت مبتلا به اختلالات اوتیسم در سطح مدرسه و جامعه مفید خواهد بود.

بطور مثال برنامه اسپارکل براش ( Sparkle Brush Programme)  در چهار مدرسه استثنایی در کوازولا-ناتال و وسترن کیپ با موفقیت اجرا شد.

این برنامه شامل دو فاز بود. فاز 1 یک برنامه آموزشی کامل برای معلمان مدارس استثنایی، دستیاران آموزشی و پرستاران بود. فاز 2 نمایش مسواک زدن دندان ها، شستشوی دست و تغذیه سالم برای کودکان دارای نیازهای ویژه بود. یک بازدید ماهانه و شش فراخوان بازدید در این مدارس برنامه ریزی شده است.